Pokazy filmowe w bibliotece

FAQ

1. Czy biblioteka jako instytucja kultury w ogóle musi wnosić opłaty za wyświetlanie filmów?

Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych przyznaje wprawdzie bibliotekom, również jako instytucjom oświatowym, szczególne uprawnienia w zakresie wykorzystywania utworów i przedmiotów praw pokrewnych. Chodzi tutaj o utwory rozumiane jako efekt działalności twórczej o indywidualnym charakterze. Innymi słowy biblioteki mogą wykorzystywać cudze utwory bez potrzeby uzyskania zezwolenia ich autorów. Do form dozwolonego i bezpłatnego wykorzystywania utworów i przedmiotów praw pokrewnych przez biblioteki należy zaliczyć: udostępnianie, zwielokrotnianie (tylko w celu uzupełnienia, zachowania lub ochrony własnych zbiorów), korzystanie w celach dydaktycznych oraz sporządzanie w tym celu kopi fragmentów utworów i przedmiotów praw pokrewnych. W każdym z tych przypadków utwory i pozostałe dobra muszą być jednak wcześniej rozpowszechnione, czyli za zgodą twórców (a także artystów wykonawców, producentów) legalnie udostępnione w jakikolwiek sposób.

Wśród tych uprawnień nie znajduje się jednak zezwolenie na bezpłatne publiczne odtwarzanie (m.in. wyświetlanie utworów). Niewątpliwie z publicznym odtwarzaniem mamy do czynienia w przypadku zorganizowania przez bibliotekę pokazu filmu.

2. Dlaczego biblioteka potrzebuje licencji na wyświetlanie filmów?

Większość nośników filmowych dostępnych na rynku jest przeznaczona tylko do użytku domowego. Odtworzenie takiego nośnika w innym miejscu niż dom wymaga wykupienia licencji. Na publiczne odtwarzanie filmów, podobnie jak ich rozpowszechnianie, trzeba mieć zgodę. Wyświetlanie filmów bez licencji czyli bez zgody właściciela praw do filmu jest nielegalne i grozi surowymi karami.

3. Opłacam ZAiKS. Czy muszę dodatkowo wykupić licencję żeby publicznie wyświetlić film?

Zgodnie z powszechnie obowiązującym prawem, z zastrzeżeniem wyjątków, aby korzystać z utworu konieczne jest uzyskanie zezwolenia jego twórcy. Zezwolenie to najczęściej przybiera postać umowy licencyjnej zawieranej pomiędzy osobą zamierzającą skorzystać z utworu, a twórcą, bądź podmiotem, któremu przysługują autorskie prawa majątkowe.

Wyłączne prawa majątkowe do eksploatacji wszelkich utworów (także muzycznych i muzyczno-słownych) w ramach filmu jako całości przysługują producentowi filmu, który nabywa je na mocy umów w procesie jego powstawania (art. 70 i 94 Ustawy o Prawie Autorskim i Prawach Pokrewnych z 1994 roku z późn. zm.). MPLC udziela licencji na bezpłatne publiczne odtwarzanie filmów na mocy porozumień z producentami.

Jeśli mają Państwo jakiekolwiek pytania związane z zakresem umów podpisywanych z ZAiKS-em, gorąco rekomendujemy zasięgnięcie opinii prawnika, oraz domaganie się pisemnych deklaracji od przedstawicieli ZAiKS-u, szczególnie, jeśli dotyczą one domniemanej zgody na organizowanie publicznych pokazów filmowych. Z treści porozumienia licencyjnego wynikają pola eksploatacji, na których użytkownik może korzystać z utworu. Jesteśmy przekonani, że w umowach z ZAiKS-em brakuje pozwolenia na prowadzenie bezpłatnych, publicznych pokazów filmowych. Zgodę taką gwarantuje Parasol Licencyjny®.
Żeby publicznie wyświetlić film niezbędna jest w pierwszej kolejności zgoda od podmiotu, który posiada wyłączne prawa do utworu audiowizualnego, czyli od producenta filmu lub występującego w jego imieniu podmiotu, takiego jak lokalny dystrybutor lub firma MPLC (w przypadku ponad 430 producentów filmowych).

4. Jaką mam pewność, że firma MPLC jest uprawniona do wydawania licencji na publiczne wyświetlanie filmów w imieniu producentów filmowych?

Wzór umowy licencyjnej dla bibliotek zawiera standardowe oświadczenie MPLC o posiadaniu prawa do udzielania licencji na mocy zawartych umów i zgodnie z Ustawą o Prawie Autorskim i Prawach Pokrewnych z 1994r. z pózn zm.. Pełna lista producentów stanowi załącznik do umowy. Umowa została przygotowana wspólnie z kancelarią prawną występującą w imieniu SBP aby zabezpieczyć interes bibliotek.

Jeżeli czujemy jednak potrzebę zweryfikować firmę na zewnątrz, można to zrobić na kilka sposobów. Po pierwsze można skontaktować się z Fundacją Ochrony Twórczości Audiowizualnej FOTA i tam uzyskać wszystkie niezbędne informacje na temat zagadnień związanych z prawami autorskimi i możliwościami uzyskania licencji na publiczne odtwarzanie filmów.

Można również skontaktować się bezpośrednio z producentem lub jego lokalnym dystrybutorem i dowiedzieć się o możliwość wyświetlania filmów w bibliotece. Jeżeli producent znajduje się na liście producentów MPLC, jak na przykład Disney, powinniśmy uzyskać od nich informacje, że muszą zwrócić się do MPLC. Wtedy będziemy mieli potwierdzenie u źródła.

5. Co daje Parasol Licencyjny®?

Parasol Licencyjny® umożliwia bibliotekom organizowanie publicznych pokazów dziesiątek tysięcy filmów z legalnie wydanych nośników wideo, dowolnie często – przez cały okres trwania licencji bez konieczności raportowania częstotliwości pokazów i tytułów filmów.

6. Jakie filmy mogą być wyświetlane na podstawie licencji?

Parasol Licencyjny® umożliwia wykorzystywanie do publicznych pokazów filmów lub fragmentów filmów z repertuaru ponad 430 producentów filmowych reprezentowanych przez MPLC. W ofercie znajdują się największe hollywoodzkie studia i europejskie wytwórnie o światowej renomie:

Walt Disney Pictures, 20th Century Fox Film Corp., Warner Bros., Universal Pictures, ParamountPictures, Hollywood Pictures, MiramaxFilms, Metro-Goldwyn-Meyer (MGM) Studios, United ArtistsPictures, Dreamworks Pictures, FocusFeatures, New Line Cinema, Sony PicturesClassics, Buena Vista Pictures, TouchstonePictures, United International Pictures, Orion Pictures, PixarAnimation, Dreamworks Animation, Lakeshore Entertainment, PolygramFilmed Entertainment, BBC Worldwide, NationalGeographic, Discovery Channel Video, Animal Planet Video, Arte France, British Film Institute, Burbank AnimationsStudios, Fox SearchlightPictures, ParamountVantage, Warner Independent Pictures, MarvelStudios, MTV Films, NBC/Universal Television, ZigZagProductions, Nickelodeon Movies.

7. Jakie nośniki mogą być wykorzystywane do pokazów?

Filmy na nośnikach wideo bez stosownej licencji przeznaczone są jedynie do użytku domowego (prywatnego) o czym przypominają ostrzeżenia na oryginalnym opakowaniu i przed filmem.

Z Parasolem Licencyjnym® można wykorzystywać do publicznych pokazów dowolne legalnie wydane nośniki dostępne na rynku czyli DVD, Blu-Ray, VCD czy VHS. Nie ma znaczenia kto jest właścicielem danego nośnika. Może być to nośnik ze zbiorów biblioteki, zakupiony lub wypożyczony specjalnie na pokaz lub też przyniesiony z prywatnej wideoteki. Ważne żeby był wydany legalnie. Choćby jako dodatek do gazety.

8. Czy można pobierać opłaty za pokazy?

Parasol Licencyjny® nie umożliwia organizowania pokazów komercyjnych czyli takich, za które pobierane są opłaty od widzów, a informacja o tytułach podawana jest do publicznej wiadomości za pomocą reklamy zewnętrznej. Takie pokazy wymagają innego rodzaju licencji, którą – z pewnymi ograniczeniami – MPLC posiada również w swojej ofercie. W tej sprawie prosimy o kontakt telefoniczny (22 314 69 96, 22 314 69 97) lub mailowy (info@mplc.pl)

9. Jak przyciągnąć widzów na pokaz nie reklamując go i nie podając tytułów do publicznej wiadomości?

Na terenie biblioteki nie obowiązują żadne ograniczenia. Można informować o pokazach i wyświetlanych tytułach za pomocą ulotek, plakatów czy nawet oficjalnych zwiastunów filmowych.

Poza biblioteką, trzeba być bardziej ostrożnym i pomysłowym. Można reklamować sam fakt odbywania się pokazów (w określonym miejscu i czasie), ale nie konkretny tytuł.

To samo dotyczy wirtualnej rzeczywistości. Strona internetowa, czy strona biblioteki na portalu społecznościowym jest traktowana jako teren biblioteki, ale pod warunkiem uprzedniego zalogowania się użytkownika czyli niejako odwiedzenia biblioteki przez niego osobiście (nie anonimowo). Zarejestrowanych użytkowników biblioteka może informować o tytułach za pomocą swojej strony lub wysyłając do nich wiadomość/newsletter.

W przypadku gdy strona czy fanpage biblioteki są ogólnie dostępne, nie można w ogłoszeniu na stronie umieszczać tytułu filmu. Może wydawać się to wyzwaniem, ale przy odrobinie kreatywności i tak osiągniemy pożądany cel. Mamy przecież jeszcze do dyspozycji reżysera, gatunek filmu czy autora książki na bazie, której powstał film.

przykład:

Biblioteka organizuje pokazy filmów: Kod Da Vinci i Anioły i Demony.

Umieszczamy pełne informacje na terenie biblioteki oraz wysyłamy newsletter do zarejestrowanych użytkowników.

Na ogólnodostępnej stronie umieszczamy informację: „W dniach XX-XX.XX w bibliotece odbędą się dwa pokazy hollywoodzkich ekranizacji światowych bestsellerów Dana Browna w reżyserii Rona Howarda. Dodatkowe informacje w bibliotece lub po zalogowaniu się na naszej stronie”. W ewentualnej kampanii na zewnętrznych nośnikach reklamy musimy zrobić to samo.

Tę niedogodność możemy też przekłuć w zaletę.

Możemy wykorzystać aurę tajemniczości do różnych konkursów: WSTĘP NA HASŁO: TYTUŁ FILMU itp.

Info tylko dla zalogowanych użytkowników będzie motywatorem do zarejestrowania się na stronie biblioteki/zostania fanem.

10. Jak biblioteka może wykorzystać potencjał Parasola Licencyjnego®?

Możliwości jest wiele. Poniżej kilka przykładów wykorzystania licencji, które doskonale sprawdzają się w bibliotekach, z którymi MPLC z powodzeniem współpracuje na całym świecie:

Cykle filmowe dla dzieci i młodzieży (lato/zima w mieście) - wyrabiają nawyk bywania w bibliotece i przyzwyczajają najmłodszych do obecności i bliskości książek.

Filmowe pokazy adaptacji lektur szkolnych i głośnych powieści – kreują zainteresowanie konkretnymi tytułami oraz zachęcają do porównania z pierwowzorem.

Filmy historyczne i kostiumowe - są świetnym tłem do dyskusji o powieściach historycznych czy literaturze danej epoki.

Przegląd filmów science fiction – ubarwia spotkania miłośników fantastyki.

Pokazy adaptacji najpopularniejszych komiksów – przyczyniają się do popularyzacji gatunku.

11. Co należy zrobić żeby uzyskać Parasol Licencyjny®?

Procedura jest bardzo prosta. Należy przesłać do MPLC (pocztą, faksem, skan e-mailem) wypełniony formularz zgłoszeniowy (dostępny również w broszurze informacyjnej MPLC). Na podstawie formularza przygotujemy umowę licencyjną (wzór umowy tutaj). Po otrzymaniu podpisanego zwrotnego egzemplarza umowy wystawimy fakturę i Certyfikat Licencyjny. Od tego momentu można korzystać z możliwości jakie daje Parasol Licencyjny®

12. Jaka jest opłata?

Dla bibliotek korzystających z wzoru umowy przygotowaliśmy preferencyjną stawkę opłaty licencyjnej w wysokości 600 zł netto. Jest to jednorazowa opłata roczna dla pomieszczenia o pojemności do 100 osób dla wszystkich filmów i utworów objętych Parasolem Licencyjnym®.

To nieograniczony dostęp do dziesiątek tysięcy filmów za 50 zł miesięcznie.