11.00-11.10 – Rozpoczęcie / dr Barbara Budyńska (Przewodnicząca SBP)
11.10-11.40 – Fake newsy – społeczne konsekwencje niebezpiecznej zabawy / dr Magdalena Paul (Uniwersytet Warszawski)
11.40-12.10 – Fact-checking jako doraźny sposób walki z dezinformacją – ocena skuteczności wybranych projektów / dr hab. prof. UMK Małgorzata Kowalska-Chrzanowska (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu)
12.10-12.40 – Teoria inokulacji, czyli szczepionka przeciwko dezinformacji / Patryk Zakrzewski (Stowarzyszenie Demagog)
12.40-13.10 – Praktyka weryfikowania informacji — narzędzia i metody / Gabriela Sieczkowska (Konkret 24 – TVN S.A.)
13.10-13.30 – Podsumowanie / dr Barbara Budyńska (Przewodnicząca SBP)
Istnienie fake newsów można wywieźć od żartów z "poważnych" mediów lub satyrycznych portali internetowych. Jednak dziś widzimy, że fake newsy stają się bronią w walce politycznej, która może prowadzić do - w najlepszym wypadku niepokojów społecznych, a w najgorszym - nawet ludobójstwa.
Wystąpienie skupia się na społecznych konsekwencjach wykorzystania neutralnych technologii (np. mediów społecznościowych, memów, deep fake'ów, tworzenia obrazów w AI) w celach dezinformacji i manipulacji społecznej.
Dynamiczny rozwój mediów zdecydowanie ułatwia dystrybucję treści, przyspiesza ich obieg społeczny i zwielokrotnia ich oddziaływanie. Konsekwencją takiego stanu rzeczy jest wzrost ilości informacji w środowisku, również tej nieprawdziwej, określanej mianem dezinformacji. Jednym ze sposobów jej zwalczania są projekty fact-checkingowe.
Celem wystąpienia jest charakterystyka trzech polskich inicjatyw pod względem wykorzystywanych źródeł i narzędzi weryfikacji informacji, przyjętych metod jej oceny, społecznego zaangażowania oraz skuteczności podjętych działań. Do oceny projektów posłużą fake newsy na temat wojny toczącej się w Ukrainie.
Czym jest luka informacyjna i dlaczego sprzyja dezinformacji? W jaki sposób znajomość technik manipulacji pozwala budować odporność przed fałszywymi informacjami? Jaka jest różnica między "prebunkingiem" a "debunkingiem"?
Odpowiedzi na te pytania pozwolą uczestniczkom i uczestnikom konferencji skuteczniej reagować na przejawy dezinformacji dziś i w przyszłości.
W internecie jesteśmy zalewani treściami — nie wszystkim warto ufać. Uczestnicy seminarium poznają nie tylko dostępne dla każdego narzędzia i metody weryfikacji informacji, ale również dowiedzą się, jakie kroki podejmują dziennikarze zajmujący się fact-checkingiem, aby upewnić się, czy publikowana przez nich informacja jest wiarygodna i rzetelna.
Prezentacja będzie praktycznym źródłem wiedzy dla każdego, kto chce podnieść swoje umiejętności w zakresie fact-checkingu oraz skutecznego rozpoznawania i zwalczania dezinformacji.
Absolwentka Wydziału Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii oraz Instytutu Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego, a także Podyplomowych Gender Studies IBL PAN, wykładowczyni WDIB UW.
Autorka monografii Wpływ społeczny bibliotek publicznych: badanie użytkowników bibliotek w województwie mazowieckim, współautorka Jak czytają Polacy (2016) i Z biblioteką czy bez? Badanie nieużytkowników biblioteki (2020), a także szeregu artykułów naukowych na temat wpływu społecznego bibliotek, kompetencji informacyjnych i praktyk czytelniczych.
Absolwentka bibliotekoznawstwa i informacji naukowo-technicznej oraz filologii germańskiej na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Doktor habilitowany nauk humanistycznych w zakresie bibliologii i informatologii, profesor w Instytucie Badań Informacji i Komunikacji Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Członkini Polskiego Towarzystwa Komunikacji Społecznej, Międzynarodowego Towarzystwa Organizacji Wiedzy (ISKO) oraz Towarzystwa Naukowego Toruniu.
Jej zainteresowania naukowe oscylują wokół takich zagadnień jak: naukometria i bibliometria jako metody badań problemów nauk społecznych i humanistycznych, użyteczność narzędzi cyfrowych w procesach transferu wiedzy, „otwierania nauki” oraz kreowania dorobku naukowego, digitalizacja i cyfrowe źródła informacji, crowdsourcing w działalności sektora non profit, infobrokerstwo.
Autorka monografii: Crowdsourcing internetowy – pozytywny wymiar partycypacji społecznej. Konteksty – istota – uwarunkowania (Warszawa 2015); Dygitalizacja zbiorów bibliotek polskich (Warszawa 2007).
Członek zarządu w Stowarzyszeniu Demagog, koordynator Akademii Fact-checkingu, ekspert w zakresie edukacji medialnej.
Od pięciu lat prowadzi zajęcia na temat fake newsów i weryfikowania informacji w internecie dla uczniów i studentów, nauczycieli i edukatorów oraz przedstawicieli organizacji pozarządowych i biznesu.
Współpracuje m.in. z Fundacją TechSoup, Fundacją Szkoła z Klasą oraz Towarzystwem Inicjatyw Twórczych „ę”. Uczestnik licznych konferencji branżowych i programów szkoleniowych, w tym International Visitor Leadership Program (2021-22), DFRLab’s Digital Sherlocks (2020-21), 12th ASEF Journalists’ Seminar (2019).
Dziennikarka, fact-checkerka w programie Konkret 24 TVN.