Data dodania: 12.09.2023

11 września 2023 roku wykład Blockchain to nie tylko kryptowaluty. Czym właściwie jest i jakie możliwości ma ta technologia przedstawił dr Piotr Chmielewski.

Wykład został podzielony na dwie główne części. W pierwszej z nich, prowadzący wprowadził uczestników w tematykę związaną z technologią blockchain, czyli łańcuchem bloków. Przedstawił istotne aspekty historyczne, które miały wpływ na powstanie tej technologii, oraz argumentował, dlaczego warto zainteresować się nią, podkreślając, że "wcześniej czy później każdy z nas stanie się jej użytkownikiem, świadomie lub nie". Zaznaczył, że technologia ta zbliża się do pełnej dojrzałości i w najbliższych latach będzie coraz szerzej adaptowana przez różne podmioty. Wsparł tę tezę licznymi przykładami z różnych sektorów gospodarki, podając przykłady firm, takich jak Coca-Cola czy BMW, które od kilku lat z niej korzystają.

Piotr Chmielewski przeprowadził także "rozbicie" omawianej technologii na mniejsze składniki i szczegółowo omówił każdy z nich. Dodatkowo, wyjaśnił słuchaczom znaczenie pojęć, takich jak górnik, koparka czy smart kontrakt. W trakcie wykładu odnosił się również do wyników własnych badań, prezentując osiem potencjalnych obszarów, w których biblioteki mogłyby z sukcesem wykorzystać technologię blockchain.

Druga część wykładu miała charakter praktyczny i skupiła się na zagadnieniach związanych z „pierwszymi krokami: w tematyce blockchain. Prowadzący zaprezentował fragment artykułu zawierający istotne rekomendacje, a następnie przekazał słuchaczom praktyczne rozwiązania związane z każdą z tych rekomendacji.

Po zakończeniu wykładu odbyła się krótka sesja pytań i odpowiedzi, w trakcie której prelegent w odpowiedzi na pytania uczestników rozszerzał niektóre kwestie poruszone podczas wykładu.

Data dodania: 05.06.2023

30 maja 2023 r. wykład Skuteczne zarządzanie a kompetencje interpersonalne wygłosiła dr Magdalena B. Król z Uniwersytetu Pedagogicznego im. KEN w Krakowie.

W wykładzie brała udział dr Barbara Budyńska, przewodnicząca SBP, która powitała uczestników reprezentujących różne typy bibliotek.

W pierwszej części wykładu dr Magdalena B. Król przedstawiła zakres pojęciowy kompetencji, kompetencji interpersonalnych, kompetencji menedżera projektu a także wybrane teorie motywacji oraz wybrane elementy komunikacji werbalnej i niewerbalnej mające istotne znaczenie w skutecznym zarządzaniu. Druga część wykładu poświęcona była doświadczeniom własnym z zakresu zarządzania. Zaprezentowany został autorski model kompetencji interpersonalnych skutecznego menedżera projektu oraz wnioski płynące z realizacji autorskiego projektu „UPoluj kulturę!” wśród studentów kierunku zarządzanie informacją i publikowanie cyfrowe Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie.

W podsumowaniu Prelegentka podkreśliła szczególną rolę kompetencji interpersonalnych jako czynnika mającego decydujący wpływ na sprawne zarządzanie, w tym także – projektami.

W sesji pytań i odpowiedzi padały pytania dotyczące sposobów motywowania pracowników.

Data dodania: 17.04.2023

13 kwietnia 2023 roku wykład Obecność innowacyjnych rozwiązań wdrażanych w różnych obszarach przestrzeni informacyjnej i wpisujących się w założenia koncepcji smart city ze szczególnym uwzględnieniem instytucji sektora GLAM przedstawił dr Przemysław Krysiński z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.

Przemysław Krysiński rozpoczął wykład od przedstawienia definicji smart city. Zaprezentował ją na przykładzie koncepcji Rudolfa Giffingera, zgodnie z którą wyróżnia się sześć kluczowych elementów tworzących inteligentne miasto: inteligentna gospodarka (ang. smart economy), inteligentna mobilność (ang. smart mobility), inteligentne środowisko (ang. smart environment), o inteligentni mieszkańcy (ang. smart people), inteligentny urząd (ang. smart governance) oraz inteligentne życie (ang. smart living).

Prelegent część wystąpienia poświęcił prezentacji wdrożeń koncepcji smart city w sektorze informacyjnym oraz poza nim. Wśród rodzajów podmiotów działających w sektorze informacyjnym, w pierwszej z czterech grup (obok m.in. teatrów, szkół, agencji prasowych, mass mediów i wydawnictw, wymienił biblioteki i placówki informacji naukowo-technicznej).

Duża część wykładu dotyczyła miejsca bibliotek w smart city, które dr Krysiński zilustrował koncepcjami Mariusza Luterka i Mayukha Bagchi. Odwołał się też do artykułu J. Schöpfela, wg którego na nowo zdefiniowana rola i nowe zasady funkcjonowania bibliotek w ekosystemie to: inteligentne usługi, inteligentni ludzie, inteligentne miejsce i inteligentne zarządzanie.

W kolejnej części wystąpienia prelegent przedstawił inicjatywy podejmowane w polskich bibliotekach z perspektywy: inteligentnego biznesu, kompetencji cyfrowych/partycypacji społecznej, inteligentnych usług/kompetencji cyfrowych, inteligentnych usług/zrównoważonego rozwoju, inteligentnej infrastruktury/kompetencji cyfrowych.

Ostatnią część wykładu zajęła prezentacja projektów realizowanych w bibliotekach zagranicznych.

W podsumowaniu wystąpienia dr Krysiński podkreślił, że w inteligentnych miastach biblioteki stają się centralnymi punktami na ich mapach, wzmacniając w znaczący sposób potencjał miast. Bibliotekarze zaś, „coraz częściej przyjmują rolę moderatorów i tutorów, stając się aktywnymi uczestnikami tego procesu. Już nie tylko są przewodnikami po świecie informacji, ale przede wszystkim stają się menedżerami wiedzy, służąc swoimi kompetencjami nie tylko mieszkańcom, ale także lokalnym przedsiębiorcom”.

W prezentacji znajduje się obszerna bibliografia dotycząca przedmiotu wykładu.

Zainteresowanych pogłębieniem wiedzy na omawiany temat zapraszamy na stronę Archiwum Cyfrowego Wydawnictwa Naukowego i Edukacyjnego SBP, gdzie pod hasłem Inteligentne miasta i wsie znaleźć można pełne teksty publikacji poświęconych smart city.

Data dodania: 21.03.2023

20 marca 2023 roku wykład Rola wskaźników altmetrycznych w promocji dorobku naukowego przedstawiła dr hab. Małgorzata Kowalska-Chrzanowska, prof. UMK z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.

Prof. Małgorzata Kowalska-Chrzanowska podzieliła wykład na dwie części. Pierwsza z nich miała na celu wprowadzenie słuchaczy w zagadnienie wskaźników altmetrycznych. Prelegentka rozpoczęła od wskazania najważniejszych regulacji prawnych odnoszących się do oceny dorobku naukowego, a następnie przeszła do nakreślenia roli, zalet i wad wskaźników bibliometrycznych w tym procesie. Te ostatnie stały się asumptem do omówienia istoty i znaczenia wskaźników altmetrycznych, tj. alternatywnych mierników pochodzących z elektronicznych kanałów komunikacji naukowej, takich jak blogi, serwisy społecznościowe, platformy dedykowane naukowcom, menedżery zarządzania bibliografią, otwarte repozytoria, witryny umożliwiające dzielenie się prezentacjami multimedialnymi, zarządzanie zakładkami i rekomendujące artefakty naukowe. Prelegentka wyjaśniła nie tylko, skąd wzięło się zainteresowanie altmetrykami, ale także, jakie są najczęstsze ich rodzaje. Scharakteryzowała również funkcjonalności wybranych narzędzi je agregujących.

W drugiej części wykładu referentka zaprezentowała trzy studia przypadku ukazujące potencjał wykorzystania altmetryk. Za ich pomocą ocenie poddany został dorobek naukowy konkretnego badacza, całej dyscypliny naukowej oraz wąskiego zagadnienia.

Na koniec wystąpienia prof. Kowalska-Chrzanowska przedstawiła korzyści płynące z wykorzystania altmetryk oraz zagrożenia związane z ich bezrefleksyjnym wdrażaniem w procesach oceny i ewaluacji osiągnięć naukowych. Spróbowała także odpowiedzieć na pytania, czy alternatywne metryki stanowią antidotum na ograniczenia wskaźników bibliometrycznych i czy w przyszłości mają szansę stać się elementem oceny dorobku naukowego.

Data dodania: 02.03.2023

27 lutego 2023 roku wykład Humanistyka cyfrowa a biblioteki przedstawiła dr Dorota Siwecka z Uniwersytetu Wrocławskiego.

Uczestników wykładu reprezentujących różne typy bibliotek, powitała przewodnicząca SBP, dr Barbara Budyńska.

Dr Dorota Siwecka podzieliła wykład na dwie części. Pierwsza z nich miała na celu wprowadzenie słuchaczy w zagadnienie humanistyki cyfrowej. Prelegentka rozpoczęła od podania przykładów definicji humanistyki cyfrowej i nakreślenia rysu historycznego oraz czynników sprzyjających rozwojowi projektów z tego zakresu, omówiła pola zainteresowań humanistyki cyfrowej, scharakteryzowała jej przedmiot badań oraz metody, narzędzia i procesy. Scharakteryzowała kompetencje cyfrowego humanisty, do których oprócz wiedzy dziedzinowej należy wiedza informatyczna (obsługa oprogramowania, znajomość języków programowania, umiejętność tworzenia stron internetowych oraz znajomość narzędzi do wizualizacji wyników badań). Dr Siwecka podała liczne przykłady projektów z zakresu humanistyki cyfrowej takich jak projekty digitalizacyjne, medialaby, tworzenie narzędzi i infrastruktury czy projekty węższe jak np. badanie gier komputerowych czy sieci społecznych.

W drugiej części wykładu prelegentka zajęła się omówieniem roli jaką w rozwoju humanistyki cyfrowej pełnią biblioteki wskazując szczególnie na: digitalizowanie obiektów badań, tworzenie metadanych stanowiących podstawę do badań, tworzenie pomocy naukowych i instrukcji oraz współprace z badaczami. Udzieliła też odpowiedzi na pytanie, kim jest bibliotekarz w humanistyce cyfrowej, zwracając szczególną uwagę na szereg umiejętności, którymi musi się wykazać i akcentując te, których bibliotekarzom brakuje. Scharakteryzowała też problemy z którymi mierzą się bibliotekarze w „ramach uczestniczenia w kreowaniu nowego cyfrowego oblicza humanistyki” m.in. takie jak: niewystarczające możliwości szkoleń, brak wsparcia dla zgłaszanych inicjatyw czy nieelastyczna infrastruktura.

Na koniec wystąpienia przedstawione zostały liczne przykłady projektów z zakresu humanistyki cyfrowej realizowanych w bibliotekach.

Zainteresowanych pogłębieniem wiedzy na temat humanistyki cyfrowej zapraszamy na stronę Archiwum Cyfrowego Wydawnictwa Naukowego i Edukacyjnego SBP, gdzie pod wymienionym hasłem znaleźć można wykaz pełnych tekstów publikacji poświęconych temu zagadnieniu.

Link do zasobu informacji

Data dodania: 27.12.2022

20 grudnia 2022 roku wykład Fake news – nowa codzienność czy oręż w wojnie informacyjnej? przedstawiła dr Magdalena Paul z Uniwersytetu Warszawskiego.

Uczestników wykładu reprezentujących różne typy bibliotek, powitała przewodnicząca SBP, dr Barbara Budyńska.

Dr Magdalena Paul rozpoczęła spotkanie od przedstawienia definicji fake newsa i jego stosunkowo krótkiej historii, zaprezentowała typy fake newsów i alternatywne terminy stosowane w odniesieniu do nich.

Dużą część wystąpienia poświęciła percepcji prawdziwych i fałszywych informacji. Zwróciła uwagę na cechy językowe fake newsów. Zaprezentowała wykorzystanie fałszywych informacji w polityce  i odniosła się do społecznych konsekwencji tego zjawiska. Jednym z omawianych przykładów była dezinformacja jako podstawa do inwazji na Ukrainę.  Kolejnym zagadnieniem, które przestawiła prelegentka był deepfake i postprawda. Przypomniała zebranym, że postprawda była słowem roku 2016 Oxford Dictionary. Dr Magdalena Paul odniosła się to idei  fact-checkingu prezentując m.in. Kodeks etyczny International Fact-Checking Network; wymieniła też istniejące  agencje fact-checkingowe. Prelegentka sporą część wystąpienia poświęciła roli bibliotek  w walce z dezinformacją. Wykład zamykało pytanie: Czy fake newsy mogą mieć pozytywne konsekwencje?

Wykład Fake news – nowa codzienność czy oręż w wojnie informacyjnej? był ostatnim z zaplanowanych na rok 2022. Na kolejne zapraszamy w Nowym Roku.
Szczegóły wkrótce.

Prezentacja wykładu Nagranie wykładu

Data dodania: 12.12.2022

7 grudnia 2022 roku wykład Projektowanie informacji z uwzględnieniem UX przedstawiła dr Bożena Jaskowska z Uniwersytetu Pedagogicznego im. KEN w Krakowie.

Uczestników wykładu powitała przewodnicząca SBP, dr Barbara Budyńska.

Dr Bożena Jaskowska rozpoczęła wykład od wskazania przykładów informacji graficznej, następnie przeszła do zagadnień związanych z projektowaniem informacji poświęcając uwagę m.in. information design, architekturze informacji i communication design. Omówiła szczegółowo termin user experience ilustrując wykład ciekawymi przykładami; wskazała też na relacje pomiędzy user experience a informacją.  Kolejny element wykładu, test  „Maksymalista czy profesjonalista” wykonany przez uczestników, miał na celu przybliżenie teorii podejmowania decyzji. Prelegentka omówiła też zagadnienia związane z wykorzystaniem UX w procesie projektowym. Dużą część wykładu poświeciła badaniom użytkowników. Szczegółowo omówiła zagadnienie  bibliotekarstwa i bibliotekarzy UX.

W sesji pytań i odpowiedzi padały m.in. pytania o możliwości realizacji badań jakościowych przy niskim (zerowym) budżecie biblioteki, zawód bibliotekarza UX w Polsce czy jakie jest znaczenie patterns w projektowaniu.

Wykład przeplatany był szeregiem cytatów, które w znakomity sposób korespondowały z jego treścią.

Zainteresowanych pogłębieniem wiedzy na temat User experience (UX) zapraszamy na stronę Archiwum Cyfrowego Wydawnictwa Naukowego i Edukacyjnego SBP, gdzie pod wymienionym hasłem znaleźć można wykaz pełnych tekstów publikacji poświęconych temu zagadnieniu.

Link do zasobu informacji: https://ac.sbp.pl/indeks-przedmiotowy/user-experience-ux

Prezentacja wykładu Nagranie wykładu

Data dodania: 02.12.2022

29 listopada 2022 r. wykład Indywidualne systemy zarządzania informacją jako sposób na walkę z przeciążeniem informacyjnym wygłosiła dr Anna Matysek z Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.

W wykładzie brała udział dr Barbara Budyńska, przewodnicząca SBP, która powitała uczestników reprezentujących różne typy bibliotek.

W pierwszej części wykładu dr Anna Matysek przedstawiła przyczyny i konsekwencje przeciążenia informacyjnego i nadmiarowości informacji; scharakteryzowała też choroby wynikające z przeciążenia i sposoby redukowania go. Duża część wykładu poświęcona była metodom zarządzania czasem oraz indywidualnemu zarządzaniu informacją własną (osobistą). Drugą część wykładu stanowiła prezentacja narzędzi cyfrowych służących walce z przeciążeniem. W podsumowaniu Prelegentka podkreśliła jak ważne są: świadomość zjawiska przeciążenia informacyjnego, umiejętność zarządzanie sobą (i innymi) w czasie oraz wypracowanie własnego systemu zarządzania informacją własną.

W sesji pytań i odpowiedzi padały pytania dotyczące sposobów uświadamiania i pomocy osobom, które są uzależnione od Internetu.

Prezentacja wykładu Nagranie wykładu

Data dodania: 10.11.2022

Wykładem „Kształcenie akademickie bibliotekarzy. Doświadczenia ośrodków krajowych w kontekście zmian” wygłoszonym przez dr Renatę Malesę z Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, rozpoczęliśmy realizację projektu.

Zasadniczym celem wykładu było zwrócenie uwagi na ofertę kształcenia bibliotekarzy oraz zmiany w programach kształcenia, wzięło udział ponad stu uczestników reprezentujących różne typy bibliotek.

W sesji pytań i odpowiedzi padały pytania dotyczące przyszłości kształcenia bibliotekarzy (w tym kształcenia kierunkowego) i stwierdzenia odnoszące się do deregulacji zawodu. Uczestnicy odnosili się do kwestii spadku zainteresowania zawodem oraz szans na zmianę obecnej sytuacji.

Biorąca udział w wykładzie przewodnicząca SBP, dr Barbara Budyńska, zaproponowała uczestnikom możliwość kontynuacji dyskusji na łamach Bibliotekarza.