Pierwsze posiedzenie Forum Prawa Autorskiego

Wprowadzenie do polskiego prawa zasad korzystania z utworów osieroconych oraz zapewnienie szerszego dostępu do dzieł, których nakład został wyczerpany (dzieła out-of-commerce) - to główne tematy, które podejmowali uczestnicy pierwszego posiedzenia Forum Prawa Autorskiego. Spotkanie z udziałem Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Bogdana Zdrojewskiego odbyło się 27 marca br. w warszawskim kinie Iluzjon.

Prawo nie powinno ograniczać dostępu obywateli do dóbr kultury w stopniu, na jaki pozwalają wiążące nasz kraj przepisy międzynarodowe i europejskie. Jako odbiorca kultury doskonale rozumiem, że korzystanie z niej jest źródłem, z którego wypływa społeczna kreatywność. Kontakt z kulturą uczy wrażliwości i szacunku wobec odmiennych sposobów myślenia. Ma wreszcie niebagatelne znaczenie w procesie edukacji i w rozwoju nauk humanistycznych i społecznych. By kultura mogła się rozwijać, prawo powinno jednak także należycie chronić efekty aktywności ludzkiego umysłu i wyobraźni - powiedział otwierając Forum minister Bogdan Zdrojewski.

Jak dodał, prawo autorskie należy dostosować do nowej, cyfrowej rzeczywistości. Zdaniem Ministra, rozmowa o prawie autorskim wymaga uwzględnienia wielu perspektyw i punktów widzenia - twórców kultury, podmiotów licencjonujących, w tym organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi, użytkowników komercyjnych chronionych treści oraz odbiorców kultury.

Forum Prawa Autorskiego, powołane w styczniu 2013 r. przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Bogdana Zdrojewskiego, ma być stałą platformą dyskusji o zagadnieniach związanych z ustawą o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Jego członkowie mają zastanawiać się nad kierunkami koniecznych zmian, które wynikają z potrzeby implementacji prawa unijnego.

Do wzięcia udziału w Forum resort kultury zaprosił około 80 podmiotów - przedstawicieli środowisk twórczych, organizacji zbiorowego zarządzania, izb gospodarczych, instytucji kultury oraz użytkowników i organizacji pozarządowych, których działanie związane jest z prawem autorskim. Dodatkowo MKiDN przygotowało 10 wolnych miejsc dla przedstawicieli tych organizacji, które szczególnie zainteresowane są tematem danego spotkania, a nie zostały zaproszone. Rejestracja będzie otwierana przed każdym posiedzeniem Forum, dzięki czemu w zainicjowanej przez resort dyskusji faktycznie wezmą udział wszystkie zainteresowane tematem środowiska.

Uczestnicy pierwszego posiedzenia Forum rozmawiali o wprowadzeniu do polskiego prawa zasad korzystania z utworów osieroconych. To utwory, które nadal chronione są przez ustawę o prawie autorskim i prawach pokrewnych, ale ich autorzy pozostają nieznani lub nie ma możliwości, by do nich dotrzeć. W konsekwencji nie można uzyskać ich zgody na eksploatację danego dzieła ( np. rozpowszechnianie w internecie, nadawanie, digitalizację). Tymczasem zgodnie z ustawą o prawie autorskim i prawach pokrewnych każdy, kto chce wykorzystywać cudzy utwór musi najpierw uzyskać pozwolenie osoby uprawnionej, a po jej śmierci jeszcze przez 70 lat należy o taką zgodę prosić spadkobiercę. Jeśli utwór ma kilku współautorów, wymagana jest zgoda ich wszystkich.

Źródło: MKiDN