Jasielskie Boże Narodzenie

Miejska Biblioteka Publiczna w Jaśle zaprasza na wystawę – „Jasielskie Boże Narodzenie”. Wystawa będzie trwała od 15 grudnia 2012 do 31 stycznia  2013 i można ją obejrzeć w holu MBP, ul. Kołłątaja 1.

Wystawa prezentuje obrzędy i obyczaje, które wykształciły się w regionie jasielskim przez wieki. Niektóre z nich kultywowane są pieczołowicie do dzisiaj, inne uległy  zanikowi. Nowe spojrzenie na rodzimą tradycję może objawiać się nie tylko poprzez żywy  rytuał i obrzęd, ale i sztukę, która w znacznej części odwołuje się do natury. Przykładem jest rękodzieło artystów regionu jasielskiego, którzy w swoje wytwory wszczepiają pierwiastek ludowy, nie stroniąc od innych wzorców i nadając im nową jakość. Na wystawie można obejrzeć prace artystów z Dąbrówki, Osobnicy, Zarzecza, Samoklęsk, Święcan i Jasła. Urzeka drewniany anioł D. Głowaty, filcowe bańki L. Zawalskiego, misterne koronki J. Chochołek, piernikowe cudeńka B. Rodak, maestria G. Jaśko, B. Jurkowskiej, T. Macek. Prawdziwe cudo to szopka z chleba W. Marszałek i pomysłowe ozdoby choinkowe A. Antonik i M. Romanek.

Kolędy i pastorałki to nieodłączny element Bożego Narodzenia. W tę konwencję wpisane są wiersze poetów związanych z regionem jasielskim, takich  jak: B. Mastej, M. Kantor, D. Korczykowski, B. Tora, ale i  poetek ludowych zrzeszonych w Klubie „Michalina”, do których należą  m. in. M. Homlak, B. Samborska, M. Tomasik.

W literaturze etnograficznej niewiele jest definicji zwyczajów i obrzędów dorocznych, przez co istotna zdaje się być definicja Krystyny Kwaśniewicz. Uważa ona, że obrzędy  to powtarzające się rokrocznie sposoby postępowania. Zalicza je do kategorii działań zbiorowych. Obrzędy, podobnie jak zwyczaje, mogą mieć charakter społeczno-prawny, magiczny lub religijny w zależności od funkcji jakie pełnią w społeczności. Najbardziej obwarowanym dniem w rytuały była Wigilia. Obserwując zachowania społeczne widoczny jest powrót do starych obyczajów, poszukiwanie źródeł kultury i własnej tożsamości.

Mamy nadzieję że wystawa przypomni Państwu dawne obrzędy i obyczaje, wzbudzi estetyczny zachwyt nad rękodziełem  artystów i wzruszy  świeżością poetyckiego słowa opisującego jedno z najważniejszy świąt w naszej kulturze.