Jasielszczyzna u-mówiła się na polski!

Co znajduje się na końcu języka? Jak brzmi jego muzyka? Jakie niebłahe ostrzeżenie kryje się w bajce „Czerwony kapturek ani krzty na opak”? Odpowiedź na te i wiele innych pytań o polszczyznę znaleźli uczestnicy projektu „U-MÓWMY SIĘ NA...POLSKI!” realizowanego w październiku i listopadzie 2012 r. przez Miejską Bibliotekę Publiczną w Jaśle.

Projekt rozpoczął performance „Wyraź wyraz” na Rynku w Jaśle, podczas którego dzieci i młodzież oraz chętni mieszkańcy rozwiązywali zagadki i kalambury, ozdabiali twarze literowym makijażem oraz układali z kartonowych klocków znane powiedzenia o języku. 29 października w auli I Liceum Ogólnokształcącego w Jaśle odbył się panel dyskusyjny „Co się dzieje z językiem”, prowadzony przez poetę i dziennikarza radiowej „Trójki” Dariusza Bugalskiego, z udziałem specjalistów: Kazimierza Ożoga - profesora językoznawstwa oraz Grzegorza Kociuby – poety i krytyka literackiego. Spotkanie było żywą, pełną humoru i ekspresji dyskusją o zmianach we współczesnej polszczyźnie, normach językowych i sposobach na to, by nasz język nie był tylko zdegradowanym, mało znaczącym dialektem słowiańskim. 29 i 30 października uczniowie z jasielskich szkół ponadgimnazjalnych wzięli udział w warsztatach dziennikarskich z Dariuszem Bugalskim. Najpierw poznali schematy przeprowadzania wywiadów, dowiedzieli się, jak radzić sobie z tremą i jak budować spontaniczność, a następnie w studio nagraniowym Papaya w Lipinkach mogli w praktyce zapoznać się z tajnikami studia nagraniowego. Dla gimnazjalistów z Jasła, Bieździedzy, Szebni, Święcan i Umieszcza, 6 i 9 listopada odbyły się warsztaty kompetencji językowych z dr Barbarą Sokołowską. Uczestnicy poznawali tajniki słów i wyrażeń, przedstawiali sposoby ich zastosowania w konkretnych sytuacjach, dyskutowali o sztuce wymowy. 16 listopada najmłodsi uczestnicy projektu spotkali się z Agnieszką Frączek, autorką popularnych wierszy i opowiadań dla dzieci, pokazujących jak łatwo i przyjemnie jest bawić się słowem. 19 listopada odbyło się spotkanie „Gimnastyka języka” prowadzone przez logopedę, Annę Kędzior, podczas którego rodzice z dziećmi poznali ciekawe sposoby na ćwiczenia wspierające ładną i poprawną wymowę. Spotkanie było elementem projektowej „Poradni językowej”, w ramach której na stronie internetowej MBP w Jaśle zamieszczane były także quizy, zagadki i porady językowe. 23 listopada odbył się nietypowy koncert, podczas którego młodzi jasielscy artyści zaprezentowali brzmienie „Muzyki języka”. Wystąpili wykonawcy reprezentujący różne style muzyczne, a co za tym idzie, różne style języka. Koncert rozpoczęła muzyka poetycka – wiersze Czesława Miłosza w aranżacji Ewy Grzebień zaśpiewała Klaudia Łopatkiewicz z Jasielskiego Domu Kultury. W hardrockowe brzmienia przeniósł publiczność zespół HORNBLEND, którego występ spotkał się z żywiołowym przyjęciem publiczności. Poetyckie klimaty zaprezentowały wokalistki Młodzieżowego Domu Kultury w Jaśle – Aleksandra Machowska, Ewa Machowska i  Magdalena Myśliwiec, którym na gitarach akompaniowali Gabriela Kiszka i Marcin Chajec. Na zakończenie rozkołysały publiczność hip-hopowe, dancehallowe i chwilami góralskie piosenki DPD. Finałem projektu było dyktando „Jasielszczyzna zna polszczyznę”, które odbyło się 27 listopada 2012 r. w sali widowiskowej Jasielskiego Domu Kultury. Dyktando przygotowała Agata Hącia, językoznawczyni oraz wykładowczyni UW i UKSW w Warszawie. Wzięli w nim udział uczniowie ze szkół podstawowych, gimnazjów oraz szkół ponadgimnazjalnych z Jasła i powiatu jasielskiego oraz dorośli - sprzymierzeńcy i partnerzy Biblioteki a także chętni mieszkańcy.

Kończąc projekt dziękujemy serdecznie wszystkim patronom, patronom medialnym i partnerom. Cieszymy się z ogromnego zainteresowania projektem i pozytywnych głosów od uczestników imprez. Łącznie w projekcie uczestniczyło ok. 1500 osób. Zaangażowanie tak wielu osób sprawia, że podsumowanie minionych wydarzeń już teraz łączymy z planami na kolejne działania promujące język polski, jak się okazało - niezwykle bliski mieszkańcom Jasielszczyzny. Zachęcamy także do obejrzenia wystawy „Polszczyzna w obiektywie” w Miejskiej Bibliotece Publicznej.

Projekt dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu „Promocja języka polskiego”, który towarzyszy kampanii społeczno-edukacyjnej „Ojczysty – dodaj do ulubionych”.

Patronat nad projektem objęli: Burmistrz Miasta Jasła, Starosta Jasielski, Podkarpacki Wicekurator Oświaty.

Patronat medialny nad projektem sprawowali: Polskie Radio Rzeszów, „Via” Katolickie Radio Rzeszów, Telewizja Jasielska, Portal terazJaslo.pl.

Partnerami projektu byli:

Urząd Miasta Jasła, Powiat Jasielski, Jasielski Dom Kultury, Firma Tekpud, Młodzieżowy Dom Kultury w Jaśle, I Liceum Ogólnokształcące w Jaśle, Sielsky, Hornblend, SBP Oddział w Jaśle.

W projekcie wzięli udział uczniowie ze szkół: SP nr 1 w Jaśle, SP nr 2 w Jaśle, SP nr 4 w Jaśle, SP nr 12 w Jaśle, Niepubliczna Szkoła Podstawowa w Roztokach, Gimnazjum nr 1 w Jaśle, Gimnazjum nr 2 w Jaśle, Gimnazjum nr 4 w Jaśle, SP i Gimnazjum w Bieździedzy, SP i Gimnazjum w Szebniach, SP i Gimnazjum w Świecanach, SP i Gimnazjum w Umieszczu, I Liceum Ogólnokształcące w Jaśle, II Liceum Ogólnokształcące w Jaśle, Zespół Szkół nr 4 w Jaśle, Zespół Szkół Budowlanych w Jaśle, Zespół Szkół Technicznych w Jaśle.