Kryteria awansu na starszego bibliotekarza - odpowiedź prawnika

Mam pytanie, odnośnie awansu na starszego bibliotekarza. Jakie kryteria trzeba spełnić? Naczytałam się i wiem jakie kryteria trzeba spełniać, tylko mam problem odnośnie mojego przypadku. Pracuję w Bibliotece Uczelnianej od 10 lat na stanowisku Bibliotekarza, mam wykształcenie wyższe z tym, że nie kierunkowe - jestem inżynierem ochrony środowiska i moje pytanie jest odnośnie właśnie wykształcenia. Czy na awans na starszego bibliotekarza potrzebuje zrobić jeszcze studia kierunkowe, czy wystarczy mi jakiś kurs dla bibliotekarzy?

Zarówno przepisy USTAWY z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (tekst jednolity: Dz. U. 2012 r. poz. 572), jak i wydanych na jej podstawie aktów wykonawczych (w szczególności ROZPORZĄDZENIA MINISTRA NAUKI I SZKOLNICTWA WYŻSZEGO z dnia 21 sierpnia 2006 r. w sprawie kandydatów na dyplomowanego bibliotekarza oraz dyplomowanego pracownika dokumentacji i informacji naukowej) nie regulują kwestii warunków zatrudnienia na stanowisku starszego bibliotekarza (podobnie jak innych stanowisk służby bibliotecznej: młodszy bibliotekarz, bibliotekarz, kustosz i starszy kustosz). Wydaje się zatem, by określić wymagania konieczne do zajmowania tegoż stanowiska, odnieść należy się do przepisów „ogólnych” regulujących działalność bibliotek, tj. USTAWY z dnia 27 czerwca 1997 r. o bibliotekach (tekst jednolity: Dz. U. 2012 r. poz. 642) oraz wydanych na jej podstawie aktów.

Zgodnie z treścią obowiązującego do dnia 02.07.2012 r. ROZPORZĄDZENIA MINISTRA KULTURY I SZTUKI z dnia 9 marca 1999 r. w sprawie wymagań kwalifikacyjnych uprawniających do zajmowania określonych stanowisk w bibliotekach oraz trybu stwierdzania tych kwalifikacji (Dz.U.1999.41.419), by ubiegać się o angaż na stanowisku starszego bibliotekarza należy mieć wykształcenie wyższe bibliotekarskie, bądź wyższe odpowiadające profilowi biblioteki lub wykonywanej specjalności oraz 2-letni staż zawodowy, wyższe zawodowe bibliotekarskie, wyższe zawodowe odpowiadające profilowi biblioteki lub wykonywanej specjalności oraz 3-letni staż zawodowy, bądź też studium bibliotekarskie oraz 4-letni staż zawodowy (tak załącznik nr 1 do rozporządzenia).

Dalej, zgodnie z treścią li. A pkt. 2 załącznika nr 2 do tegoż rozporządzenia, za wykształcenie określone jako studium bibliotekarskie (wykształcenie równorzędne), czyli przy 4-letnim stażu zawodowym – uprawniające do angażu na stanowisku starszego bibliotekarza, uznaje się ukończenie:

1. pomaturalnego studium bibliotekarskiego, dawniej państwowego studium bibliotekarskiego,
2. Pomaturalnego Studium Bibliotekarskiego Zaocznego z dwuletnim cyklem nauczania, dawniej Policealnego Studium Bibliotekarskiego Zaocznego,
3. państwowego pomaturalnego studium kształcenia animatorów kultury i bibliotekarzy, dawniej państwowego studium kulturalno-oświatowego i bibliotekarskiego - wydziału bibliotekarskiego lub wydziału animatorów kultury, pod warunkiem posiadania średniego wykształcenia bibliotekarskiego,
4. Państwowego Zaocznego Studium Oświaty i Kultury Dorosłych, pod warunkiem posiadania średniego wykształcenia bibliotekarskiego,
5. policealnego studium archiwistyki, policealnego studium dokumentacji i informacji naukowej, policealnego studium księgarskiego, pod warunkiem posiadania świadectwa maturalnego,
6. Policealnego Studium Bibliotekarskiego Zaocznego w Centrum Ustawicznego Kształcenia Bibliotekarzy, z dwuletnim cyklem nauczania,
7. posiadanie świadectwa ukończenia Kwalifikacyjnego Kursu Bibliotekarskiego, 
8. posiadanie świadectwa złożenia Kwalifikacyjnego Egzaminu Bibliotekarskiego,
9. zaliczenie czterech lat studiów wyższych oraz ukończenie międzywydziałowego studium bibliotekoznawstwa lub informacji naukowej albo uzyskanie kwalifikacji w zakresie średniego wykształcenia bibliotekarskiego lub równorzędnego,
10. spełnienie jednego z następujących warunków (dotyczy okresu do 1970 r.):

• ukończenie trzech lat studiów w zakresie bibliotekoznawstwa,
• ukończenie co najmniej trzech lat studiów wyższych, pod warunkiem posiadania średniego wykształcenia bibliotekarskiego lub równorzędnego.

Ponadto, za wyższe wykształcenie bibliotekarskie (wykształcenie równorzędne) uznaje się:

1. ukończenie studiów wyższych z zakresu bibliotekoznawstwa i informacji naukowej,
2. ukończenie innych studiów wyższych niż wymienione w pkt 1 ze specjalnością bibliotekoznawstwa i informacji naukowej,
3. ukończenie wyższych zawodowych studiów (studiów licencjackich) bibliotekarskich,
4. ukończenie podyplomowego studium bibliotekoznawstwa i informacji naukowej,
5. ukończenie wyższego studium międzywydziałowego bibliotekoznawstwa i informacji naukowej,
6. uzyskanie stopnia naukowego doktora lub doktora habilitowanego nauk humanistycznych, jeżeli rozprawa doktorska lub habilitacyjna dotyczyła zagadnień z zakresu bibliotekoznawstwa,
7. ukończenie studiów wyższych i złożenie egzaminu bibliotekarskiego lub egzaminu z informacji i dokumentacji naukowej,
8. ukończenie przed rokiem 1970 studiów wyższych oraz jednej ze szkół lub jednego z kursów wymienionych w części A, dziale 1, pkt 1 i 2.

Niezależnie od powyższego, wskazać należy, że z dniem 02.07.2012 r. powyższe rozporządzenie w sprawie wymagań kwalifikacyjnych uprawniających do zajmowania określonych stanowisk w bibliotekach oraz trybu stwierdzania tych kwalifikacji uznane zostało za uchylone i obecnie tejże kwestii nie reguluje żaden inny akt.

mec. Michał Pankiewicz