Training the Trainers in Information Literacy - relacja z warsztatów

Przygotowanie bibliotek akademickich do budowania atrakcyjnej oferty edukacyjnej było podstawowym celem szkolenia, jakie odbyło się 28-29 września w BUW. To pierwsze tego rodzaju przedsięwzięcie, zainicjowane oraz współorganizowane przez Komisję SBP ds. Edukacji Informacyjnej (KEI), jak również pierwsze szkolenie z zakresu information literacy w Polsce, zorganizowane zgodnie z międzynarodowymi standardami. Aby zapewnić jak najwyższą jakość, KEI zaprosiła do współpracy dr Marię Carme Torras i Calvo (Bergen University College Library), sprawującą obecnie funkcję Przewodniczącej Sekcji ds. Information Literacy (IFLA). Znaczny wkład w organizację szkolenia włożyły osoby z Koła SBP działającego przy BUW. Dzięki wsparciu finansowemu, jakiego udzielił Fundusz Inicjatyw Obywatelskich, możliwe było zminimalizowanie kosztów od strony uczestników. Należy również wspomnieć o poparciu Dyrekcji BUW dla inicjatywy KEI, dzięki któremu warsztaty mogły odbyć się w gmachu BUW.

W szkoleniu udział wzięło 29 pracowników bibliotek akademickich różnego typu z większości regionów Polski. Sesje plenarne miały charakter otwarty. Część warsztatowa koncentrowała się na pracy w niewielkich grupach.

Pierwszy dzień poświęcony był organizacji edukacji informacyjnej w bibliotece akademickiej. Jako przykład posłużyły dwie norweskie biblioteki: University of Bergen Library i Bergen University College Library (w pierwszej z nich dr Torras uczestniczyła w projektach związanych z edukacją informacyjną, w drugiej zaś pełni obecnie funkcję Dyrektora). Mówiąc o problemach związanych z wdrażaniem edukacji informacyjnej, Maria-Carme zwróciła uwagę przede wszystkim na budowę odpowiedniej strategii. Istotną rolę w owej strategii odgrywa etap planowania, na który składają się: rozpoznanie aktualnej sytuacji (w zakresie m.in. realizowanej edukacji informacyjnej, przygotowania biblioteki do zadań dydaktycznych), sformułowanie celów, określenie realnych potrzeb różnych grup użytkowników. Pomocne mogą być tutaj różne techniki analityczne, takie jak np. SWOT. Trenerka podkreśliła olbrzymie szanse dla bibliotek, jakie niesie ze sobą Proces Boloński. Wprowadzenie Krajowych Ram Kwalifikacji do systemu szkolnictwa wyższego to jednocześnie zobowiązanie instytucji do rozwijania kompetencji informacyjnych swoich studentów (poszczególne kompetencje informacyjne są literalnie wymienione w KRK).

Drugiego dnia dr Torras kontynuowała problem metodyki szkoleń bibliotecznych. Zwróciła szczególną uwagę na konieczność współpracy bibliotekarzy z wykładowcami. Współpraca ta owocować może większą korelacją tematyki szkoleń bibliotecznych z treściami aktualnie dostarczanymi na określonym kierunku. Wspomniała również o kompetencjach samych bibliotekarzy, którzy nie zawsze czują się nauczycielami, mimo realizowanych zadań dydaktycznych. Aby wesprzeć uczestników w ich pracy szkoleniowej z użytkownikami przedstawiła dwa modele dydaktyczne, które cieszą się powodzeniem w norweskich instytucjach. 

Po części teoretycznej nadszedł czas na warsztaty. Zadaniem uczestników było opracowanie scenariusza szkolenia bibliotecznego, uwzględniającego elementy wskazane w jednym z wcześniej omawianych modeli dydaktycznych. Każda z grup pracowała nad innym tematem szkoleń.

fot. Jadwiga Antoniak (BUW)

Warsztatom towarzyszyła „mała biblioteczka”. Uczestnicy mieli okazję do zapoznania się z wybranymi publikacjami z zakresu edukacji informacyjnej (książki z BUW, DSW oraz księgozbiorów prywatnych członkiń KEI). Większość zaprezentowanych książek to pozycje zagraniczne. Polski rynek księgarski nie zaspokaja w tym obszarze potrzeb bibliotekarzy-trenerów.

Jako członkinie KEI i pomysłodawczynie warsztatów mamy nadzieję, że nasza inicjatywa okazała się przydatna i przyniesie widoczny efekt w poprawie jakości szkoleń użytkowników w polskich bibliotekach. Jednocześnie zdajemy sobie sprawę, że jedne warsztaty wiosny nie czynią, dlatego nie osiadamy na laurach, tylko podejmujemy szereg różnych przedsięwzięć promujących edukację informacyjną w Polsce.
 

Ewa Rozkosz (Dolnośląska Szkoła Wyższa)
Zuza Wiorogórska (Biblioteka Uniwersytecka w Warszawie)