Dnia 21 lipca 2011 r. na uroczystej sesji Rady Miejskiej w Koszalinie pani Maria Hudymowa otrzymała tytuł Honorowego Obywatela Koszalina. Ten dzień stał się świętem wszystkich bibliotekarzy. Sala posiedzeń Rady Miejskiej była wypełniona mieszkańcami po brzegi, nauczycielami, bibliotekarzami, ludźmi starszymi i młodzieżą. Pani Maria Hudyma należy do tych niewielu ludzi, którzy zostawiają trwałe ślady w miejscach, w których byli. Jej obecność wiele dla nas znaczy. Jest dla nas wzorem człowieka i bibliotekarza, o niespożytej energii, radości i kulturze bycia.
Każde spotkanie z Panią Dyrektor ma walor kontaktu z Kimś wyjątkowym, z kim obcowanie uszlachetnia i zobowiązuje. Zapatrzeni w jej wzór stajemy się lepszymi ludźmi i bibliotekarzami. Nasza biblioteka pełna jest śladów Pani Dyrektor, po których codziennie kroczymy, począwszy od rozwiązań architektonicznych budynku, na etosie pracy skończywszy.
Za to wszystko serdecznie dziękujemy i życzymy naszej Honorowej Obywatelce dużo zdrowia abyśmy jeszcze wiele lat mogli cieszyć się jej obecnością. Nieustającej energii życiowej i wiele, wiele dobra doznanego od ludzi.
Maria Hudyma rozpoczęła pracę zawodową w nauczycielstwie przed rokiem 1939 na wschodnich rubieżach Polski. W czasie wojny była organizatorką tajnego nauczania. Po roku 1945 kontynuowała pracę pedagogiczną w Chełmie Lubelskim i Modlinie. Do Koszalina przyjechała w roku 1947 i od tej pory jest znana jako niestrudzona działaczka i organizatorka życia oświatowego i kulturalnego w naszym mieście. Przez kilka lat pracowała w placówkach oświatowych, będąc równocześnie przewodniczącą Zarządu Okręgu Związku Nauczycielstwa Polskiego. W roku 1956 objęła funkcję zastępcy dyrektora Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej w Koszalinie pracując na tym stanowisku do chwili przejścia na emeryturę , tj. w roku 1977.
Zaangażowaniu, aktywności i ogromnej pracowitości Marii Hudymowej koszalińskie bibliotekarstwo zawdzięcza najchlubniejszy okres w swych dziejach. Jej konsekwentnemu działaniu nasze miasto zawdzięcza wybudowanie nowego obiektu biblioteki, jako pierwszej takiej inwestycji w powojennej Polsce. Wiedza, talent organizatorski i ogromny upór w dążeniu do założonych celów wpłynęły na fakt, iż stworzenie modelu bibliotekarstwa w byłym województwie koszalińskim jest w ogromnej mierze jej zasługą. Poza pracą zawodową znajdowała czas na szeroką działalność społeczną i społecznikowską. Wiele lat przewodniczyła Zarządowi Okręgu Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich (mając ogromny osobisty udział w tworzeniu struktur SBP na Pomorzu Środkowym), działała we władzach Związku Nauczycielstwa Polskiego, była radną Wojewódzkiej Rady Narodowej w Koszalinie i działaczką związków zawodowych.
Związana z Ziemią Koszalińską prowadziła aktywną działalność na rzecz upowszechniania wiedzy o naszym regionie i mieście. Była współorganizatorką i działaczką Towarzystwa Rozwoju Ziem Zachodnich i Północnych oraz Zarządu Okręgu Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego. Inicjowała pierwsze wydawnictwa regionalne w województwie koszalińskim. Była także członkiem redakcji Bibliotekarza Zachodniopomorskiego oraz Bibliografii Pomorza Zachodniego.
Jest autorką 4-tomowego wydawnictwa „Szkoły jakich nie było” oraz opracowania „Wschodnie losy Polaków”. W czasie pracy zawodowej współpracowała z czasopismami fachowymi, opublikowała wiele artykułów związanych z problemami bibliotekarstwa, a także wspomnienia i pamiętniki.
Z jej inicjatywy powstawały na naszym terenie Koła Przyjaciół Bibliotek. Również jej inicjatywie biblioteki byłego województwa koszalińskiego zawdzięczają akcję nadawania im imion sławnych Polaków. Postać Marii Hudymowej jest trwale wpisana w historię nie tylko Koszalina ale również całego Pomorza Środkowego. Zawdzięczamy jej wiele pożytecznych i niebanalnych inicjatyw oświatowych i kulturalnych, rozwój i kształtowanie bibliotekarstwa, czytelnictwa i wizerunku bibliotekarza.
Maria Hudymowa pozostała aktywna także na emeryturze. Wciąż działa w Klubie Byłych Nauczycieli Tajnego Nauczania i w Zarządzie Oddziału Towarzystwa Przyjaciół Pamiętnikarstwa, pozostaje w bliskim kontakcie z Biblioteką, służy radą i pomocą nowym pokoleniom bibliotekarzy, nadal interesuje się działalnością Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich, którego jest honorowym członkiem.
Posiadane ordery i odznaczenia:
oprac. Małgorzata Zychowicz