Relacja z warsztatów zorganizowanych w ramach projektu EMPATIC

Projekt EMPATIC

W dniu 8 czerwca 2011 r. w ramach międzynarodowego projektu EMPATIC (EMPowering Autonomous learning Through Information Competencies) odbyły się warsztaty, których organizatorem był Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa Uniwersytetu Jagiellońskiego.  W spotkaniu uczestniczyli pojedynczy przedstawiciele Wielkiej Brytanii (prof. Sheila Webber) , Finlandii (mgr Anu Ojaranta), Turcji (prof. S. Serap Kurbanoglu), Węgier (prof. Tibor Koltay). Celem spotkania było omówienie strategii, modeli i metod kształcenia kompetencji informacyjnych w szkołach tworzących system oświaty powszechnej w krajach Unii Europejskiej. Punktem wyjścia do dyskusji były prezentacje dobrych praktyk, realizowanych w krajach, których przedstawiciele brali udział w warsztatach. Padały przykłady również spoza Europy.

Rezultat warsztatów

Wynikiem warsztatów była wymiana doświadczeń pomiędzy reprezentantami poszczególnych państw na temat poziomów kształcenia kompetencji informacyjnych w trakcie obowiązkowych etapów edukacji . Warto zwrócić uwagę, że niektóre z państw także europejskich (np. Finlandia, Wielka Brytania) nie posiadają nawet w połowie takiego zaplecza bibliotekarskiego dla szkół, co Polska. Nie mniej jednak organizacje narodowe przy współpracy z rządem podejmują inicjatywy mające na celu przygotowanie i zaimplementowanie norm kształcenia kompetencji informacyjnych do programów nauczania. Powstają również dokumenty wyznaczające kierunek rozwoju bibliotek szkolnych i podnoszenia jakości świadczonych przez nie usług. Prof. Sheila Webber wskazała na możliwość pogłębienia współpracy pomiędzy krajami europejskimi i opracowania wspólnego modelu nauczyciela bibliotekarza, określającego jego status i rolę w procesie nauczania. 

Edukacja informacyjna w Polsce

Słabym ogniwem polskiej edukacji są nie tylko niedoinwestowane biblioteki szkolne, które powinny pełnić rolę zaplecza dydaktycznego szkoły, ale również przygotowanie zawodowe nauczycieli przedmiotowych. Znamienny jest ich brak znajomości źródeł godnych polecenia uczniom w celu rozbudowywania wiedzy, a także biegłości w korzystaniu z narzędzi informacyjno-komunikacyjnych. Warsztaty wykazały, że nie tylko w Polsce borykamy się z tym problemem. Uczestnicy byli zgodni co do kwestii potrzeby włączenia bibliotekarzy szkolnych w proces edukacji informacyjnej uczniów. Prof. S. Serap Korbanoglu sprecyzowała, jaka postawa i zachowania bibliotekarzy szkolnych mogą najszybciej i najlepiej przyczynić się do nawiązania dialogu z nauczycielami przedmiotowymi. Mianowicie bezustanne wyczulenie na promocję edukacji informacyjnej w zespole pedagogicznym, połączone ze zrozumieniem autonomii nauczycieli, przybliżających uczniom zagadnienia z danej dziedziny wiedzy oraz podkreślaniem realizowanego obowiązku edukacyjnego powinno zaprocentować pojawieniem się chęci współpracy w szerszym rozumieniu niż wskazanie uczniom, gdzie znajduje się biblioteka w konkretnej placówce oświatowej. 

Kierunki zmian

Wnioski płynące ze spotkania skupiają się wokół konieczności zmiany mentalności społeczeństwa (w skali europejskiej). W pierwszej kolejności działania w tym zakresie powinny być podejmowane równolegle w środowisku nauczycieli, rodziców, ale także polityków, których świadomość może przyczynić się do wspierania rozwoju bibliotek. Jednym z efektów dyskusji jest dostrzeżenie polskich bibliotek pedagogicznych, które mogłyby zostać włączone do procesu podnoszenia kompetencji informacyjnych środowiska, któremu służą. Zagraniczni goście zgodnie przyznali, że mamy szczęście posiadając tego typu placówki. Miejmy nadzieję, że będziemy potrafili wykorzystać ich potencjał.  

Dr Renata Piotrowska

Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa
Uniwersytet Wrocławski

Komisja ds. Edukacji Informacyjnej