Pomysł na bibliotekę, praktyka katalogowania i społeczne archiwum. Już jest nowy "Bibliotekarz"

Przegląd treści z najnowszego numeru "Bibliotekarza" 10/2021. Sprawdź, czy znajdziesz coś dla siebie!

Trochę praktyki z Biblioteki Narodowej

Przejście na katalogowanie przy użyciu deskryptorów Biblioteki Narodowej cztery lata temu stanowiło ważną zmianę w opracowaniu rzeczowym zbiorów.

Dr Grażyna Lewandowicz-Nosal pisze więc o praktycznym zagadnieniu – katalogowaniu z użyciem deskryptorów, i bierze na warsztat literaturę dziecięcą i młodzieżową. To przewodnik po wprowadzaniu i odczytywaniu danych dotyczących publikacji książkowych, ale nie tylko. Autorka omawia wprowadzanie deskryptorów nazw geograficznych, historycznych wydarzeń oraz postaci – także tych fikcyjnych. Dużo uwagi poświęca też katalogowaniu książek nieposiadających statusu literatury lub walorów edukacyjnych i w związku z tym nierejestrowanych w Urzędowym Wykazie Druków.

Przypominanie zapomnianego

Maleńka książeczka z naszej historii, ale jakże ważna. Rys dziejów piśmiennictwa polskiego, synteza całokształtu polskiego dorobku, zrobiła karierę w XIX-wiecznej Polsce. Jej autorem był Lesław Łukaszewicz. Czy atmosfera waleczności tamtych czasów uformowała osobowość tego księgarza, wydawcy i spiskowca? Być może.

Jego praca, o typowych dla oświecenia konotacjach związanych ze stanem oświaty i nauk, była jednocześnie odbiciem nurtów romantycznych i słowianofilskich. O swojej pracy pisał: Jeszcze nikt nie wystąpił z dziełem, które by godnie odpowiadało teraźniejszemu pojmowaniu tego przedmiotu. Ależ autoreklama!

Fajscynujący artykuł – rys historycznej polskiej literatury autorstwa Martyny Deszczyńskiej.

Jak podlaska gmina wsłuchuje się w historię

Nie trzeba być bohaterem wielkich wydarzeń, by opowiedzieć pasjonującą historię. Przeczytajcie, jak niewielka gmina Boćki w województwie podlaskim spisuje historie swoich najstarszych mieszkańców. Biograficzne nagrania i zdigitalizowane fotografie złożyły się na jedyny w swoim rodzaju zbiór, wielowątkową opowieść o miejscu na pograniczu, o dawnej wielokulturowości, wojnie, zsyłkach na Syberię i zapomnianych zwyczajach.

Opowiada o nich Teresa Modzelewska, współautorka społecznego archiwum.

Promocja czytelnictwa na statku i księga szyfrów z drukarki 3D

Jak działa świetna biblioteka? Na przykład czasowo przenosi się na statek i razem z książkami, autorami i warsztatami pływa po rzece. Albo staje się miejscem intrygi szpiegowskiej osadzonej w wydarzeniach z lat 80-tych. Ale też inspiruje się... Reykjavíkiem.

Marcin Duda, członek SBP i zdobywca trzeciego miejsca w konkursie SBP Bibliotekarz Roku 2020, opowiada o swojej pracy, pobudkach zawodowych, pomysłach i planach na przyszłość. Inspirująca lektura.

Kongres IFLA w czasach zarazy

Tym razem niezmienny rytm IFL-owych kongresów został naruszony – tegoroczna konferencja odbyła się online. Każdy dzień kongresu odbywał się w innej strefie czasowej: pierwszy w europejsko-afrykańskiej, drugi – w strefie obu Ameryk i ostatni – w strefie azjatycko-australijskiej. Z jednej strony sprawiedliwie, z drugiej – końcówka kongresu była dla Europejczyków dość mordercza. W trakcie kongresu odbyło się 160 sesji poświęconych wszystkim aspektom funkcjonowania bibliotek i problemom wszystkich kontynentów, choć łatwo było zauważyć wszechobecność tematyki pandemicznej. Mówiono m. in. o nowych trendach w pracy bibliotek, wykluczeniu cyfrowym i bibliotekach przyszłości.

Hasłem tegorocznego globalnego spotkania było "Let's work together for the future". Uważamy, że to świetne hasło, nie tylko dla bibliotek. Relacja Katarzyny Ślaskiej.

Linkować czy nie likować – oto jest pytanie (do Trybunału Sprawiedliwości UE)

Pojęcie rozpowszechniania dóbr niematerialnych nie zostało precyzyjnie zdefiniowane w systemie prawnym. Za jedną z jego form może być więc przenoszenie użytkownika za pomocą internetowych hiperłączy. Niedawno wyrok wydał tej sprawie TSUE. To ważna informacja dla działalności bibliotek. Czy przycisk „Pokaż przedmiot w witrynie macierzystej” jest zgodny z prawem? Wszystkie, jak zwykle kluczowe, szczegóły tłumaczy radca prawny Rafał Gołat.

RODO, IOD i UODO. Po naszemu – ochrona danych osobowych. W praktyce.

"Inspektor nie jest potrzebny bibliotece po to, aby pouczać dyrektora. Jest on niezbędny, aby pomóc dyrektorowi w zapewnieniu świadczenia usług bibliotecznych na najwyższym poziomie" – pisze Sylwia Czub-Kiełczewska w artykule na temat tego, w jaki sposób biblioteki powinny wywiązywać się z obowiązków związanych z przechowywaniem i obracaniem informacjami o ich użytkownikach.

Temat to niebagatelny, ponieważ, jak pisze autorka, "obecnie 90% pracy biblioteki opiera się na przetwarzaniu (...) danych osobowych".

Co jeszcze w najnowszym numerze "Bibliotekarza"?

– Piszemy o tych, których już z nami nie ma – w październiku żegnamy Zofię Rusinek, wieloletnią wicedyrektor Wojewódzkiej Biblioteki w Nowym Sączu;

– Przeglądamy aktualności, czyli rzeczy bieżące z życia naszego Stowarzyszenia;

– Tomasz Pawlikowski zabiera nas na wystawę o Jakubie Potockim, arystokracie, filantropie i społeczniku, i jego darach dla Biblioteki Publicznej Miasta Warszawy;

– W "Postaktualiach" Jacek Wojciechowski zżyma się na zmiany w podejściu do wiedzy humanistycznej, Internetu i zagranicznej naukowej "punktozy". Nie jest to obraz optymistyczny, więc zachęcamy do lektury. Bo jeśli ktoś się nie zgadza, niech na naszych łamach twórczo polemizuje.

Podejmujemy tematy ważne i aktualne. Nasze teksty to treści najwyższej jakości – szczegółowe opracowania dotyczące rynku książki, informacji naukowej i praktyki bibliotekarskiej. Piszą dla nas znani i cenieni w środowisku autorzy.

Przyjmujemy zamówienia na prenumeratę czasopism SBP na 2022 rok.

Nakład jest ograniczony 

Wydawnictwo Naukowe i Edukacyjne SBP