10 rocznica śmierci Sabiny Feliksy Logisz

9 listopada 2020 r. mija 10 rocznica śmierci Sabiny Feliksy Logisz (1916-2010), zasłużonej wieloletniej działaczki polonijnej z Chicago. Pochodziła z rodziny polskich emigrantów, sama nigdy nie była w kraju ich pochodzenia.
Całe jej życie związane było z Chicago i tamtejszą liczną Polonią, skupioną w najaktywniejszych wówczas organizacjach polonijnych w USA.

Po ukończeniu szkoły parafialnej podjęła naukę, zakończoną dyplomem kursu handlowego i czteroletniego kursu sztuk wyzwolonych. Znała, poza angielskim i polskim, także francuski, rosyjski i łacinę, pomocnych w pracy bibliotekarskiej. W 1961 r. uzyskała licencjat  w College Wilbura Wrighta w Chicago (Associates Bachelor of Liberal Arts Degree).   

Już w wieku szkolnym brała udział w życiu towarzystw polonijnych, skupionych w ówczesnym Zjednoczeniu Polskim Rzymskokatolickim w Ameryce (ZPRKA), po zmianie nazwy – Muzeum Polskiego w Ameryce (MPA). W 1936 r. rozpoczęła pracę w chicagowskim Muzeum i Archiwum ZPRKA. Była w tym czasie najbliższą współpracowniczką Mieczysława Haimana, inicjatora powstania MPA. W latach 1958-1986 sprawowała funkcję  sekretarza Zjednoczenia, a następnie MPA. Organizowała w tym czasie pomoc finansową dla Muzeum Polskiego, w tym także dla rozrastającej się biblioteki.

W 1986 r. powróciła do Muzeum i pracy w bibliotece. O działalności i potrzebach Muzeum oraz biblioteki informowała środowisko polonijne na łamach „Narodu Polskiego”, co zaowocowało pomocą finansową ze strony licznej chicagowskiej Polonii. Do głównych jej zajęć należała opieka nad biblioteką. Prowadziła skrupulatnie dokumentację jej działalności, katalogowała nabytki, w tym liczne dary organizacji polonijnych i amerykańskich, obsługiwała czytelników, prowadziła zajęcia przygotowujące do pracy muzealnika, bibliotekarza i archiwisty. Miała bogaty dorobek publicystyczny. Brała też udział w przygotowywaniu i redagowaniu publikacji powstających na podstawie bogatych, różnorodnych  zbiorów MPA, m.in. edycji listów Tadeusza Kościuszki. Była także sekretarzem rocznicowej publikacji MPA Fiftieth anniversary 1935-1985. Museum of America (Chicago 1985). Pisała też o swym mentorze i pierwszym kustoszu MPA Mieczysławie Haimanie („Polish American Studies”, Vol. 20:1963, nr 2). Była członkinią wielu organizacji naukowych i społecznych. W bibliotece działała do końca 2002 r.

W 1976 r. wyróżniono ją polsko-amerykańską nagrodą „Kobieta Roku”, w 1990 r. została odznaczona Krzyżem Oficerskim Orderu Polonia Restituta, a w 1998 nagrodzono ją odznaką „Zasłużony dla Kultury Polskiej”. W 2007 r. burmistrz Chicago uhonorował ją dyplomem uznania „za długoletnią i ofiarną pracę na rzecz Polonii”. Zmarła 9 listopada 2010 r. W 2011 r. na jej cześć główną, reprezentacyjną salę MPA nazwano imieniem Sabiny Logisz.

H. Ł.

Zob. też:
Kot Małgorzata: Sabina Feliksa Logisz (1916-2010) – ikona Muzeum Polskiego w Ameryce. W: Kustosze księgozbiorów polskich za granicą. Warszawa: SBP, 2013, s. 151-157.
Coleman Geraldine: Logisz, Sabina Phyllis. W: The Polish American Encyclopedia. Jefferson, London 2011, s. 283.