Nowy starodruk w zbiorach kaliskiej biblioteki

Zakupiony przez bibliotekę starodruk „Ćwiczenia pobożne dla przygotowania się do dobrej śmierci na każdy dzień, przez tydzień rozłożone...” to wydany w Kaliszu w 1763 roku zbiór wskazówek oraz modlitw, jakimi - według autora - powinien kierować się każdy chcący właściwie przygotować się do śmierci. Udział w aukcji możliwy był dzięki finansowemu wsparciu Miasta Kalisz w ramach mecenatu nad kulturą.

Całość rozważań, jak wskazuje tytuł, została przygotowana na siedem kolejnych dni tygodnia zaczynając od niedzieli. W przedmowie mamy zawartą informację, iż podejmujący przygotowania z pomocą „Ćwiczeń...” mogli zyskać darowanie kar na mocy odpustów papieży Aleksandra VII (z 1657) oraz Benedykta XIV (z 1749 i 1753).

Autorem tego niewielkich rozmiarów dzieła jest Jan Krasset (1618-1692), wysoko ceniony teolog, pisarz ascetyczny oraz kaznodzieja. Do zakonu jezuitów wstąpił w 1638 r. Po ukończeniu studiów wykładał filozofię oraz przedmioty humanistyczne. Był także kaznodzieją w Amiens i Rouen, a od 1669 r. kierował w Paryżu religijnym stowarzyszeniem mężczyzn. Krasset wydał szereg dzieł, w których zalecał m. in. metodyczne rozmyślanie, propagował duchowość opartą na szacunku dla porządku ustalonego przez Boga oraz poddanie się Jego woli i wierne wypełnianie obowiązków.

Prace francuskiego jezuity cieszyły się sporą popularnością także w Rzeczypospolitej stąd ich liczne przekłady. W języku polskim ukazały się m. in. „Sposób nowy modlitw, albo medytacje chrześcjańskie [!] …” przetłumaczone decyzją bpa krakowskiego Andrzeja Załuskiego (Kraków 1748), „Rozmowy o Najśw. Sakramencie...” przełożone przez Aleksandrę z Załuskich Lanckorońską (Warszawa 1735), „Przygotowanie do śmierci...” przetłumaczone przez ks. Wojciecha Tylkowskiego (Warszawa 1693) oraz „Uwagi, albo rozmyślania chrześć. nad celniejszemi [!] wyrokami Ewangelji [!]...” (Przemyśl 1765).

W Kaliszu czcionkami typografii jezuickiej wydano „Nowy sposób rozmyślania” (1760), „Uwagi chrześc. na wszystkie dni całego roku...” części od 1 do 5 (1767) – wszystkie już znajdują się w zbiorach biblioteki - oraz „Ćwiczenia pobożne dla przygotowania się do dobrej śmierci na każdy dzień, przez tydzień rozłożone” (1763). W przypadku tych ostatnich nazwisko tłumacza pozostaje bliżej nieznane, wiemy tylko iż był podobnie jak autor jezuitą.

Zakupiony egzemplarz liczy 94 strony obłożone w oprawę broszurową. Na przedniej wyklejce znajduje się okrągła pieczęć klasztoru św. Andrzeja w Krakowie, do biblioteki którego wcześniej należał. Stan zachowania można określić jako bardzo dobry.

MBP w Kaliszu