Jury konkursu Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich „Mistrz Promocji Czytelnictwa” w składzie: Barbara Budyńska, Joanna Chapska, Bożena Chlebicka-Abramowicz (przewodnicząca), Dorota Grabowska, Małgorzata Jezierska, Joanna Pasztaleniec-Jarzyńska oraz Elżbieta Stefańczyk przyznało nagrody i wyróżnienia za dokonania na rzecz upowszechnienia czytelnictwa w roku 2019 następującym bibliotekom:
I nagroda - Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy Barcin
II nagroda - Miejska Biblioteka Publiczna we Wrocławiu
III nagroda - Biblioteka Miejska w Cieszynie
Wyróżnienia:
Szkoła Podstawowa nr 1 w Bolesławcu - Biblioteka szkolna
Szkoła Podstawowa im. Róży Kołaczkowskiej w Pliszczynie - Biblioteka szkolna
Szkoła Podstawowa im. gen. Józefa Bema w Starym Polu – Biblioteka Szkolna
Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 2 w Prudniku. Szkoła Podstawowa nr 3 - Biblioteka Szkolna
Miejska Biblioteka Publiczna w Działdowie
Miejsko-Powiatowa Biblioteka Publiczna im. J. Lompy w Lublińcu
Biblioteka Publiczna w Piasecznie
Miejsko-Gminna Biblioteka Publiczna w Polkowicach
Miejsko-Gminna Biblioteka Publiczna im. A. Mickiewicza w Połańcu
Gminna Biblioteka Publiczna w Poświętnem
Miejska Biblioteka Publiczna im. Floriana Ceynowy w Rumi
Sądecka Biblioteka Publiczna im. Józefa Szujskiego, Nowy Sącz
Miejska Biblioteka Publiczna im. Jerzego Fusieckiego w Zabrzu
Książnica Zamojska im. Stanisława Kostki Zamoyskiego w Zamościu
Miejska Biblioteka Publiczna w Żorach
Wszystkim tegorocznym laureatom serdecznie gratulujemy. Przyznanie w tym roku większej niż zazwyczaj liczbie bibliotek wyróżnień jest wyrazem uznania członków jury dla roli tych bibliotek w upowszechnianiu czytelnictwa. Szczególne wyrazy uznania należą się bibliotekom szkolnym, które wspierają proces dydaktyczny i w sposób atrakcyjny dla uczniów rozwijają ich pasje twórcze i zainteresowania.
Wszystkim pozostałym bibliotekom, które zgłosiły się do Konkursu gratulujemy oryginalnych pomysłów i nieustającego zaangażowania na rzecz popularyzacji kultury czytania.
Joanna Pasztaleniec-Jarzyńska
Przewodnicząca Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich
Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy Barcin im. Jakuba Wojciechowskiego
Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy Barcin im. Jakuba Wojciechowskiego należy do najaktywniejszych bibliotek publicznych w Polsce, wyróżniona wielokrotnie nagrodami, m. innymi, w roku 2019 zajęła po raz czwarty pierwsze miejsce w ogólnopolskim Rankingu Bibliotek organizowanym przez Instytut Książki oraz dziennik Rzeczpospolita.
Charakterystyczną cechą działalności Biblioteki jest bogata, różnorodna oferta zajęć i wydarzeń kulturalnych, edukacyjnych oraz integracyjnych skierowanych do wszystkich grup wiekowych, inspirująca do aktywnego uczestnictwa w kulturze. Barcińska Biblioteka, działająca w miejsko-wiejskiej gminie liczącej 14.788, współpracuje z większością instytucji, stowarzyszeń oraz z sektorem gospodarczym z terenu gminy, m. in. z placówkami oświatowymi, Miejskim Domem Kultury, Środowiskowym Domem Samopomocy, Domem Pomocy Społecznej, Uniwersytetem Trzeciego Wieku, Klubami Seniora, Towarzystwem Miłośników Miasta i Gminy Barcin oraz z artystami działającymi na terenie gminy w ramach Partnerstwa na rzecz rozwoju kultury pn.”Tradycja-Kultura-Nowoczesność”. Jest obecna we wszystkich ważniejszych wydarzeniach życia społecznego gminy Barcin. Spośród blisko 700 wydarzeń kulturalnych i edukacyjnych zorganizowanych przez Bibliotekę w roku 2019 należy wymienić te, które w sposób oryginalny promowały czytelnictwo i aktywizację twórczych talentów mieszkańców: warsztaty międzypokoleniowe „Młody artysta – bądź kreatywny” oraz „Pasja łączy pokolenia”; cykle warsztatów z biblioterapii: „Dlaczego każdy z nas jest inny?”, „Arteterapia dla Małych i Dużych”; „Rodzinne czytanie – Edukowanie przez czytanie” - projekt skierowany do rodzin z małymi dziećmi, w ramach którego odbywały się spotkania z psychologiem, warsztaty plastyczne, spotkania z biblioterapii; lekcje e-learningowe nauki języka angielskiego dla dorosłych i dzieci, prowadzone przez bibliotekarkę przy współpracy z Firmą FunMed; cykl zajęć wakacyjnych dla dzieci ”Kto czyta nie pyta – książka na leżaku”, których celem było wspieranie rozwoju czytelniczego, edukacyjnego i artystycznego dzieci do 14 roku życia, np. literackie potyczki dzieci z pisarzem; kampania „Podaruj wiersz”, w ramach której czytelnicy od 7 roku życia własnoręcznie przepisywali wiersz i darowali go wybranej osobie; warsztaty „Domowy”, czyli rodzinne historie o słowach - w wyniku rodzinnej zabawy z udziałem bibliotekarzy, zajęć językowych i warsztatów słowotwórczych powstały słowniki domowe, „słowostwory” do wierszy Michała Rusinka; warsztaty filmowe i komiksowe dla młodzieży „O tworzeniu scenariuszy i pisaniu komiksów”; warsztaty pisania baśni „Bajkopisarstwo z Jerzym Uszyńskim”.
Wiele działań Biblioteki wiąże się z popularyzacją lokalnej historii, zwłaszcza z regionu kulturowego Pałuki: np. cykl spotkań „Działaj po pałucku” zapoznających dorosłych i dzieci z gwarą, haftem, kuchnią, zwyczajami pałuckimi, zakończony wydaniem książki o kulturze i zwyczajach Pałuk, napisanej w języku polskim oraz gwarze pałuckiej; cykl spotkań „Pałuki i Kujawy znane i nieznane”; cykl „Biblioteka ze smakiem” popularyzujący wiedzę o historii kuchni pałuckiej, kujawskiej, ogólnopolskiej, jak i światowej, kulturze zachowania się przy stole i o kulturze jedzenia, organizacja XI Powiatowego Konkursu Gwary Pałuckiej „Ocalić od zapomnienia – gwara pałucka”.
Biblioteka w Barcinie bierze udział w większości ogólnopolskich akcji czytelniczych, nadając im oryginalny charakter, jak Tydzień Bibliotek, Noc Bibliotek, która odbyła się pod hasłem „Znajdźmy wspólny język”, Narodowe Czytanie 2019 zorganizowane na miejskim targowisku.
Na wyróżnienie zasługuje umiejętność Biblioteki włączania do działalności na rzecz promocji czytelnictwa różnych grup społecznych. W Bibliotece i jej trzech filiach działa 5 Dyskusyjnych Klubów Książki, Dyskusyjny Klub Książki Edukacyjnej skupiający nauczycieli, rodziców, dziadków, klub „Artystyczne Pasje Czytelniczek”, „Klub Podróżujących Rodzin”, Klub Kodowania.
Biblioteka dbała o swój wizerunek w środowisku, informując mieszańców gminy o posiadanych zbiorach i przeprowadzanych spotkaniach w mediach ogólnopolskich i lokalnych: TVL Barcin, na antenie Radia PiK, Radia Żnin, Gazecie Pomorskiej, Tygodniku Pałuki i Pogłosie Barcina oraz na stronie internetowej biblioteki www: biblioteka.barcin.com.pl, Facebooku i Instagramie.
Miejska Biblioteka Publiczna we Wrocławiu
Działania Miejskiej Biblioteki Publicznej we Wrocławiu na rzecz promocji czytelnictwa charakteryzują się dużą różnorodnością, nowatorskimi formami oraz umiejętnością wykorzystania nowoczesnych narzędzi popularyzacji. Mają profesjonalną oprawę graficzną i marketingową. Bibliotekarze Miejskiej Biblioteki Publicznej we Wrocławiu regularnie goszczą w cyklicznej audycji Radia Wrocław Kultura,,Bibliotekarz poleca”, informacje o wydarzeniach WBP są także prezentowane w Radiu Rodzina. W 2019 roku w 5 242 imprezach czytelniczych zorganizowanych w agendach WBP uczestniczyło 99 431 odbiorców.
Wiele z tych imprez i akcji wyróżnia się unikatowością i nowoczesną formą. Dzieci, młodzież, niepełnosprawni, cudzoziemcy należą do szczególnych odbiorców akcji czytelniczych Biblioteki. Od 2010 r. WBP przygotowuje wyprawkę czytelniczą ,,Na dobry początek" dla dzieci 0-5 lat. W 2019 r. pakiet ten stał się częścią ,,Wyprawki Wrocławskiej", którą otrzymują wszystkie nowo narodzone wrocławskie dzieci (7 000 wyprawek). Oprócz prowadzonych od wielu lat licznych lekcji, warsztatów spotkań autorskich, w 2019 r. WBP zorganizowała dwie kampanie czytelnicze adresowane do dzieci: „Wakacyjne Wyzwanie Czytelnicze”(premiowanie nagrodami - książkami i karnetami do kina oraz bibliotecznymi gadżetami - wypożyczania i czytania książek w czasie wakacji przez dzieci i młodzież w wieku 6-15 lat); ogólnopolską kampanię ,,Mała Książka - Wielki Człowiek".
„Wybornik Literacki” - to autorski produkt pracowników MBP, przeznaczony dla dzieci i młodzieży, a także dla ich rodziców, pozwala przenieść rekomendację książki do smartfona po zeskanowaniu kodu QR: za pomocą aplikacji Action Track można wybrać kategorię i listę polecanych książek.
W Klubach Rodzica zrealizowano zajęcia rodzinne: sensoryczne, muzyczno-taneczne, tematyczne
spotkania edukacyjne, warsztaty artystyczne, animacje teatralne, różnego rodzaju gry; spotkania
autorskie ze znanymi i cenionymi twórcami literatury dziecięcej i młodzieżowej.
Dla młodzieży i miłośników gier miejskich pracownicy MBP opracowali 9 inspirowanych literaturą gier miejskich, dla miłośników komiksów realizowano projekt ,,Pociąg do komiksu" - warsztaty z twórcami komiksów prowadzono częściowo w pociągu.
Dla miłośników muzyki i nowych technologii realizowano projekt ,,U prząśniczki siedzą...", którego celem jest zainteresowanie dzieci i młodzieży twórczością Stanisława Moniuszki, a produktami tego projektu są: gra popularyzująca twórczość kompozytora oraz dzwonki na telefon inspirowane jego utworami, do pobrania ze strony MBP.
Zorganizowano akcję promującą twórczość Olgi Tokarczuk #czajtokarczuk „Ta literatura ma moc”
oraz „Intensywnie Literacki Weekend w Famie” czyli promocję czytelnictwa poprzez interdyscyplinarne podejście do literatury: spektakle, spotkania autorskie, warsztaty tworzenia komiksu, warsztaty plastyczno-ruchowe, warsztaty Iiterackie z autorem książek fantasy dla dzieci, literacki sitodruk - możliwość odbicia na torbie lub ubraniu cytatów z książek fantasy.
Międzynarodowy wymiar miał „Miesiąc Spotkań Autorskich. Międzynarodowy festiwal literacki” odbywający się we Wrocławiu, Brnie, Ostrawie, Koszycach i Lwowie. Ponieważ w roku 2019 gościem honorowym festiwalu była Rumunia, oprócz spotkań z pisarzami czeskimi, słowackimi, polskimi i ukraińskimi odbyło się ponadto 57 spotkań autorskich, dyskusje z tłumaczami literatury rumuńskiej oraz pokaz krótkometrażowych filmów rumuńskich.
Z myślą o cudzoziemcach realizowano projekt ,,Dzień dobry we Wrocławiu". M. innymi organizowano zbiórkę książek w języku ukraińskim we Wrocławiu i we Lwowie (zebrano ponad 400 książek) i utworzono w bibliotece na Dworcu Głównym PKP kolekcję książek w języku ukraińskim, ponadto organizowane są w WBP integracyjne imprezy rodzinne.
W ramach projektu „Zespół Aspergera i autyzm w najbliższym otoczeniu: co, gdzie , jak?” zorganizowano spotkania dla rodziców i opiekunów oraz szkolenie dla bibliotekarzy „Funkcjonowanie dzieci z dysfunkcjami w miejscach publicznych”. W MBP pracuje 52 przeszkolonych pracowników w zakresie obsługi osób niepełnosprawnych, W 2019 roku zorganizowano 47 imprezy o charakterze integracyjnym i aktywnej edukacji skierowane do osób niepełnosprawnych.
WBP po raz kolejny zorganizowała tzw. „żywą bibliotekę”, tj. spotkanie i rozmowy m. in. z: byłym więźniem, syryjskim uchodźcą, policjantem, osobą chorującą na schizofrenię, gejem, trzeźwiejącym alkoholikiem, byłą narkomanką, osobą niebinarną, katechetką, przygotowano też aplikację VR, która pozwalała doświadczyć bezdomności.
Biblioteka angażuje się także w wiele interdyscyplinarnych przedsięwzięć o dużej popularności wśród Wrocławian jak: „Muzyczne Piekło na Psim Polu”, czy „Cyrkowy Festiwal Podwórkowy CYRKOPOLE”.
Biblioteka Miejska w Cieszynie
Biblioteka Miejska w Cieszynie prowadzi szeroką działalność kulturalno - edukacyjną skierowaną do dzieci, młodzieży i dorosłych. Dzięki zawartym porozumieniom z instytucjami krajowymi i w czeskim Cieszynie oraz uruchomieniu nowoczesnej pracowni multimedialnej „TWOJEmedia” poszerzyła ofertę dla mieszkańców miasta i powiatu. Szczególnie bogata oferta skierowana jest do najmłodszych użytkowników Biblioteki. Do największych przedsięwzięć w tym zakresie należą: Narodowe Czytanie w Cieszynie, Międzynarodowy Festiwal Czytania nad Olzą, Noc z Andersenem, akcje Wakacje z książką i Ferie z biblioteką. Ponadto w ofercie Biblioteki znajduje się wiele ciekawych propozycji o charakterze cyklicznym. Są to warsztaty czytelnicze, literackie, dziennikarskie, językowe, teatralne, a także zajęcia biblioterapeutyczne z wychowankami ośrodków rehabilitacyjno-edukacyjno-wychowawczych w Cieszynie i Ustroniu z wykorzystaniem lalki terapeutycznej, inspirowane lekturam; rodzinne spotkania literackie dla mam i dzieci do lat 3, warsztaty booktalkingu; akcja „Bajkowe podwieczorki” – czytanie dobranocek dla najmłodszych w witrynie Biblioteki z wykorzystaniem teatrzyku Kamishibai w ramach ogólnopolskich obchodów Tygodnia Czytania Dzieciom; czytanie bajek przedszkolakom na Wzgórzu Zamkowym przez wolontariuszy – chłopców z Zespołu Szkół Budowlanych w Cieszynie w ramach akcji „Poczytaj mi bracie”; akcja Z książką na START, dzięki której każdy przedszkolak w wieku 3-6 lat, który zapisał się do Biblioteki otrzymał w prezencie Wyprawkę Czytelniczą.
Dzięki uruchomieniu nowoczesnej pracowni multimedialnej „TWOJEmedia” biblioteka stworzyła nowe możliwości uczestnictwa w kulturze młodzieży oferując im bazę lokalowa i narzędzia do tworzenia filmów do krótkich form literackich w technice animacji poklatkowej, ZINów i ArtZINÓW - czasopism artystycznych tworzonych przez działającą przy Bibliotece grupę miłośników literatury i teatru czy kręcenie krótkich filmów promujących książkę i czytelnictwo.
W roku 2019 Biblioteka Miejska w Cieszynie podpisała kilka znaczących porozumień o współpracy, na rzecz promocji książki i czytelnictwa:
- z Fundacją „Całe Czechy czytają dzieciom”, w ramach którego prowadzone są warsztaty biblioterapeutyczne w Bibliotece w Czeskim Cieszynie i Bibliotece Miejskiej w Cieszynie oraz transgraniczna działalność wydawnicza, a także realizowane są wspólne projekty dofinansowane z UE, służące promocji czytelnictwa i książki na polsko-czeskim pograniczu;
- z Teatrem Cieszyńskim w Czeskim Cieszynie, dzięki któremu odbywają się w Bibliotece próby czytane dla dzieci i dorosłych, premiery spektakli dla dzieci, zaś czytelnicy miesiąca otrzymują bezpłatne zaproszenia na premiery sztuk teatralnych dla widzów dorosłych; w zamian młodzież z kółka dziennikarskiego, działającego przy Bibliotece recenzuje spektakli Teatru w Czeskim Cieszynie, tworzy ZINy i ArtZINy.
Biblioteka realizowała też wiele projektów społecznych, jak: warsztaty dla młodzieży w wieku 15-20 lat,„Stop! Mowie nienawiści” , podczas których omawiano problem mowy nienawiści w mediach, mediach społecznościowych i przestrzeni publicznej; ramach akcji „Mobilny bibliotekarz” bibliotekarze docierali z prelekcjami i książkami do domów opieki społecznej, w ramach akcji „Książka do paki” dostarczali książki osadzonym w zakładzie karnym, w zamian więźniowie wykonywali reperacje książek MPB.
Kino Vintage, "Oto moja baśń ..." - interdyscyplinarny projekt o życiu i twórczości H. Ch. Andersena z muzyka F. Chopina , Młodzieżowa Pracownia Filmowa, Śladami Kornela Filipowicza – spacer literacki, projekt "Małe opowieści", który znalazł się w „Złotej Dwudziestce” najciekawszych inicjatyw wybranych przez Narodowe Centrum Kultury do IX Ogólnopolskiej Giełdy Projektów – to tylko przykłady zróżnicowanej działalności Biblioteki rozbudzającej zainteresowania czytelnicze wśród mieszkańców Cieszyna i powiatu. Biblioteka jest obecna na wszystkich ważniejszych imprezach miejskich , festiwalach, świętach, jak: Cieszyńska Noc Muzeów, Święto Trzech Braci, Kino na Granicy, Festiwal Teatralny bez Granic, Skarby Cieszyńskiej Trówły.
Redakcja