25 rocznica śmierci Adama Heymowskiego

8 marca 2020 r. minęła 25. rocznica śmierci Adama Heymowskiego (1926-1995), historyka, antropologa, heraldyka i genealoga, bibliotekarza, poszukiwacza poloników. Urodził się w Poznaniu, do Szwecji wyjechał tuż po zakończeniu wojny. Studiował w Uppsali, gdzie uzyskał doktorat i habilitację.

W 1957 r. rozpoczął pracę w Bibliotece Królewskiej w Sztokholmie, a w 1966 r. został jej tzw. pierwszym bibliotekarzem. W latach 1970-1979 kierował sztokholmską Biblioteką uniwersytecką, a następnie został kustoszem Biblioteki Bernardottów na Zamku Królewskim w Sztokholmie. Przez cały okres pracy interesował się polonikami, szczególnie z okresu wojen polsko-szwedzkich XVII w. Książki kupowane w antykwariatach, po szczegółowym ich zbadaniu i opisaniu, przekazywał do Archiwum Muzeum Polskiego w Raperswilu.

Był m.in. aktywnym członkiem komitetu redakcyjnego, którego zadaniem było wydanie katalogu biblioteki kolegium jezuickiego z Braniewa (po śmierci jego autora Józefa Trypućki), który zachował się w Bibliotece Uniwersyteckiej w Uppsali (katalog został dokończony we współpracy z Biblioteką Narodową w Warszawie Katalog księgozbioru kolegium jezuitów w Braniewie zachowanego w Bibliotece Uniwersyteckiej w Uppsali. T. 1-3. Warszawa 2007).

Zawodowa działalność bibliotekarska Heymowskiego miała charakter międzynarodowy. W latach 1964-1965 był ekspertem UNESCO ds. tworzenia bibliotek narodowych w Mauretanii, Egipcie, Libanie, Tunezji, Algierii oraz biblioteki uniwersyteckiej w Bania Luce. W Kenii analizował projekt rozbudowy sieci bibliotek publicznych, w Mauretanii pracował nad katalogiem zespołu miejscowych rękopisów. W latach 1980-1995 był honorowym przewodniczącym Międzynarodowego Stowarzyszenia Bibliofilów w Paryżu. Przewodniczył także Towarzystwu Przyjaciół Muzeum Polskiego w Raperswilu, które powstało z jego inicjatywy w Szwecji.

Pozostawił duży dorobek naukowy z zakresu antropologii, heraldyki i bibliotekarstwa (część w języku polskim, np. o szwedzkich polonikach). Uhonorowany był licznymi odznaczeniami wielu krajów: szwedzkimi, brazylijskimi, mauretańskimi, norweskimi, polskimi (w tym dwukrotnie rządu londyńskiego).

H.Ł.

Zob. też:
Kłossowski Andrzej: Między Szwecją a Polską. Wspomnienie o Adamie Heymowskim (1926-1995). W: Kustosze księgozbiorów polskich za granicą. Warszawa : SBP, 2013, s. 115-121 (Bibliotekarze Polscy we Wspomnieniach Współczesnych ; t. 13)
Adam Heymowski. Polak na pograniczu kultur i epok. Red. Elżbieta Szwejkowska-Olsson. Stockholm : Ligatur, 2011
Uggla Andrzej Nils: Adam Heymowski (9 II 1926 - 8 III 1995). „Rocznik Biblioteki Narodowej” T. 32: 1996, s. 335-340b