50 rocznica śmierci Franciszka Pajączkowskiego

19 stycznia 2020 r. minęła 50 rocznica śmierci doktora Franciszka Pajączkowskiego (1905-1970) historyka teatru, bibliotekarza Zakładu Narodowym im. Ossolińskich (ZNiO) we Lwowie i Wrocławiu.

Od 1924 r. studiował na Uniwersytecie Lwowskim polonistykę i historię sztuki. W 1927 r. rozpoczął pracę w ZNiO. W 1931 r. uzyskał stopień doktora filozofii. Po wybuchu wojny wraz z pracownikami zabezpieczał i ratował zbiory Ossolineum przed spaleniem. Po przejęciu Lwowa przez wojska radzieckie i włączeniu zbiorów do Biblioteki USSR został kierownikiem Działu Opracowania. Przygotowywał zbiory do przesłania do Polski. W czerwcu 1946 r. wyjechał do Wrocławia i włączył się w organizowanie Biblioteki Ossolineum. Jednocześnie przejmował zbiory podworskie i dokładał wszelkich starań, by uzupełnić sprowadzone zasoby. Duży nacisk kładł na kształcenie kadry i remont gmachu, przeznaczonego na Bibliotekę. Po przejęciu Biblioteki przez Polską Akademię Nauk (PAN) został wicedyrektorem (1953-1960), a następnie dyrektorem (1960-1970).

Za jego dyrekcji Biblioteka Ossolineum stała się nowoczesną placówką naukową i kulturalną, której zbiory zostały powiększone czterokrotnie.

W latach 1958-1970 wykładał na Studium Bibliotekoznawstwa Uniwersytetu Wrocławskiego. Był członkiem Komisji Egzaminacyjnej PAN dla bibliotekarzy dyplomowanych, przewodniczącym Komisji Bibliografii i Bibliotekoznawstwa Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego, członkiem Komisji do Spraw Bibliotek przy Radzie Głównej Ministerstwa Oświaty i Szkolnictwa Wyższego. Jego dorobek naukowy liczy ponad 70 publikacji. Już w okresie lwowskim był autorem artykułów z zakresu bibliografii, katalogów zalecających, opracowań z zakresu teatrologii, a w okresie wrocławskim licznych sprawozdań i opracowań dotyczących dziejów Ossolineum oraz redaktorem trzech tomów „Rocznika ZNiO”.

Od 1927 r. był członkiem Związku Bibliotekarzy Polskich, w latach 1931-1937 sekretarzem, w 1938 wiceprezesem Koła Lwowskiego, w latach 1947-1948 przewodniczącym Koła Wrocławskiego Związku Bibliotekarzy i Archiwistów Polskich.

E.D.

Zob. też:
Albin Janusz: W służbie Ossolineum - Franciszek Pajączkowski. W: Portrety bibliotekarzy polskich. Wrocław : Ossolineum, 1980, s. 268-279
Kelles-Krauz Janina: Pajączkowski Franciszek. W: Słownik pracowników książki polskiej. Warszawa – Łódź, 1972, s. 655