II Międzynarodowa Konferencja Proweniencyjna „Kolekcje prywatne w zbiorach książki dawnej”,18-19.06.2019 r., Wrocław

W imieniu Organizatorów zapraszamy do udziału w II Międzynarodowej Konferencji Proweniencyjnej „Kolekcje prywatne w zbiorach książki dawnej”, która odbędzie się w dniach 18-19 czerwca 2019 r. w Zakładzie Narodowym im. Ossolińskich we Wrocławiu. Patronat nad Konferencją sprawuje Sekcja Bibliotek Naukowych SBP. Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich objęło wydarzenie patronatem honorowym.

Na terenach Rzeczpospolitej Obojga Narodów, Śląska i Pomorza biblioteki prywatne odgrywały ważną rolę społeczną i kulturalną aż do wybuchu II wojny światowej. Początkowo elitarne, od XVI w. coraz bardziej powszechne, powstawały na dworach i w domach władców, dostojników państwowych i kościelnych, magnatów, ziemian, duchownych, uczonych, urzędników, pisarzy, szlachty i mieszczan. Ich profil – humanistyczny lub fachowy - zależny był od epoki oraz zainteresowań i zajęć właściciela. W XVIII w. zasadnicze znaczenie miało powstanie pierwszej polskiej biblioteki narodowej, której podstawę stanowiły prywatne zbiory braci Załuskich. Po utracie niepodległości najstarsze rękopisy i druki o polskiej proweniencji służyły podtrzymaniu tradycji i tożsamości narodowej zasilając zbiory zakładanych licznie bibliotek rodowych i fundacyjnych. Niektórzy właściciele ksiąg udostępniali swoje zbiory osobom z kręgów rodziny i dworu, inni otwierali do nich dostęp szerszym kręgom czytelników, kolejni zapisywali swoje kolekcje w testamencie uniwersytetom, bibliotekom kościelnym lub klasztornym. Dzięki temu przez stulecia służyły rozwojowi nauki, kultury oraz życia duchowego. Po 1945 r. wiele ksiąg rękopiśmiennych i drukowanych pochodzących z dawnych kolekcji prywatnych zostało przekazanych decyzją administracji państwowej do zbiorów bibliotek lub instytucji naukowych i publicznych, a budowane przez lata księgozbiory zostały rozproszone.

Celem planowanej konferencji jest zebranie i upowszechnienie informacji o dawnych kolekcjach prywatnych z terenów Rzeczpospolitej Obojga Narodów, Śląska i Pomorza przechowywanych obecnie w całości lub części w bibliotekach, archiwach i muzeach w kraju i zagranicą. W założeniu organizatorów konferencja ma stanowić kolejny krok do bliższego poznania i naukowej rekonstrukcji księgozbiorów historycznych rozproszonych na przestrzeni wieków.

Zapraszamy badaczy do wygłaszania referatów dotyczących dziejów, charakteru i zasobów poszczególnych kolekcji prywatnych przechowujących do roku 1939 stare druki i rękopisy XV-XVIII w. Zachęcamy również do zaprezentowania losów zespołów książek lub pojedynczych cymeliów pochodzących z tych bibliotek oraz do omówienia źródeł służących do prowadzenia badań nad księgozbiorami historycznymi.

Propozycje referatów wraz z abstraktem planowanego wystąpienia należy przesłać do 30 marca 2019 r. na adres: ksiazka-dawna@ossolineum.pl lub pocztą tradycyjną na adres:

Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Dział Starych Druków
ul. Szewska 37
50-139 Wrocław

Do 10 kwietnia 2019 r. zostaną wysłane potwierdzenia przyjęcia zgłoszenia.

Uczestnicy niewygłaszający referatów proszeni są o nadesłanie zgłoszenia do 30 maja 2019 r. na ten sam adres. Formularz zgłoszenia dostępny jest TUTAJ oraz na stronie internetowej www.ossolineum.pl

Informujemy, że planowane jest wydanie drukiem materiałów pokonferencyjnych.

Rada naukowa:
Prof. Paulina Buchwald-Pelcowa (Biblioteka Narodowa, Uniwersytet Warszawski)
Dr hab. prof. UWr Marcin Cieński (Uniwersytet Wrocławski)
Dr Adolf Juzwenko (Zakład Narodowy im. Ossolińskich)
Dr Tomasz Makowski (Biblioteka Narodowa)
Prof. Anna Migoniowa (Uniwersytet Wrocławski)
Prof. Arvydas Pacevičius (Vilniaus universitetas)
Urszula Paszkiewicz (Warszawa)
Dr hab. doc. Peter Sjokvist (Uppsala, BU)
Prof. Ihor Skoczylas (Украї́нський католи́цький університе́т)
Dr hab. prof. PAN Jacek Soszyński (Polska Akademia Nauk)

Sekretarze konferencji:
Dr Agnieszka Franczyk-Cegła (ZNiO)
Dr Dorota Sidorowicz-Mulak (ZNiO)