26 marca 2023 r. minęła 55 rocznica śmierci Czesława Kozioła (1909-1968), współtwórcy nowoczesnego bibliotekarstwa polskiego.
Urodził się w Zbydniowie w powiecie tarnowskim. Po ukończeniu gimnazjum neoklasycznego w Nowym Targu i 2-letnim pedagogium w Krakowie krótko pracował jako nauczyciel. W 1933 r. został instruktorem oświaty pozaszkolnej w Inspektoracie Szkolnym w Nowym Targu, gdzie zajmował się sprawami bibliotek i czytelnictwa (prowadził też ruchomą bibliotekę). Studia bibliotekarskie w Wolnej Wszechnicy Polskiej ukończył w 1939 r., natomiast bibliotekarskie studia wyższe na Uniwersytecie Warszawskim w 1955. W czasie okupacji uczył i kierował tajnym nauczaniem na terenie powiatu nowotarskiego. Po wyzwoleniu objął stanowisko wizytatora bibliotek w Kuratorium Okręgu Śląskiego, skąd został służbowo przeniesiony do Ministerstwa Oświaty, gdzie pracował na stanowisku wizytatora w Wydziale Bibliotek Powszechnych i Szkolnych oraz naczelnika Wydziału Bibliotek Naukowych w Naczelnej Dyrekcji Bibliotek. Od 1952 r. pełnił kolejno funkcje naczelnika Wydziału Księgozbiorów i Czytelnictwa, dyrektora Centralnego Zarządu Bibliotek, dyrektora Departamentu Bibliotek w Ministerstwie Kultury i Sztuki, a po reorganizacji resortu funkcję wicedyrektora Departamentu Pracy Kulturalno-Oświatowej i Bibliotek.
Brał czynny udział w opracowaniu ustawy o bibliotekach z 9 kwietnia 1968 r. Jednocześnie w latach 1947-1958 redagował czasopismo „Bibliotekarz”.
Był autorem ponad 130 publikacji, dotyczących zagadnień polityki bibliotecznej, czytelnictwa, kształcenia bibliotekarzy. Wykładał na studiach bibliotekoznawczych na Uniwersytecie Warszawskim, przygotował skrypty dla słuchaczy kursów bibliotekarskich. Był współautorem dzieła Bibliotekarstwo naukowe oraz rozdziału w wydawnictwie jubileuszowym Biblioteki m.st. Warszawy o historii szkoły bibliotekarskiej, prowadzonej przez tę instytucję przed wojną.
Pełnił funkcję wiceprzewodniczącego ZG Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich. Był delegatem Polski na międzynarodowe kongresy IFLA (posługiwał się 4 językami obcymi). Kontaktom z IFLA i wyjazdom studyjnym zawdzięczał dobrą orientację w bibliotekarstwie światowym.
K.K.
Zob. też:
Czarnecka Jadwiga: Czesław Kozioł. „Bibliotekarz” 1968, nr 6.
Stępniewska Danuta: „Brzydkie kaczątko”, czyli bibliotekarstwo powszechne Czesława Kozioła. W: Twórcy nowoczesnego bibliotekarstwa polskiego, Wrocław 1994.
Czesław Kozioł. W: Słownik pracowników książki polskiej, Warszawa - Łódź 197.