Kultura z Wyższego Piętra czyli Klub Filmowy w Miejskiej i Powiatowej Bibliotece Publicznej w Zawierciu

#parasollicencyjny #filmwbibliotece #konkurs

Wraz z początkiem 2017 roku Miejska i Powiatowa Biblioteka Publiczna w Zawierciu rozpoczęła cykl spotkań Klubu Filmowego „Kultura z Wyższego Piętra”. Nazwa Klubu ściśle związana jest z miejscem projekcji filmowych, bowiem uczestnicy comiesięcznych spotkań gromadzą się w wieży zabytkowego Pałacyku Szymańskiego, w którym mieści się centralna wypożyczalnia Miejskiej i Powiatowej Biblioteki Publicznej w Zawierciu. Spotkania Klubu Filmowego przewidziane zostały jako cykliczne wydarzenie odbywające się w każdy ostatni piątek miesiąca (poza wakacyjną przerwą obejmującą miesiące lipiec i sierpień) o godzinie 18:00. Do tej pory odbyło się pięć spotkań Klubu Filmowego, każde poświęcone było innemu filmowi. Pierwsza część spotkania stanowi wprowadzenie do wyświetlanego w danym miesiącu filmu. Uczestnicy mają wtedy możliwość wysłuchania wykładu na temat związany z prezentowanym filmem, który wsparty jest prezentacją w programie Prezi. Dodatkowo Klub Filmowy oferuje swoim uczestnikom kawę oraz herbatę, jak również przekąski: chipsy, chrupki, paluszki, popcorn, ciasteczka.

Celem działalności Klubu Filmowego jest nie tylko zapewnienie uczestnikom rozrywki, ale również szerzenie informacji na temat szeroko rozumianej kultury. Projekcja filmu staje się tutaj pretekstem do przedstawienia osobom zainteresowanym wielu różnorodnych tematów, dotyczących otaczającego nas świata. Wykłady i prelekcje przygotowywane są w oparciu o naukowe książki oraz naukowe artykuły, tak, by wiedza przekazywana podczas spotkań była sprawdzona i aktualna. Biblioteka dba o promocję działalności Klubu Filmowego poprzez zamieszczanie na swojej stronie domowej www jak i stronie na Facebooku informacji o terminie i temacie kolejnego spotkania, jak również poprzez rozwieszanie na miejskich słupach ogłoszeniowych specjalnie zaprojektowanych plakatów promujących dane spotkanie.

Podczas pierwszego, styczniowego spotkania Klubu Filmowego uczestnicy mieli okazję zapoznać się z wizerunkiem mafii w kinie amerykańskim. Ponieważ zagadnienie to jest bardzo rozległe, organizatorzy Klubu Filmowego zdecydowali się na zrezygnowanie z projekcji jednego filmu, zamiast tego wykład wsparty został fragmentami dwóch amerykańskich filmów : „Ojca chrzestnego” w reżyserii Francisa Forda Coppoli z 1972 roku oraz „Chłopców z ferajny” w reżyserii Martina Scorsese z 1990 roku. Oba obrazy przedstawiają amerykańskich mafiosów, jednak każdy robi to w inny, właściwy sobie sposób. Celem wykładu było ukazanie różnic pomiędzy oboma filmami oraz zaprezentowanie technik filmowych, którymi posłużyli się obaj twórcy, by ukazać mafię i jej członków w określony sposób. Dodatkowo wykład wsparty został informacjami na temat genezy powstania mafii, przedstawiono fakty i mity związane z istnieniem i działalnością tej organizacji, zobrazowana została również struktura mafii sycylijskiej i amerykańskiej cosa nostra. Dzięki temu uczestnicy wykładu mogli nie tylko zapoznać się ze sposobami przedstawiania mafii w filmach amerykańskich, ale mieli także okazję porównać jej filmowy wizerunek z rzeczywistym odpowiednikiem.W kolejnym miesiącu tematem wykładu Klubu Filmowego były motywy kulturowe obecne w baśni o Królewnie Śnieżce. Wykład poprzedzający projekcję filmu podzielony został na kilka punktów. W punkcie pierwszym omówiono motywy religijne obecne w baśni o Śnieżce, jak również w filmie ze studia Walta Disneya „Królewna Śnieżka i siedmiu krasnoludków” (reż. David Hand, 1937). W punkcie drugim ukazano rolę i funkcję baśni w kontekście psychologicznym, przybliżając uczestnikom wykładu koncepcje Bruno Bettelheima związane z przekazywaniem przez baśń jawnych, jak również ukrytych znaczeń do wszystkich warstw ludzkiej osobowości. W punkcie tym nie zabrakło również krótkiego omówienia wątku związanego z narcyzmem oraz z konsekwencjami tego typu postawy. Kolejny, najobszerniejszy punkt, uwypuklił motywy genderowe obecne w baśni: przedstawiono tu obraz świata patriarchalnego, w którym rywalizacja pomiędzy kobietami (zła macocha i Śnieżka) związana jest ze zdobyciem jak najlepszej pozycji w zdominowanym przez mężczyzn świecie. Dodatkowo omówiono tutaj również wątek przemijania i starzenia się, oraz zaprezentowano, jakie poglądy i stereotypy na temat kobiecej urody są wciąż obecne w naszym społeczeństwie. Ostatnia część wykładu poświęcona została motywom antropologicznym obecnym w baśni o Śnieżce. Przedstawiono tutaj m.in. symbolikę kolorów: białego, czerwonego i czarnego, jak również motyw kanibalizmu (zjedzenie przez złą królową serca i wątroby Śnieżki). Na koniec, w ramach ciekawostki, przedstawiona została szkocka wersja baśni o Śnieżce, w której bohaterkami są królowa Silver-Tree i jej córka, Gold-Tree. Po skończonym wykładzie zaprezentowany został film „Królewna Śnieżka i Łowca” (reż. Rupert Sanders, 2012), w którym podczas oglądania uczestnicy mogli samodzielnie szukać motywów wciąż obecnych w formie niezmienionej bądź też poddanej kulturowej reinterpretacji.

W marcu Klub Filmowy zaprezentował swoim odbiorcom pierwszą część kultowej serii o przybyszach z kosmosu – „Obcy: ósmy pasażer Nostromo” (reż. Ridley Scott, 1979). Przed projekcją film został omówiony na kilku płaszczyznach interpretacyjnych. Przedstawiono tutaj powiązania filmu z powieścią gotycką, jednocześnie przybliżając słuchaczom genezę powstania tego typu powieści. Szczególną uwagę poświęcono finałowej scenie walki pomiędzy Ripley a Obcym, w której ważną rolę odgrywa również oświetlenie i kolory. Znaczną część wykładu poświęcono postaci Obcego: zaprezentowano jego twórców, szwajcarskiego artystę Hansa Rudolfa Gigera oraz włoskiego artystę od efektów specjalnych Carla Rambaldiego, przedstawiono poszczególne stadia rozwoju Obcego, wskazano także różnice pomiędzy postaciami Obcego ukazanymi w innych filmach z serii. Wiele uwagi poświęcono konotacjom seksualnym obecnym w filmie Ridleya Scotta, szczególnie widocznym w samej postaci Obcego. Słuchacze wykładu mieli możliwość dowiedzenia się różnych ciekawostek na temat powstawania filmu „Obcy”, sami również chętnie udzielali innym informacji na temat filmu. Wprowadzeniem do projekcji filmowej było zaprezentowanie fragmentu filmu „Prometeusz” (reż. Ridley Scott, 2012), przedstawiającego wydarzenia wcześniejsze od tych, ukazanych w „Obcym” z 1979 roku oraz omówienie motywu panspermii.

Podczas kolejnego spotkania Klubu Filmowego uczestnicy zabrani zostali w filmowy rejs na jednym z najbardziej ekskluzywnych liniowców wszechczasów, Titanicu. Wykład został połączony z fragmentami filmu „Titanic” Jamesa Camerona z 1997 roku. Każda zaprezentowana scena została następnie szczegółowo omówiona pod kątem swojej zgodności z wydarzeniami, które rozegrały się w rzeczywistości w nocy z 14 na  15 kwietnia 1912 roku, kiedy to Titanic otarł się o górę lodową, czego konsekwencją było jego zatonięcie. Przedstawiono również niektóre mity i legendy krążące na temat statku, szczegółowo omówiono proces budowy i wygląd Titanica, przedstawiono pokrótce niektórych z bardziej znanych pasażerów płynących statkiem podczas tragicznego rejsu i streszczono ich dalsze losy po katastrofie. Dodatkowo, w ramach ciekawostek, omówiono pokrótce proces powstawania filmu Jamesa Camerona i zaprezentowano niektóre ze scen, które nie zostały wmontowane do ostatecznej wersji filmu.

Kolejny Klub Filmowy był spotkaniem wyjątkowym, odbył się on bowiem w ramach Nocy Bibliotek. Tematem przewodnim całej imprezy był agent 007, James Bond, dlatego i wykład Klubu Filmowego został w całości poświęcony tej postaci. Sam wykład specjalny trwał około trzech godzin, podczas których słuchacze mieli możliwość dokładnego zapoznania się z postacią najsłynniejszego tajnego agenta. Wykład rozpoczął się historią poszukiwań aktora idealnego, który mógłby się wcielić w stworzoną przez Iana Fleminga postać. Przedstawiono zwycięzcę konkursu, Petera Anthonego i wyjaśniono, dlaczego ostatecznie nie zagrał w żadnym filmie. Przedstawiono również innych, licznych kandydatów do tej roli. Ponieważ James Bond zadebiutował początkowo jako postać literacka, nie można było nie wspomnieć o jego twórcy, czyli autorze powieści Ianie Flemingu. Słuchaczom przybliżone zostały szczegóły z życia pisarza oraz wydarzenia, które następnie znalazły odzwierciedlenie na kartach książek. Szczególną uwagę poświęcono dziewczynom Bonda, przedstawiając poszczególne aktorki oraz omawiając ewolucję tej roli na przestrzeni lat. Ważnym punktem wykładu było przekazanie słuchaczom informacji o sposobach przedstawiania kobiet w filmach oraz zaprezentowanie przeprowadzanych w ciągu ostatnich lat badań dotyczących roli genderowych w filmach. Kolejnym, niezwykle istotnym elementem wszystkich filmów z serii o Jamesie Bondzie są czołówki filmów oraz sceny otwierające kręcone w podobnej stylistyce. Uczestnikom Klubu Filmowego zaprezentowane zostały niektóre z nich wraz z obszernym omówieniem. Część wykładu poświęcona została muzyce skomponowanej do serii filmów o agencie 007. W ramach ciekawostki przedstawiono także pokrótce historię brytyjskiego wywiadu oraz barwną postać ekscentrycznego szefa agencji  Mansfielda Smith-Cummingsa. Po skończonym wykładzie uczestnicy mogli sami zdecydować, który film z serii o Jamesie Bondzie chcą obejrzeć najbardziej. Ich wybór padł na „Skyfall”.

W ramach Nocy Bibliotek na terenie Biblioteki miały miejsce również inne atrakcje związane tematycznie z Jamesem Bondem. Czytelnicy odwiedzający tego wieczora Bibliotekę mogli zrobić sobie pamiątkowe zdjęcie na czerwonym dywanie z naturalnych rozmiarów makietą Jamesa Bonda, a następnie udać się do czytelni zamienionej w kasyno i zagrać tam w jedną z licznych gier planszowych. Dla spragnionych przewidziano bezalkoholowe drinki o charakterystycznych nazwach Moonraker, GoldenEye oraz Vesper.