Historia w bibliotece, archiwa cyfrowe, działania w środowisku lokalnym

Tegoroczne XXIV Targi Książki Historycznej odbywające się od 2009 r. w Arkadach Kubickiego - budowli w Ogrodach Zamku Królewskiego w Warszawie były największą z dotychczasowych edycji tej imprezy. W Historycznych Arkadach Kubickiego znalazło swoje miejsce 125 stoisk, na których ponad 220 wydawnictw zaprezentowało prawie 5 tys. tytułów. Architektura Arkad jest znakomitym tłem dla wystawców książek historycznych. Jednym ze współorganizatorów Targów jest Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich, które tradycyjnie już udostępnia miłośnikom historii Salon Bibliotek . W tym roku już po raz czwarty.. Na stoisku SBP biblioteki bezpłatnie promują swoje publikacje historyczne. Ich szczegółowe omówienie znajduje się w starannie wydanym Katalogu publikacji historycznych bibliotek.

W ramach IV Salonu Bibliotek Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich zorganizowało w dniu 27 listopada br. seminarium pi. „ Historia w bibliotece, archiwa cyfrowe, działania w środowisku lokalnym’ z cyklu „Czytanie łączy pokolenia”. Jako pierwsza prelegentka wystąpiła Agnieszka Kudełka z Ośrodka Karta” , przedstawiając temat „Idea, sieć i dokonania Cyfrowych Archiwów Tradycji Lokalnej w Polsce”. Ośrodek Karta w ramach Programu Rozwoju Bibliotek FRSI wdraża sieć lokalnych społecznych archiwów historycznych, tworząc zbiór Cyfrowych Archiwów Tradycji Lokalnej (CATL) przy bibliotekach gminnych, które stają się centrami aktywizującymi miejscowe społeczności do ocalenia, pielęgnowania i upowszechniania dokumentów historii i tradycji lokalnej. W dwóch rundach wzięło udział ponad 120 bibliotek. Przez 3 lata istnienia CATL zgromadzono ponad 10 tys. materiałów archiwalnych. Biblioteki we współpracy ze środowiskiem lokalnym są cennym źródłem dostarczania informacji archiwalnych. Również wydarzenia, tradycje regionalne np. święto Ziemniaka w Mońkach, świadectwa życia codziennego jak fotografie, listy, albumy rodzinne, pamiątki z okresu II wojny światowej to cenne archiwalia. Narzędziem komunikacji między CATL a bibliotekami są blogi, na których biblioteki wpisują swoje dokonania w tym zakresie. Zdigitalizowane materiały są upublicznione na stronach Cyfrowych Archiwów Tradycji Lokalnej, a część znajduje się w Bibliotece Cyfrowych Archiwów Tradycji Lokalnej.

Drugie wystąpienie dyr. Grzegorza Zegało dotyczyło tematu ‘-Przywracanie pamięci. Pruszkowscy Żydzi w Pruszkowskiej Książnicy. ” Biblioteka w Pruszkowie to aktywna oficyna wydawnicza. Referent skupił się tym razem na problematyce żydowskiej. W latach 1933-1942 liczba mieszkańców Pruszkowa wynosiła ok. 25 tys.. a odsetek Żydów kształtował się w granicach 5/6 %. W okresie okupacji w Pruszkowie działało getto. Życie mieszkańców pochodzenia żydowskiego zostało upamiętnione w kilku wydawnictwach Książnicy Pruszkowskiej oraz w licznych wystawach tematycznych. Ta problematyka jest wciąż żywa w aktualnych działaniach biblioteki np. lekcje biblioteczne, nauka języka idysz, wydanie samouczka do języka hebrajskiego, itp.

„Rola biblioteki w kształtowaniu wiadomości historycznej” to temat, który omówiła w czasie seminarium Mirosława Majewska – dyrektor Biblioteki Publicznej im. Zygmunta Jana Rumla Praga-Południem.st. Warszawy. Patron biblioteki - Zygmunt Jan Rumel to” postać, w której łączy się wielokulturowość i otwartość Kresów oraz heroizm okupowanej stolicy”. Jego poezja porównywana jest dotwórczości Krzysztofa Kamila Baczyńskiego. W tym roku biblioteka obchodzi stulecie urodzin patrona, a także stulecie przyłączenia do Pragi Grochowa, Saskiej Kępy. Te uroczystości znalazły bądź też znajdą swój wyraz w działaniach edukacyjnych biblioteki. Biblioteka ma charakter placówki wielokulturowej, specjalizującej się w gromadzeniu dokumentów dotyczących Kresów. Do tradycji należą ożywione kontakty z krajami Europy Wschodniej, gdzie tematem są również zagadnienia historyczne,

Historia jest przedmiotem spotkań w czasie tzw. historycznych śród.Na uwagę zasługują takie inicjatywy jak: „Tropiciele historii”, gra uliczna „Gdzie jest generał?”, spotkanie poświęcone generałowi Sosabowskiemu, „Pamięć i cześć Błękitnej Armii Józefa Hallera”.

Praska Południowa Książnica w sposób znakomity realizuje połączenie wielokulturowości z historią, kreując się na pojęcie wielokulturowej biblioteki.

Na zakończenie seminarium uczestnicy z przyjemnością obejrzeli najnowszą wersję filmu pt. „Habentsua fata libelli” o działalności Centralnej Biblioteki Wojskowej im. Marszałka Józefa Piłsudskiego – ze wstępem Piotra Dobrowolskiego z CBW. Bliskie spotkanie z historią zachęciło zgromadzonych na seminarium uczestników do zwiedzenia Targów Książki Historycznej w Arkadach Kubickiego.

nad. Jadwiga Chruścińska