W dniach 17–19 kwietnia 2013 r. w Poznaniu odbyła się II konferencja Konsorcjum BazTech „Bibliograficzne bazy danych i ich rola w rozwoju nauki”. Organizatorami konferencji były Biblioteki Politechnik: Poznańskiej i Krakowskiej oraz Biblioteka Główna Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego w Bydgoszczy. Obszar tematyczny konferencji koncentrował się wokół zagadnień dotyczących tworzenia i udostępniania polskich baz danych i nawiązywał do treści prezentowanych w trakcie I konferencji zorganizowanej w 2009 roku w Bydgoszczy z okazji 10-lecia bazy danych BazTech.
Uczestnicy konferencji mieli możliwość wzięcia udziału w pięciu sesjach. Pierwszego dnia w trakcie sesji porannej zaprezentowane zostały Krajowe bibliograficzne bazy danych, te same, które były omawiane w trakcie I konferencji „Bibliograficzne bazy danych: kierunki rozwoju i możliwości współpracy”. Referenci zwrócili uwagę na świadczące o rozwoju baz zmiany, które nastąpiły w ciągu minionych czterech lat (przede wszystkim w zakresie zastosowania w nich nowych funkcjonalności). Uczestnikom przypomniano też, jakimi zasobami bazy dysponują oraz przedstawiono statystyki ich wykorzystania. Prezentowane w trakcie sesji bazy to: AGRO, BazEkon, BazHum, BazTech, DML-PL Polska Matematyczna Biblioteka Cyfrowa, PEDAGOG, CYTBIN, Polska Bibliografia Lekarska, Polska Bibliografia Literacka, Polska Bibliografia Bibliologiczna, BzCz oraz Arianta.
Sesja popołudniowa nosiła tytuł Znaczenie bibliograficznych baz danych w rozwoju [otwartej] nauki. W trakcie jej trwania podkreślano, że otwarty dostęp do badań finansowanych ze środków publicznych jest jednym z priorytetów resortu nauki na najbliższe lata. Zastanawiano się, czy można patrzeć na wkład bibliograficznych baz danych w rozwój otwartej nauki z perspektywy korzystających z nich grup odbiorców? Wymienione grupy to bibliotekarze, naukowcy i urzędnicy. Postawiono pytanie: która z tych grup ma największy wpływ na rozwój nauki? Próba oceny zasobów bibliograficznych baz danych była próbą znalezienia odpowiedzi na pytanie, czy można zapobiec wykluczeniu ze społecznej świadomości „niepełnotekstowych i niecyfrowych zasobów dokumentarnych”? Czy można to osiągnąć „poprzez zaplanowanie na poziomie krajowym aparatu bibliograficznego dla nauki, integrującego wielość źródeł i uruchamiającego mechanizmy ich równomiernego, nieograniczonego wykorzystania?”.
Przedpołudniowa sesja w dniu drugim zatytułowana była „Bibliograficzne bazy danych a ocena czasopism naukowych – panel dyskusyjny”. Zagadnieniem, które dominowało w trakcie tej sesji była bibliometryczna ocena baz danych i czasopism naukowych. Dużo miejsca poświęcono też otwartemu dostępowi do polskich publikacji naukowych.
Wiele emocji wzbudził panel dyskusyjny, dotyczący oceny czasopism naukowych. Uczestnicy panelu to przede wszystkim przedstawiciele MNiSW – radca ministra Krzysztof Szubski, członkowie zespołu do oceny czasopism naukowych, profesorowie Bartosz Powałka i Marek Lewandowski, oraz przedstawiciel ICM UW – Aleksander Nowiński. Uczestnicy konferencji pytali między innymi: kto tworzył listę baz referencyjnych (do tej pory było ich 17, będzie 60 – na liście nie ma Polskiej Bibliografii Lekarskiej), czym będzie skutkowało dla czasopisma podanie nieprawdziwych danych w ankiecie oceniającej czasopismo oraz od jakiego momentu czasopismo może być indeksowane w bazie.
Po południu uczestnicy konferencji wzięli udział w prowadzonych przez Barbarę Szczepańską i Emanuela Kulczyckiego warsztatach dla bibliotekarzy i redaktorów/wydawców czasopism naukowych:
W trakcie warsztatów uczestnicy poznali zasady redagowania otwartego czasopisma naukowego oraz elementy prawa autorskiego, dotyczącego czasopism naukowych i baz danych. Ostatni dzień konferencji podzielony został na dwie sesje. W trakcie pierwszej z nich, Bibliograficzne bazy danych jako źródło analiz bibliometrycznych, referenci w swoich wystąpieniach wskazywali, że bazy bibliograficzne mogą stanowić bazę danych do prowadzenia badań bibliometrycznych, szczególnie iż coraz częściej wzbogacane są one
o cytowania. Toczyły się również dyskusje dotyczące potrzeby istnienia polskiego indeksu cytowań.
Sesja druga zatytułowana Promocja baz i bazy formą promocji poświęcona była roli, jaką baza bibliograficzna może spełnić w promowaniu nauki, szczególnie dorobku naukowo-badawczego autorów, a także wydawców czasopism naukowych.
W trakcie podsumowania konferencji, zespół powołany pierwszego dnia obrad w celu zredagowania wniosków z konferencji, przedstawił je uczestnikom. Wnioski/postulaty zebrane w sześciu grupach tematycznych dotyczyły między innymi:
Oceniający konferencję uczestnicy podkreślali jej wysoki poziom merytoryczny oraz wielki wysiłek organizatorów włożony w przygotowania. Urozmaicony program, komfortowe warunki obrad i ich sprawny przebieg, a także imprezy towarzyszące zasługują na najwyższe uznanie. Na stronie konferencji dostępne są prezentacje wystąpień oraz Fotoreportaż Anety Drabek.
Komentarze i opinie na temat konferencji można znaleźć na Facebooku. Wszystkie teksty z konferencji zostaną opublikowane online w EBIB (seria Materiały konferencyjne) oraz zamieszczone w międzynarodowym repozytorium E-LIS na przełomie czerwca i lipca 2013 r.
nad. Aldona Zawałkiewiecz