Poniedziałek z Prawnikiem o awansie i bibliotekach naukowych

Pracuję w PWSZ na stanowisku młodszego bibliotekarza od 7 lat. W tym czasie ukończyłam wyższe studia bibliotekoznawstwa. Na moją prośbę o awans na starszego bibliotekarza otrzymałam odmowę z uzasadnieniem, że biblioteka PWSZ nie jest biblioteką naukową, więc nie można też awansować na starszego bibliotekarza czy też kustosza. Czy tak jest na prawdę? Czy to oznacza, że w takiej bibliotece można być tylko bibliotekarzem? Czy PWSZ są w dalszym ciągu biblitekami naukowymi w swietle ostatnich zmian przepisów o szkolnictwie wyższym?

Zgodnie z treścią art. 21. ust. 2. ustawy z dnia 27 czerwca 1997 r. o bibliotekach (tekst jednolity: Dz. U. 2012 r. poz. 642), do bibliotek naukowych należą:

1. Biblioteka Narodowa;
2. biblioteki, których organizatorami są szkoły wyższe;
3. biblioteki, których organizatorem jest Polska Akademia Nauk;
4. biblioteki, których organizatorami są jednostki badawczo-rozwojowe; inne biblioteki.

Szczegółowy sposób i tryb zaliczania bibliotek, o których mowa w tymże przepisie do bibliotek naukowych oraz ich wykaz regulują obecnie przepisy ROZPORZĄDZENIA MINISTRA KULTURY I DZIEDZICTWA NARODOWEGO z dnia 2 kwietnia 2012 r. w sprawie sposobu i trybu zaliczania bibliotek do niektórych bibliotek naukowych oraz ustalenia ich wykazu (Dz.U.2012.390), który wszedł w życie w dniu 26.04.2012 r. W jego §2 określono wymogi, które biblioteka zobowiązana jest spełnić, by być zaliczona do bibliotek publicznych.

Brak jest jednak w tymże akcie przepisu nadającego dotychczasowym bibliotekom naukowym statutu biblioteki naukowej w rozumieniu omawianego rozporządzenia. Istnieje jedynie przepis § 10. 1., zgodnie z którego treścią, biblioteki zaliczone do bibliotek naukowych przed dniem wejścia w życie rozporządzenia (tj. przed 26 kwietnia 2012 r.), w terminie trzech lat od dnia wejścia w życie rozporządzenia dostosują swoją działalność do kryteriów, jakie akt ten stawia bibliotekom naukowym (o których w §2).

Wydaje się zatem, iż w celu zaliczenia biblioteki, w której jest Pani zatrudniona do bibliotek naukowych konieczne jest wystąpienie przez organizatora biblioteki do ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego z odpowiednim wnioskiem. Tym bardziej, iż z aktualnej treści załącznika do rozporządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 2 kwietnia 2012 r. stanowiącego WYKAZ BIBLIOTEK ZALICZONYCH DO BIBLIOTEK NAUKOWYCH wynika, iż są nimi:

1. Biblioteka Śląska w Katowicach
2. Główna Biblioteka Lekarska im. Stanisława Konopki
3. Centralna Biblioteka Rolnicza im. Michała Oczapowskiego
4. Centralna Biblioteka Wojskowa im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Warszawie
5. Główna Biblioteka Komunikacyjna
6. Biblioteka Sejmowa
7. Centralna Biblioteka Statystyczna im. Stefana Szulca
8. Centralna Biblioteka Narodowego Banku Polskiego
9. Biblioteka Główna Biblioteki Publicznej m.st. Warszawy - Biblioteka Główna Województwa Mazowieckiego
10. Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Łodzi
11. Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im. dr. Witolda Bełzy w Bydgoszczy
12. Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Krakowie
13. Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. Hieronima Łopacińskiego w Lublinie
14. Biblioteka Raczyńskich w Poznaniu
15. Książnica Pomorska im. Stanisława Staszica w Szczecinie
16. Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska w Toruniu
17. Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka im. Hugona Kołłątaja w Krakowie
18. Biblioteka Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk
19. Biblioteka Naukowa im. Zielińskich Towarzystwa Naukowego Płockiego
20. Biblioteka Książąt Czartoryskich (Oddział Muzeum Narodowego w Krakowie)
21. Biblioteka Muzeum Narodowego w Warszawie
22. Główna Biblioteka Pracy i Zabezpieczenia Społecznego w Warszawie
23. Dolnośląska Biblioteka Publiczna im. Tadeusza Mikulskiego we Wrocławiu
24. Książnica Cieszyńska
25. Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im. Cypriana Norwida w Zielonej Górze
26. Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. Emanuela Smołki w Opolu
27. Książnica Podlaska im. Łukasza Górnickiego w Białymstoku

Wskazać dodatkowo należy, że w świetle przepisów ustawy o bibliotekach oraz ROZPORZĄDZENIA MINISTRA KULTURY I DZIEDZICTWA NARODOWEGO z dnia 5 grudnia 2012 r. w sprawie wymagań kwalifikacyjnych uprawniających do zajmowania w bibliotekach stanowisk bibliotekarskich oraz stanowisk dla specjalistów innych zawodów związanych z działalnością biblioteczną (Dz.U.2012.1394), ukończenie przez Panią określonych studiów oraz stwierdzenie określonego stażu pracy daje jedynie podstawę do stwierdzenia, iż spełnia Pani wymagania kwalifikacyjne uprawniające do zajmowania w bibliotece danego stanowiska.

To jednak nie oznacza, że na owo określone stanowisko automatycznie „awansuje się”. Wydaje się, iż nie ma przepisu konstytuującego po stronie pracodawcy obowiązek promowania kandydata na wyższe stanowisko w przypadku samego spełnienia przez kandydata wymagań kwalifikacyjnych. Przeniesienie na określone (wyższe, ale i niższe) stanowisko zależy zatem od indywidualnej decyzji pracodawcy, która dyktowana może być także innymi czynnikami, np. koniecznością obsadzenia lub dostępnością stanowiska, potrzebami po stronie pracodawcy, czy nawet jego sytuacją finansową.

mec. Michał Pankiewicz