Spotkanie z wiceprezydentem KE

Biuro Polskiej Izby Książki zaprezentowało sprawozdanie ze spotkania Federacji Wydawców Europejskich - FEP z Wiceprezydentem Komisji Europejskiej, Joaquinem Almunią (DG Competition). Autorem sprawozdania jest Piotr Marciszuk, prezydent FEP:

29 października prowadziłem spotkanie delegacji FEP z komisarzem odpowiedzialnym za konkurencję w KE. FEP reprezentowali wydawcy z Francji, Anglii, Niemiec, Włoch i Hiszpanii. Po kolei przedstawiliśmy sytuację na rynkach w/w krajów i udział sprzedaży e-booków na poszczególnych rynkach. W większości tych państw udział sprzedaży elektronicznej książek waha się między 1 a 2% rynku, inaczej jest w Wielkiej Brytanii, gdzie dzisiaj to już ok. 10 proc. i ten udział wzrasta bardzo dynamicznie Mówiliśmy o zagrożeniach wynikających z handlu elektronicznego, a mianowicie o dominacji kilku podmiotów na świecie oraz o groźbie zaniku indywidualnych księgarń, które wraz z krajowymi kanałami dystrybucyjnymi są jedyną gwarancją zachowania w obrocie wartościowych, ale wolno sprzedających się książek. Duże, międzynarodowe firmy nastawione są na szybki obrót i duży zysk, a nie na wartości kulturowe. W ich ofercie jest coraz więcej różnego rodzaju gadżetów, a udział książki systematycznie spada. Przedstawiciel Włoch powiedział, że Amazon po wejściu do Włoch ogłosił, że nastawia się na 10-letnie straty, by tylko opanować rynek – i sprzedaje książki po cenach dumpingowych. Inne zagrożenie ze strony Amazona dla wydawców to podejmowanie się przez tę firmę samodzielnego wydawania książek, bez udziału wydawców. Przedstawiciel Francji z kolei powiedział, że Apple odmówiło wprowadzenia do sprzedaży w swej sieci ponad 2/3 tytułów zaproponowanych przez francuskich wydawców.

Komisarz Almunia stwierdził, iż DG Competition nie ściga przewagi rynkowej, która sama z siebie jest godna uznania, lecz nadużycia tej przewagi. Z naszego punktu widzenia jest ważne jest jego stwierdzenie, iż KE nie ma nic przeciwko stałym cenom książek i traktuje je nie jako wykroczenie przeciw zasadom konkurencji (choć takim wykroczeniem jest na przykład zmowa wydawców ustalająca konkretny poziom cen w internecie lub na tradycyjnym rynku), lecz jako wynik ustawodawstwa krajów członkowskich, nie ma też nic przeciwko modelowi agencyjnemu sprzedaży książek. Dla wyjaśnienia – model agencyjny to model dominujący w Polsce, w którym wydawca sam ustala cenę detaliczną książek i daje od niej rabaty, jest praktycznie właścicielem nakładu aż do końcowego rozliczenia i jest zobowiązany promować samodzielnie swe tytuły. W modelu przeciwstawnym, preferowanym przez Amazon, zwanym 'hurtownianym', wydawca sprzedaje swój tytuł po określonej cenie hurtownikowi, ale nie ma żadnego wpływu na cenę detaliczną. Nie ma też obowiązku promocji tytułu. Ten model jest preferowany przez wielkich graczy, pozwala im dowolnie operować ceną oraz skutecznie walczyć z konkurencją. Poza tym w handlu elektronicznym nie ma problemu zwrotów…

W trakcie spotkania mówiłem też o rynku polskim i o zjawisku, które zdaniem wydawców stanowi czyn nieuczciwej konkurencji ze strony rządu – a mianowicie że rząd za społeczne pieniądze tworzy własne podręczniki, które następnie będzie udostępniał za darmo szkołom – kosztem prywatnych przedsiębiorców, którym zabiera rynek. Zagraża tym samym całemu rynkowi książki, nie tylko edukacyjnemu, jednocześnie skutecznie obniżając jakość nauczania.

Rozmowy będą kontynuowane, warto zwłaszcza ustalić, jakie konkretnie metody obrony mniejszych i krajowych podmiotów przed konkurencją gigantów nie są sprzeczne z unijnym ustawodawstwem.

Z wyrazami szacunku – Piotr Marciszuk, Przewodniczący FEP.

Źródło: Rynek Książki