Seminarium nt. edukacji informacyjnej bibliotekarzy w Zakopanem - relacja

W ramach tegorocznego III Forum Fundacji Promocji Inicjatyw Społecznych Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich zorganizowało w Zakopanem w dniach 21-22 września 2011 r. seminarium pt. „Edukacja informacyjna bibliotekarzy w zakresie działań na rzecz integracji społecznej”. W seminarium wzięło udział ok 40. bibliotekarzy z całej Polski zajmujących się problematyką obsługi czytelników o specjalnych potrzebach informacyjnych ( seniorów, osób niepełnosprawnych, bezrobotnych, innych grup etnicznych, społecznie wykluczonych, itp.). Dwudniowe obrady u podnóża Tatr otworzyły Elżbieta Stefańczyk – przewodnicząca SBP i Małgorzata Domagała – wiceprezes POLPROM.

Biblioteki w polskim społeczeństwie jako instytucje zaufania społecznego pełnią istotną rolę w zakresie integracji społecznej. Głównym celem seminarium była prezentacja wieloletniego dorobku bibliotek publicznych, szkolnych i pedagogicznych w zakresie tej tematyki, działań samorządów lokalnych na rzecz niepełnosprawnych oraz problemy dotyczące potrzeb i włączenia do aktywnego życia tej populacji.

Referat wprowadzający wygłosiła prof. dr hab. Bronisława Woźniczka-Paruzel z UMK w Toruniu pt. „Biblioteki wobec użytkowników o specjalnych potrzebach informacyjnych”, porządkując pojęcia: integracja, integracja społeczna, wykluczenie społeczne, niepełnosprawność, wykluczenie cyfrowe, klasyfikacja osób narażonych na wykluczenie i ich potrzeby informacyjne. Swoje wywody teoretyczne prof. Woźniczka-Paruzel przedstawiła na tle rozwoju integracji społecznej po II wojnie światowej, postaw prawnych ( Europejska karta osób niepełnosprawnych, Ustawa o bibliotekach, Program Rozwoju Bibliotek) i informacji cyfrowej. Następnie Ewa Jasiewicz-Kargól z Miejskiej Biblioteki Publicznej w Tarnowie zaprezentowała różnorodne formy działalności swojej placówki w zakresie integracji społecznej. Tarnowska Książnica realizuje niezwykle bogaty wachlarz inicjatyw na rzecz tej kategorii czytelników, mianowicie warsztaty terapii zajęciowej, kluby seniora, wypożyczanie książek na telefon, doradztwo zawodowe dla bezrobotnych, współpraca z Domem Pomocy Społecznej (zajęcia biblioterapeutyczne), z Zakładem Karnym (organizacja i prowadzenie Dyskusyjnego Klubu Książki wśród skazanych). MBP w Tarnowie swoją ofertę adresuje do szerokiego odbiorcy: osób niewidomych, niesłyszących, seniorów, bezrobotnych, więźniów, pensjonariuszy domów opieki społecznej. Kolejna prezentacja Iwony Smarsz z Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu dotyczyła roli bibliotek publicznych w edukacji czytelniczej osób wykluczonych społecznie, ze szczególnym uwzględnieniem rejonu Wielkopolski. Autorka wystąpienia przedstawiła akcje biblioteczne : Książka bez barier, Żywa Biblioteka, które wzbudzają w społeczeństwie duży rezonans i znakomicie służą integracji oraz wskazała na inicjatywy w postaci Wielkopolskiego Centrum Kształcenia Biblioterapeutów i Centrum Dokumentacji Romskiej w Legnicy. O działaniach Regionalnego Centrum Integracji Społecznej przy Wojewódzkiej Bibliotece Publicznej w Krakowie na rzecz aktywizacji seniorów – w aspekcie międzynarodowym mówiła Lidia Maria Jedlińska. W swoim wystąpieniu poruszyła również problem pozyskiwania funduszy na tego typu przedsięwzięcia. Wieloaspektową działalność środowiskową w zakresie integracji społecznej prowadzi Książnica Beskidzka, a zwłaszcza Filia Integracyjna. Jej działania adresowane są do osób niepełnosprawnych, więźniów (DKK), osób uzależnionych, bezrobotnych. Na uwagę zasługują programy tolerancji religijnej (Tydzień Jedności Chrześcijan, Maraton Biblijny). Przewodnie hasło Książnicy Beskidzkiej to „Jesteśmy pełni życia, dobrej energii”. Dobrze układa się współpraca biblioteki z samorządem, z Wydziałem Pomocy Społecznej.

 Aktywny udział w zakopiańskim spotkaniu bibliotekarzy wzięli udział eksperci współpracujący z Fundacją Promocji Inicjatyw Społecznych POLPROM : Małgorzata Jędrzejewska, przeprowadzając wśród uczestników seminarium warsztaty z zakresu komunikacji z czytelnikiem niepełnosprawnym oraz Edyta Świątczak - warsztaty nt, kierunków działań wyzwań, źródeł finansowania potrzeb osób niepełnosprawnych.

Na zakończenie seminarium Iwona Smarsz, Lidia Maria Jedlińska oraz Bogdan Kocurek za swoją działalność w zakresie integracji społecznej otrzymali dyplomy „Lider równych szans”.

W czasie wolnym od zajęć uczestnicy spotkania mieli możliwość obejrzenia w Galerii Zakopiańskiej obrazów Jacka Malczewskiego i jego syna Rafała oraz wysłuchania koncertu muzycznego w Kościele św. Krzyża ( utwory Szymanowskiego).

W czasie wieczornej kolacji w regionalnej restauracji „Obrochtówka” można było podsumować dwudniowe obrady, wymienić poglądy, nawiązać kontakty towarzyskie. Z Zakopanego wyjeżdżaliśmy zadowoleni, z nową wiedzą i pomysłami, z chęcią dalszego działania środowiskowego.

Oprac. Jadwiga Chruścińska

fot. Małorzata Woźniak