45 rocznica śmierci Marii Kazimiery Pisarskiej

17 lipca 2023 r. mija 45. rocznica śmierci Marii Kazimiery Pisarskiej (1905-1978), bibliotekarki, bibliografa, kierowniczki Zakładu Informacji Naukowo-Technicznej i Ekonomicznej Leśnictwa w Instytucie Badawczym Leśnictwa w Warszawie.

Maria Kazimiera Pisarska urodziła się 2 stycznia 1905 r. w Goworowie, w woj. ostrołęckim. W 1923 r. ukończyła Gimnazjum Humanistyczne w Łodzi. W latach 1925-1930 studiowała historię na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie uzyskała tytuł magistra filozofii. Po ukończeniu 3-miesięcznego kursu bibliotekarskiego na UW odbyła praktykę w Bibliotece Publicznej w Łodzi. Następnie w latach 1932-1934 pracowała w Bibliotece Publicznej m. st. Warszawy, a w październiku 1934 r. została zatrudniona na stanowisku bibliotekarza-referendarza w Instytucie Badawczym Lasów Państwowych, gdzie od podstaw współtworzyła księgozbiór naukowy Instytutu. Pracowała tam do września 1939 r. 12 maja 1937 r. zdała egzamin bibliotekarski na stanowisko w I kategorii w państwowej służbie bibliotecznej. W czasie wojny pracowała w Bibliotece Narodowej (Staatsbibliothek), pełniąc funkcję zastępcy kierownika Działu Katalogów. Powstanie Warszawskie przeżyła w mieście, a po nim przeszła obóz w Pruszkowie, skąd została wywieziona do pracy przymusowej w fabryce zbrojeniowej w Berlinie.

Po powrocie w 1945 r. podjęła pracę w Instytucie Badawczym Leśnictwa w Łodzi, następnie, krótko, w Bibliotece Ministerstwa Spraw Zagranicznych i w Państwowym Muzeum Zoologicznym w Warszawie. 1 sierpnia 1948 r powróciła do pracy w Instytucie Badawczym Leśnictwa w Warszawie na stanowisko kierownika Biblioteki. Od 1950 r. kierowała Działem Dokumentacji i Informacji Naukowo-Technicznej, a od 1965 r. - Zakładem Informacji Naukowo-Technicznej i Ekonomicznej Leśnictwa. W 1959 r. przyznano jej stanowisko adiunkta, w 1963 r. powołano ją na stanowisko samodzielnego pracownika naukowo-badawczego, a w 1973 r. - na stanowisko docenta. Została również członkiem Kolegium Instytutu Badawczego Leśnictwa. Była wybitnym znawcą piśmiennictwa leśnego i zgromadziła największy w kraju, 50-tysięczny księgozbiór z tej dziedziny. Brała udział w pracach normalizacyjnych w Komisji Słownictwa Leśnego Polskiego Towarzystwa Leśnego, w Podkomisji Słownictwa Leśnego i Komisji Bibliograficzno-Bibliotecznej Polskiego Komitetu Normalizacyjnego. Opiniowała projekty norm bibliograficznych opracowywane przez Instytut Bibliograficzny Biblioteki Narodowej, była autorką normy PN/N-01153 dotyczącej kompozycji typograficznej bibliografii bieżącej dziedzin i zagadnień. Na emeryturę przeszła z końcem 1974 r.

M. Pisarska była inicjatorką „Bibliografii Polskiego Piśmiennictwa Leśnego” zawierającej piśmiennictwo polskie i polonika zagraniczne i współtworzyła jej cztery tomy za lata 1945-1958. Od 1949 r. rozpoczęła wydawanie kwartalnika „Wykaz Ważniejszych Przybytków Biblioteki Instytutu Badawczego Leśnictwa”, a rok później zaczął się ukazywać „Przegląd Bibliograficzny (później Dokumentacyjny) Leśnictwa. W 1959 r. rozpoczęła redagowanie miesięcznika „Nowości Piśmiennictwa Leśnego”, a w latach 1965-1973 współredagowała „Biuletyn Informacyjny IBL”. Publikowała artykuły w czasopismach: „Sylwan”, „Las Polski”, „Prace Instytutu Badawczego Leśnictwa”, „Bibliotekarz”, „Aktualne Problemy Dokumentacji”. W sumie opublikowała ok. 40 pozycji (artykuły, bibliografie, informatory).

Od 1934 r. należała do Związku Bibliotekarzy Polskich (później SBP) a w latach 1949-1960 była skarbnikiem w Zarządzie Głównym SBP i członkiem referatu międzynarodowego. Działała w stowarzyszeniu „Rodzina Leśnika”, „Polskim Towarzystwie Leśnym”. Była ławnikiem w Wojewódzkim Sądzie dla m. st. Warszawy.

Odznaczona została Srebrnym i Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Honorową odznaką SBP, Srebrną Odznaką Polskiego Towarzystwa Leśnego i Złotą Odznaką Instytutu Badawczego Leśnictwa.

Zmarła 17 lipca 1978 r., pochowana została na Cmentarzu Prawosławnym przy ul. Wolskiej w Warszawie.

I.W.

Zob. też:

Bielecka-Fȍrdȍs Ewa: Pisarska Maria Kazimiera. W: Słownik pracowników książki polskiej. Suplement II. Warszawa: Wydaw. SBP, 2000, s. 124-125

Bielecka-Fȍrdȍs Ewa: Maria Kazimiera Pisarska (1905-1978) - kierowniczka Instytutu Badawczego Leśnictwa. W: Bibliotekarze bibliotek specjalnych. Warszawa: Wydaw. SBP, 2007, s. 77-83. (Bibliotekarze Polscy we Wspomnieniach Współczesnych ; t. 10)