20 kwietnia 2023 r. mija 35 rocznica śmierci Heleny Falkowskiej (1909-1988), zasłużonej nauczycielki, wychowawczyni młodzieży, jednej z najwybitniejszych przedstawicielek bibliotekarstwa szkolnego. Z wykształcenia i zamiłowania była pedagogiem. Urodziła się w Kutnie, ale swoją pracę zawodową związała głównie z Warszawą. Była nauczycielką w szkole powszechnej w Ostrowi Mazowieckiej, później w Gaci (gmina Młociny) i w Wawrzyszewie. Od początku pracy w szkole zajmowała się organizowaniem czytelnictwa, kontaktu z książką i prowadzeniem bibliotek szkolnych.
Podczas wojny pracowała w szkole, uczyła historii na tajnych kompletach, brała udział w konspiracji jako łączniczka. W latach 1946-1948 i 1952-1956 pracowała w Bibliotece Narodowej w Zakładzie Informacji Naukowej i Instytucie Bibliograficznym. Od 1957 r. pracowała na stanowisku wizytatora w Wydziale Bibliotek Ministerstwa Oświaty, a następnie jako kierowniczka Sekcji Bibliotek i Czytelnictwa Centralnego Ośrodka Metodycznego w tym Ministerstwie. Od 1968 r. pracowała w Dzielnicowej Bibliotece Pedagogicznej na stanowisku instruktora bibliotek szkół podstawowych dzielnicy Praga-Południe. Po przejściu na emeryturę podjęła pracę na pół etatu w Bibliotece Zespołu Szkół Łączności nr 1 w Warszawie.
Jest autorką prac: Klasyfikacja i katalog rzeczowy (1967), Z dziejów polskich bibliotek szkolnych (1966), współautorką przewodnika Biblioteka szkolna (1977, 1987) i licznych artykułów dotyczących bibliotek szkolnych.
W Stowarzyszeniu Bibliotekarzy Polskich była członkiem Prezydium Zarządu Głównego i równocześnie przewodniczącą Sekcji Bibliotek Szkolnych i Pedagogicznych (1957-1963), wiceprzewodniczącą Zarządu Głównego (1966-1969). Pracowała też społecznie w Sekcji Bibliotekarskiej Zarządu Głównego Związku Nauczycielstwa Polskiego.
M.S.-C.
Zob. też:
Krasuska Zofia: Helena Falkowska. W: Słownik pracowników książki polskiej. Suplement II. Warszawa: Wydawnictwo SBP, 2000.
Wasilewska Władysława: Helena Falkowska (1909-1988). W: Entuzjastki bibliotekarstwa dziecięcego. Warszawa: Wydawnictwo SBP, 1999 (Bibliotekarze Polscy we Wspomnieniach Współczesnych ; t. 6), s. 162-172.
Wasilewska Władysława: Helena Falkowska, „Poradnik Bibliotekarza” 1988, nr 10/11, s. 34-35