15 rocznica śmierci Jadwigi Czarneckiej

9 stycznia 2023 r. mija 15 rocznica śmierci Jadwigi Czarneckiej (1914-2008), bibliotekarki, autorki podręczników i poradników metodycznych dla bibliotek publicznych i fachowych.

Urodziła się w Łodzi. W 1929 r. ukończyła szkołę powszechną w Warszawie i podjęła naukę w Prywatnym Seminarium Nauczycielskim Żeńskim Katolickiego Związku Polek, które ukończyła w 1934 r., otrzymując dyplom nauczycielski, uprawniający do nauczania w szkołach powszechnych. W 1935 r. podjęła naukę w prywatnej Jednorocznej Koedukacyjnej Szkole Bibliotekarskiej Zarządu Miejskiego m.st. Warszawy. W latach 1957-1961 studiowała bibliotekoznawstwo na Uniwersytecie Warszawskim.

Pracę zawodową podjęła 1 września 1935 r. w Poradni Bibliotecznej Warszawskiego Koła Związku Bibliotekarzy Polskich. Pracowała jako bibliotekarka i sekretarka wydawnictw Poradni, w tym „Przewodnika Literackiego i Naukowego” (bibliografia adnotowana książek dla bibliotek oświatowych). Po upadku Powstania Warszawskiego ewakuowana do Pruszkowa, zbiegła z transportu i schroniła się we Włochach pod Warszawą.

Pracowała: w Bibliotece Centralnej ZG Związku Nauczycielstwa Polskiego (1945-1946), w Ludowym Instytucie Oświaty i Kultury (1946-1949), w Dziale Kultury i Oświaty Centralnej Rady Związków Zawodowych (1949-1950), Naczelnej Dyrekcji Bibliotek w Ministerstwie Oświaty (1950-1951), Ministerstwie Kultury i Sztuki (1952-1962), Bibliotece Publicznej m.st. Warszawy (1962-1969) i Bibliotece Narodowej (1969-1993).

Prowadziła wykłady z zakresu organizacji bibliotek, warsztatu pracy bibliotecznej, gromadzenia, opracowania i klasyfikacji zbiorów na kursach bibliotekarskich i seminariach. Była autorką (współautorką) ok. 60 publikacji, w tym wielokrotnie wznawianych poradników i skryptów: Gromadzenie i ewidencja księgozbioru (1951, 1953, 1954, 1957, 1967), Katalogi i katalogowanie (1951), Klasyfikacja zbiorów bibliotecznych (1952), Katalog rzeczowy w bibliotekach gromadzkich i powiatowych (1956), Organizacja księgozbiorów w wypożyczalniach z wolnym dostępem do półek (1975).

Podjęła prace nad uporządkowaniem katalogów systematycznych według UKD w bibliotekach publicznych, przygotowując schematy katalogów i podręczniki: Katalog rzeczowy w średnich bibliotekach publicznych (1977, 1978), Wykaz działów katalogu rzeczowego dla małych bibliotek publicznych (1979, 1984, 1991), Klasyfikacja i katalog rzeczowy (1975, 1978, 1987, 1988), współautorstwa H. Sawoniaka, z którym opracowała tablice UKD (Uniwersalna Klasyfikacja Dziesiętna FID 546, 1978; Uniwersalna Klasyfikacja Dziesiętna FID 667, 1988). Zajmowała się też opracowaniem przedmiotowym dokumentów. Była autorką poradnika Katalog przedmiotowy na podstawie opisów z „Przewodnika Bibliograficznego” (1997, 2000).

W latach 1959-1962 była redaktorem naczelnym „Bibliotekarza”. Aktywnie działała w Stowarzyszeniu Bibliotekarzy Polskich – w kadencji 1963-66 była członkiem ZG oraz przewodniczącą Sekcji Bibliotek Powszechnych i Związkowych.

Za pracę zawodową i społeczną otrzymała m.in.: Złoty Krzyż Zasługi, Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Nagrodę III stopnia im. Heleny Radlińskiej. W 1997 r. przyznano jej godność Członka Honorowego SBP.

J.S.

Zob. też:

Sadowska Jadwiga: Jadwiga Czarnecka (1914-2008). „Przegląd Biblioteczny” 2008 z. 1, s. 189-192 (fot.)
Sadowska Jadwiga: Czarnecka Jadwiga. W: Słownik pracowników książki polskiej. Suplement III. Warszawa : Wyd. SBP, 2010, s. 51-52.
Turowska Teresa: Jadwiga Czarnecka (27.09.1914- 9.01.2008). „Bibliotekarz” 2008 nr 4, s. 28-29 (fot.)