30 rocznica śmierci Anny Jaworskiej

13 września 2022 r. mija 15 rocznica śmierci Anny Jaworskiej (1923-2007), bibliotekarki, organizatorki i wieloletniej kierowniczki Działu Instrukcyjno-Metodycznego Miejskiej Biblioteki Publicznej w Krakowie (MBP), kustosza dyplomowanego, pedagoga.

Urodziła się w Krakowie. W 1939 r. zdała małą maturę. Naukę kontynuowała na tajnych kompletach. W lutym 1945 r. zdała maturę i w maju rozpoczęła studia na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Jagiellońskiego (UJ). W 1950 r. uzyskała stopień magistra i rozpoczęła pracę w MBP. W latach 1953-1959 pracowała w Bibliotece Głównej Akademii Górniczo-Hutniczej m.in. jako kierownik w Oddziale Udostępniania Zbiorów. W 1959 r. powróciła do MBP w Krakowie, gdzie zorganizowała Dział Instrukcyjno-Metodyczny, którego zadaniem było utworzenie sieci bibliotek, szkolenie pracowników, współpraca bibliotek z organizacjami społecznymi. Położyła nacisk na zgromadzenie odpowiedniego księgozbioru specjalistycznego, gabinetu metodycznego i pracowni plastycznej. Była propagatorką aktywnych form kształtowania kultury czytelniczej i poszerzenia obiegu informacji. Z zaangażowaniem zajmowała się czytelnictwem dzieci i młodzieży. Doprowadziła do wydzielenia w bibliotekach księgozbioru, dostosowanego do określonego wieku. Po przejęciu bibliotek krakowskich zakładów pracy przeprowadziła wiele zmian organizacyjnych. We współpracy z aktywniejszymi czytelnikami, powołała koła przyjaciół bibliotek, zatwierdzone regulaminem Ministerstwa Kultury i Sztuki. W kręgu jej zainteresowań było również czytelnictwo chorych i niepełnosprawnych.

W 1966 r. rozpoczęła studia doktoranckie w Łodzi pod kierownictwem prof. Heleny Więckowskiej. Pracy doktorskiej nie ukończyła. Była autorką ok. 20 publikacji, zamieszczanych w czasopismach bibliotekarskich. Przywiązywała dużą wagę do szkolenia pracowników, praktyk dla studentów, kursów zawodowych. W latach 1975-1977 prowadziła wykłady z zakresu bibliotekoznawstwa i informacji naukowej w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Krakowie. W roku 1978/1979 wykładała na studiach zaocznych w Zakładzie Bibliotekoznawstwa UJ.

Od  1952 r.  należała do Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich. Aktywnie działała  w Zarządzie Okręgu Krakowskiego, gdzie była sekretarzem i wiceprzewodniczącą, a w latach 1983-1985 i 1989-1993 przewodniczącą. Po przejściu na emeryturę była członkiem Sekcji Chorych i Niepełnosprawnych przy Zarządzie Głównym. Działała również w Związku Zawodowym Nauczycielstwa Polskiego (1955-1959), Związku Zawodowym Pracowników Kultury i Sztuki (1959-1980), NSZZ” Solidarność” (1980-1981).

W dowód uznania przyznano jej: Odznakę Tysiąclecia Państwa Polskiego (1966); Odznakę „Zasłużony Działacz Kultury” (1967); Srebrny Krzyż Zasługi (1968); Honorową Odznakę SBP (1972); Złoty Krzyż Zasługi (1975); Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1984); Medal 40-lecia PRL ( 1985); Nagrodę m. Krakowa za wybitne osiągnięcia w upowszechnianiu kultury (2006).

Zmarła 13 września 2007 r. Została pochowana na cmentarzu Batowickim w Krakowie.

E.D.

Zob. też:
Szaflarska Ewa: Jaworska Anna. W: Słownik pracowników książki polskiej. Suplement III. Warszawa:  SBP, 2012, s. 121
Zając Józef: Anna Jaworska (1923-2007). W: Teoretycy i praktycy polskiego bibliotekarstwa. Warszawa: SBP, 2012, s. 90-96 (Bibliotekarze Polscy we Wspomnieniach Współczesnych ; t. 12)