Galeria Książki - nowa idea w architekturze bibliotek?

Z czytelnictwem w Polsce najlepiej nie jest. Biblioteki zdecydowanie przegrywają z 'galeriami'. Niestety – tylko handlowymi. Dlatego projektując nowy budynek Miejskiej Biblioteki Publicznej w Oświęcimiu architekci z pracowni Susuł & Strama Architekci zdecydowali się na eksperyment – potraktowali bibliotekę jak galerię handlową, by w ten sposób przyciągnąć potencjalnych czytelników. Tak narodziła się idea 'Galeria Książki'.

Budynek powstał w oparciu o projekt konkursowy z 2007 roku. Podstawowym założeniem architektów było stworzenie obiektu funkcjonalnego i otwartego na wzór bibliotek znanych z Europy Zachodniej, a przy tym 'wychodzącego' do ludzi rozbudowanemu programowi dodatkowemu (zwłaszcza rekreacyjnemu). W Galerii Książki można więc nie tylko wypożyczać lektury czy skorzystać z czytelni i internetu, ale także usiąść w kawiarni. Do dyspozycji jest także duża sala konferencyjna na 150 osób z możliwością podziału, sale kinowe (dla 12 i 18 osób) służące nie tylko oglądaniu filmów, ale także wydarzeń sportowych, a nawet punkt zabaw (małpi gaj) dla dzieci, miejsca dla zabaw wspólnych (X-box, Play Station, cymbergaj) i gier grupowych. Koncepcja ta początkowo wzbudzała kontrowersje, ale – jak zapewniają projektanci – szybko zyskała uznanie bibliotekarzy, którzy pomogli ją dopracować i rozwinąć.

Żeby zwiększyć zainteresowanie okolicznych mieszkańców tym, co dzieje się w bibliotece, architekci potraktowali ją jako 'element przechodni' w przestrzeni miejskiej: „Mieszkańcy dużej dzielnicy miasta będą niejednokrotnie skracać sobie drogę przechodząc z bloku, np. na plac targowy, czy przystanek autobusowy. Dzięki temu będą mogli "rzucić okiem" na wystawy organizowane w naszych galeriach i być może coś ich zmusi do zwolnienia i zainteresuje”. Z drugiej strony, w założeniu projektantów, nowy obiekt ma być 'spójnikiem' łączącym charakter istniejącej w tym rejonie zabudowy.

Układ funkcjonalny biblioteki także nawiązuje do galerii. Na kondygnacji podziemnej znajduje się garaż dla pracowników oraz pomieszczenia techniczne i magazynowe. Na parterze mieści się główny hol połączony z holem komunikacyjno-wystawowym ulokowanym na osi obiektu (północ-południe). Przy nim znajdują się: sala konferencyjna, kawiarnia z czytelnią prasy codziennej, pokój zabaw dla dzieci, zbiory multimedialne z salkami kinowymi, sale wykładowe oraz szatnie i toalety. Wyżej mieszczą się sale księgozbiorów dla dorosłych i dzieci, czytelnie i czytelnie internetowe, sale do zajęć grupowych i stanowiska do pracy indywidualnej, sale gier i rozrywki oraz przestrzenie wystawowe i rekreacyjne. Biblioteka w całości przystosowana jest dla osób niepełnosprawnych.

Hol główny i komunikacyjny doświetlone są światłem naturalnym poprzez otwarcia elewacji oraz świetlik dachowy. We wnętrzach dominują jasne kolory, beton architektoniczny i szkło. Tak dobrane materiały mają stanowić neutralne tło dla różnokolorowych książek, które wniosą "życie" do funkcjonalnych wnętrz.

Źródło: Sztuka Architektury