25 rocznica śmierci Andrzeja Kłossowskiego

30 stycznia 2022 r. mija 25. rocznica śmierci prof. Andrzeja Kłossowskiego (1938-1997), bibliologa, bibliotekarza, bibliofila i kolekcjonera książek, wykładowcy akademickiego, znawcy historii książki polskiej za granicą.

Urodził się w Warszawie, studiował bibliotekoznawstwo i informację naukową na Uniwersytecie Warszawskim, w 1973 r. na Wydziale Filologicznym UW obronił pracę doktorską. W 1991 r. na Uniwersytecie Wrocławskim na podstawie oceny dorobku naukowego uzyskał stopień doktora habilitowanego w zakresie bibliotekoznawstwa i informacji naukowo-technicznej. Jeszcze w czasie studiów rozpoczął pracę w Oddziale Informacji Naukowej Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie. Następnie był zatrudniony w Ministerstwie Oświaty i Szkolnictwa Wyższego na stanowisku doradcy i starszego specjalisty do spraw bibliotek, informacji naukowej oraz wydawnictw. Od 1975 r. aż do śmierci pracował w Bibliotece Narodowej, gdzie początkowo kierował Zespołem Zakładów Retrospektywnej Bibliografii Narodowej, następnie był sekretarzem redakcji „Rocznika Biblioteki Narodowej”, zastępcą sekretarza naukowego oraz zastępcą dyrektora BN. W 1994 r. zorganizował w BN Pracownię Badań nad Książką Polską za Granicą, którą kierował. W tym samym czasie był zatrudniony na stanowisku profesora w Katedrze Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.

Przedmiotem jego zainteresowań była szeroko rozumiana bibliologia w aspekcie historycznym i teoretycznym, bibliofilstwo i edytorstwo, a z czasem stały się przede wszystkim dzieje książki polskiej za granicą i ludzi z nią związanych: wydawców, drukarzy, bibliotekarzy, księgarzy, introligatorów i bibliofilów. Jest autorem ponad 20 książek, ok. 200 rozpraw i artykułów zamieszczonych w różnych czasopismach i wydawnictwach zbiorowych oraz blisko 100 haseł i biogramów opublikowanych w Słowniku pracowników książki polskiej i Encyklopedii wiedzy o książce. Jego ważniejsze publikacje to m.in. Ambasador książki polskiej w Paryżu. Władysław Mickiewicz; Na obczyźnie. Ludzie polskiej książki za granicą; Anatol Girs – artysta książki; Biblioteki polskie na obczyźnie; Bibliofilstwo polskie za granicą. Wybrane zagadnienia teoretyczne. Organizacje bibliofilskie, oficyny artystyczne; Książka polska za granicą. Wybrane problemy badawcze; Biblioteka Narodowa w Warszawie. Zbiory i działalność.

Był pomysłodawcą serii wydawniczych BN „Zbiory i Prace Polonijne Bibliotek Polskich”, „Instytucje Kultury Polskiej za Granicą i ich Zbiory”, uczestniczył w organizacji i opracowaniu programu cyklu sympozjów „Kultura skupisk polonijnych”. Współpracował z wieloma instytucjami badawczymi, m.in. z Instytutem Historii PAN, Instytutem Badań Polonijnych Uniwersytetu Jagiellońskiego, Towarzystwem Łączności z Polonią Zagraniczną „Polonia”, Stowarzyszeniem „Wspólnota Polska”, Stałą Konferencją Muzeów, Archiwów i Bibliotek Polskich na Zachodzie. Utrzymywał kontakty korespondencyjne z polonijnymi pisarzami, wydawcami, bibliotekarzami, księgarzami oraz badaczami historii książki polskiej na świecie. Propagował działalność polonijnych ośrodków kulturalnych poprzez publikacje, wystawy, konferencje, audycje radiowe i telewizyjne. Był koordynatorem programu pomocy udzielonej Bibliotece Polskiej w Paryżu w zakresie opracowania, ochrony i konserwacji zbiorów.

Przez wiele lat należał do Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich i Towarzystwa Miłośników Książki, od 1989 – do Polskiego Towarzystwa Bibliologicznego (również prezes Oddziału Warszawskiego PTB), od 1995 r. – Polskiego Towarzystwa Bibliofilów w Toruniu, był współzałożycielem i pierwszym prezesem Towarzystwa Rapperswilskiego.

Zmarł 30 stycznia 1997 r. Pochowany został na cmentarzu Bródnowskim w Warszawie (kwatera 22H II 30-31).

E.B.

Zob. też:
Bieńkowska Barbara: Andrzej Kłossowski (1938-1997). „Przegląd Biblioteczny” 1997 nr 1, s. 153-155
Bilikiewicz-Blanc Danuta: Andrzej Kłossowski (1938-1997). W: Bibliotekarze warszawscy zmarli w latach 1997-2007. Warszawa: Wyd. SBP 2010, s. 87-97 (Bibliotekarze Polscy we Wspomnieniach Współczesnych ; t.11)
Hilchenowie Anna i Michał: Kłossowski Andrzej. W: Słownik pracowników książki polskiej. Suplement II. Warszawa: Wyd. SBP 2000, s. 78-79