.png)
Biuro Zarządu Głównego SBP
Al. Niepodległości 213
02-086 Warszawa
tel: 22 608-28-24
tel: 733 242 337
biuro@sbp.pl
W najnowszym „Przeglądzie…”: bazy danych, elektroniczne czytniki i kształtowanie się nowej dyscypliny. Ponad 170 stron wiedzy i informacji.
Analiza struktury przedstawicieli nowej dyscypliny – Nauk o komunikacji społecznej
We wstępie do artykułu badaczki piszą: „Dyskurs dotyczący kompozycji, wewnętrznego zróżnicowania oraz przyszłości nauk o komunikacji społecznej i mediach, (…) rozpoczął się w roku 2019. (…) Właściwie wszyscy autorzy wyrazili wówczas podobne stanowisko. (…) Wszyscy również deklarowali otwartość na współpracę, szukanie nowych, wspólnych wątków, realizowanie badań interdyscyplinarnych.”
Badanie, które przeprowadziły prof. dr hab. Ewa Głowacka, dr hab. Małgorzata Kisilowska oraz prof. dr hab. Marzena Świgoń, miało na celu opisanie przynależności naukowców do dyscyplin, które współtworzą w Polsce nauki o komunikacji społecznej i mediach. Przedstawiły, na podstawie danych ilościowych (oraz częściowo jakościowych), charakterystykę przedstawicieli nowej dyscypliny pod kątem określonych cech.
Próbę badawczą stanowiło 570 naukowców z uczelni prowadzących działalność naukową związaną z dyscyplinami, które weszły w skład nowo utworzonych nauk o komunikacji społecznej i mediach oraz kształcących w zakresie dziennikarstwa oraz kierunków bibliologicznych i informatologicznych.
Journal of library administration. Analiza bibliometryczna artykułów naukowych opublikowanych w latach 2001-2020
Dr Bartłomiej Włodarczyk, adiunkt w Katedrze Bibliografii i Dokumentacji na Wydziale Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii UW, przedstawił charakterystyki artykułów opublikowanych w latach 2001-2020 w czasopiśmie „Journal of Library Administration”, otrzymane przy użyciu metod bibliometrycznych. Dane wykorzystane do badań pobrane zostały z bazy Scopus, jednego z podstawowych źródeł danych do badań bibliometrycznych, które zawiera wysokiej jakości informacje o zasobach naukowych.
Badanie odpowiedziało na pytania dotyczące tego, kto publikuje artykuły naukowe w JLA, jaka jest ich tematyka, kto w tym czasopiśmie jest najczęściej cytowany oraz kto najczęściej cytuje zamieszczone tam teksty.
Narodowa strategia rozwoju bibliotek – na przykładzie Republiki Czeskiej
Strategie dla bibliotek mogą obejmować system biblioteczny w obrębie miasta, regionu lub całego kraju. Niekiedy są też tworzone dla określonego ich typu. Idea ujednoliconego planowania rozwoju bibliotek w obrębie kraju ma swoje początki w czasach po II wojnie światowej i związana była z promowaniem przez UNESCO idei integrowania systemów biblioteczno-informacyjnych.
Artykuł Lilianny Nalewajskiej, kustosza w Bibliotece Uniwersyteckiej w Warszawie, przybliża narodowe strategie dla bibliotek na przykładzie koncepcji ich rozwoju w Republice Czeskiej. Osadza je na tle podobnych dokumentów z innych krajów.
Dokumenty strategiczne dla rozwoju bibliotek obejmują najważniejsze kwestie związane z funkcjonowaniem książnic – ich infrastrukturę i usługi, profesjonalizację środowiska bibliotekarskiego i marketing oraz tworzenie wysokiej jakości kolekcji opartych na najnowszych technologiach i innowacyjnych rozwiązaniach. Niestety, takiego dokumentu, kreślącego kierunki rozwoju i modernizacji książnic w skali kraju, nadal brakuje w Polsce.
Użyteczność czytników książek elektronicznych w świetle standardów
Czytnik e-książek jest nośnikiem, w którym przecinają się zagadnienia graficznego projektowania interfejsu użytkownika, wyszukiwania informacji, interakcji człowieka z komputerem, ergonomii, edytorstwa i technologii informacyjnych.
dr Stanisław Skórka, adiunkt w Instytucie Nauk o Informacji Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie, omawia kwestie użyteczności czytników, standardy w projektowaniu interfejsów i zasady ich ewaluacji. Porusza także kwestię norm prawnych, zarówno rodzimych, jak i zagranicznych.
„Popularność książek elektronicznych w Polsce i na świecie sprawia, iż istnieje realna potrzeba prowadzenia badań w zakresie nie tylko preferencji czytelniczych, ale również użytkowania e-booków i ich czytników.” – pisze autor.
Omnis, albo pytania bez odpowiedzi
Według dyrektora Biblioteki Narodowej e-usługa OMNIS to, obok Patrimonium, największy projekt w historii polskiego bibliotekarstwa. Prace nad jego ostatecznym kształtem trwały kilka lat. W 2016 r. OMNIS został wybrany do finansowania w konkursie „Wysoka jakość i dostępność e-usług publicznych” w ramach programu Polska Cyfrowa. Kwota dofinansowania przekroczyła 63 mln zł.
Jerzy Franke w swoim obszernym artykule w dziale Opinie omawia historię stojącą za tym projektem oraz szczegółowo analizuje jego funkcjonalności, wady i zalety, ale także podejście do OMNIS środowiska bibliotekarskiego.
„Zapewne niezbędnym warunkiem realizacji tej niezwykłej wizji miała być implementacja wspólnego systemu zarządzania bibliotekami (…). Dziś w systemie pracuje co prawda tylko sześć bibliotek, podstawowe pytanie niezależne jest wszak od liczby kooperujących placówek. Czy tworzą, zdaniem przedstawicieli BN, zalążek ogólnokrajowej sieci bibliotecznej?” – pyta autor.
„Od książki do czytelnika” – sprawozdanie z międzynarodowej konferencji naukowej
W trakcie dwudniowej konferencji online wygłoszono 32 referaty, w tym osiem w języku angielskim. Dwa wystąpienia powstały we współpracy między ośrodkami (Wrocław-Lwów) i badaczkami reprezentującymi ten sam ośrodek (Bratysława).
Zaproszenia do udziału w konferencji przyjęło 15 prelegentów z zagranicy z ośmiu ośrodków: Bratysławy, Budapesztu, Helsinek, Lublany, Lwowa, Pragi, Wiednia i Wilna. 19 prelegentów z Polski reprezentowało Gdańsk, Katowice, Kraków, Lublin, Łódź, Toruń, Warszawę i Wrocław. W obradach uczestniczyli nie tylko badacze reprezentujący różne dyscypliny naukowe, ale także przedstawiciele sztuki i biznesu. Rozmawiano m. in. o przemianach kultury czytelniczej, funkcjach książek, funkcjonowaniu bibliotek, relacjach tekstu i obrazu czy przemianach dyscyplin i kształtowaniu się nowych.
Spotkania te zrecenzowali Anna Cisło, Kamila Augustyn, Rafał Werszler z Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa Uniwersytetu Wrocławskiego.
Sprawozdanie z Pleneru Literackiego w Gdyni
W tym roku w Gdyni, na najbardziej popularnym deptaku miasta, po raz dziesiąty odbyło się trzydniowe książkowe wydarzenie. Swoją ofertę zaprezentowało 60 wydawnictw z całej Polski, a publiczność uczestniczyła w 40 spotkaniach na scenie Pleneru na Bulwarze oraz na scenie w pobliskiej Muszli Koncertowej.
„Pogoda była bardzo dobra, ale długoterminowe prognozy pogody sprawdzam dużo wcześniej i porównuję z zapisami z poprzednich lat, dlatego jesteśmy przygotowani na każde warunki. Tym razem były optymalne. Już miesiąc temu wiedziałem, że Plener będzie bardzo dobry, więc wtedy zamknęliśmy listę zgłoszeń od wydawców” – mówił Jacek Oryl, główny organizator i wiceprezes Fundacji Historia i Kultura.
Recenzje literatury polskiej i zagranicznej
W najnowszym numerze „Przeglądu…” znajdują się także recenzje i omówienia wartościowych publikacji branżowych:
Z życia SBP
W tym dziale piszemy m. in. o:
Wspomnienia
Jak zawsze wspominamy także tych, którzy od nas odeszli.
W tym numerze żegnamy prof. Paulinę Buchwald-Pelcową oraz mgr Danutę Stankiewicz.
Wydawnictwo Naukowe i Edukacyjne SBP
