40 rocznica śmierci Ireny Jarczewskiej

29 sierpnia 2021 r. mija 40. rocznica śmierci Ireny Jarczewskiej (1917-1981), bibliotekarski, pedagoga, wieloletniej nauczycielki w Państwowym Ośrodku Kształcenia Bibliotekarzy w Jarocinie.

Urodziła się 17 maja 1917 r. w Tomsku na Syberii, dokąd w 1915 r. została ewakuowana rodzina. Ojciec Władysław Jarczewski był aktorem i reżyserem teatralnym. Po odzyskaniu niepodległości zamieszkali w Suwałkach. Irena ukończyła w 1938 r. gimnazjum im. M. Konopnickiej w Suwałkach i kontynuowała naukę na rocznym Prywatnym Koedukacyjnym Kursie Bibliotekarskim Związku Bibliotekarstwa Polskiego  w Warszawie. W 1960 r. ukończyła studia polonistyczne na UAM w Poznaniu.

Po maturze miała rozpocząć pracę w bibliotece w Wilnie, dokąd wyjechała. Wojna zmieniła jej plany. W 1942 r. powróciła do rodzinnych Suwałk. Po oswobodzeniu miasta przystąpiła do zorganizowania od podstaw Miejskiej Biblioteki Publicznej i została jej kierowniczką. W kwietniu 1945 r. biblioteka stała się samodzielną  placówką. Stosownie do postanowień Dekretu o bibliotekach i opiece nad zbiorami bibliotecznymi z 1946 r. przystąpiła  do organizowania i wyposażenia biblioteki powiatowej oraz sieci bibliotek w powiecie. Było to zadanie niezwykle trudne uwieńczone sukcesem. Prowadziła  wykłady z bibliotekarstwa i bibliotekoznawstwa na kursach  dla kierowników bibliotek gminnych województwa białostockiego. Zadbała także o  podwyższenie  własnych kwalifikacji, uczestnicząc w kursach kwalifikacyjnych  w POKB w Jarocinie, gdzie później  pracowała  przez wiele lat. Następny etap jej drogi zawodowej to praca na stanowisku instruktora czytelnictwa dziecięcego w dziale instrukcyjnym Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej  w Kielcach (1951-1955). Zajmowała się bibliotekarstwem dziecięcym. Specjalizację z tego zakresu uzyskała  na szkoleniach prowadzonych przez Marię Gutry, badaczkę i organizatorkę bibliotekarstwa dziecięcego. Najdłuższy etap pracy, trwającej blisko 25 lat wiąże się z Państwowym Ośrodkiem  Kształcenia Bibliotekarzy w Jarocinie, który stał się jej „domem, miłością, azylem”. Zorganizowała tu wzorcową, nowoczesną bibliotekę, warsztat dla studiujących bibliotekarstwo oraz dla uczestników szkoleń specjalistycznych.  

Cechowała ją niezwykła pracowitość i życzliwość dla ludzi, nie szukała zaszczytów, ale była przez wszystkich doceniana. Odznaczona została Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz odznaczeniami resortowymi. Zmarła 29 sierpnia 1981 r., pochowana jest na cmentarzu w Jarocinie.

K.K.

Zob. też:
Białkowska Barbara: Irena Jarczewska (1917-1981). W: Entuzjastki bibliotekarstwa dziecięcego,Warszawa : SBP, 1999, s. 77-82. (Bibliotekarze polscy we wspomnieniach  współczesnych ; t. 6)
Walczak Marian: Kształcenie i doskonalenie zawodowe bibliotekarzy w Państwowym Ośrodku Kształcenia Bibliotekarzy w Jarocinie. W: Z doświadczeń kształcenia bibliotekarzy. Warszawa 1978.