15 rocznica śmierci Marii Prokopowicz

2 kwietnia 2021 r. mija 15. rocznica śmierci Marii Prokopowicz, wieloletniej pracowniczki Biblioteki Narodowej, bibliografa, muzykologa, wybitnej znawczyni druków muzycznych i bibliotekarstwa muzycznego.

Urodziła się 24 marca 1916 r. w Żywcu. Ojciec, absolwent szkół technicznych we Lwowie i Wiedniu  był specjalistą w zakresie gospodarki wodnej. Matka była absolwentką szkół muzycznych, pracowała jako nauczycielka. Rodzina miała zainteresowania muzyczne.  Maria ukończyła Państwowe Gimnazjum im. M. Konopnickiej w Warszawie i w 1934 r. rozpoczęła studia historyczne na Uniwersytecie Warszawskim. W 1939 r. uzyskała dyplom magistra historii. Uczyła się równolegle gry na fortepianie w Państwowym Konserwatorium i prywatnie oraz języków obcych: francuskiego, angielskiego i niemieckiego. Do wybuchu powstania warszawskiego rodzina przebywała w Warszawie. W pierwszych dniach powstania ojciec został aresztowany i wywieziony do obozu koncentracyjnego, gdzie zginął. Matka z Marią zostały wywiezione do obozu w Ravensbrück. Matka zginęła w obozie. Maria przez rok (1945-1946) pracowała społecznie w Polskim Czerwonym Krzyżu przy Delegaturze Rządu Londyńskiego w Niemczech. W połowie 1946 r. wróciła do Warszawy.  W lipcu 1946 r. podjęła pracę w Bibliotece Narodowej (BN), początkowo w Dziale Uzupełniania Zbiorów, a następnie w Dziale Starych Druków. Interesowała się też zbiorami muzycznymi napływającymi do BN. W 1951 r. utworzono Dział Muzyczny (od 1982 r. Zakład Zbiorów Muzycznych), którym Maria Prokopowicz kierowała do 1978 r., do przejścia na emeryturę.

Jest autorką ponad 100 publikacji. Jej specjalnością były muzykalia XIX w., o których pisała na łamach czasopism polskich i zagranicznych. Redagowała bibliografie i katalogi muzykaliów, w tym trzy tomy Katalogu Mikrofilmów. Uczestniczyła w opracowaniu informatorów o bibliotekach i zbiorach muzycznych w Polsce. Od początku zabiegała o opracowywanie bieżącej bibliografii dokumentów dźwiękowych (dyskografia) jako części bibliografii narodowej. Dzięki dobrej znajomości języków obcych współpracowała z międzynarodowymi projektami IAML (Stowarzyszenie Bibliotek Muzycznych, Archiwów i Centrów Dokumentacji - International Association of Music Libraries, Archives and Documentation Centres) w zakresie międzynarodowej bibliografii piśmiennictwa o muzyce (RILM) oraz międzynarodowego repertorium ikonografii muzycznej (RIdIM). Kierowała Sekcją Bibliotek Muzycznych w Stowarzyszeniu Bibliotekarzy Polskich, która w 1972 r. została uznana za Polską Grupę Narodową IAML, a M. Prokopowicz była członkiem Rady tej organizacji. Była osobą niezwykle aktywną. Po przejściu na emeryturę przygotowywała hasła do Encyklopedii muzycznej PWM, redagowała czasopismo „Biblioteka Muzyczna”, opracowywała materiały muzyczne do Bibliografii Warszawy, działała na forum SBP.

Zmarła 2 kwietnia 2006 r., pochowana na Cmentarzu Stare Powązki, kw. 125, rz. 3, gr. 7.

J.S.

Zob. też:
Pigła Włodzimierz: Maria Prokopowicz (1916-2006). W: Bibliotekarze warszawscy zmarli w latach 1997-2007. Red. Maria Lenartowicz. Warszawa: SBP, s. 146-156 (Bibliotekarze Polscy we Wspomnieniach Współczesnych ; t. 11)
Spóz Andrzej: Maria Prokopowicz. W: Sekcja Bibliotek Muzycznych Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich – Polska Grupa Narodowa IAML. 1964-2004. Warszawa: Wydawn. SBP,  2005, s. 9-27 [bibliografia publikacji M. Prokopowicz]
Spóz Andrzej: Prokopowicz Maria. W: Słownik pracowników książki polskiej. Suplement III. Red. Hanna Tadeusiewicz. Warszawa: Wydawn. SBP, 2010, s. 228-229
Spóz Andrzej, Pigła Włodzimierz: Maria Prokopowicz (24 III 1916 - 2 IV 2006). „Roczniki Biblioteczne” R. 51: 2007, s. 320-324