Słowo o Czerpaku Zamojskim

Czerpak Zamojski, czyli niealfabetyczna nieencyklopedia Biblioteki Cyfrowej, to odpowiedź Książnicy Zamojskiej im. Stanisława Kostki Zamoyskiego na wyzwania czasu. Ten zaś jest bardzo wymagający, a na dodatek pandemiczny…

„Słowo o Czerpaku” nie jest wywodem o wyższości zbiorów elektronicznych nad zbiorami tradycyjnymi. Nic nie zastąpi mam szelestu papieru. Chociaż w obecnej, dość dynamicznej, sytuacji  przewaga i znaczenie „wersji cyfrowych” będzie stale wzrastać. Czerpak powinien być atrakcyjnym rozwiązaniem, zwłaszcza dla czytelników poszukujących, śmiało konkurującym z papierową encyklopedią. 

Po pierwsze dlatego, że nie podaje niczego na tacy. Po drugie, że bez względu na zasób skłania do tworzenia coraz to nowych haseł, uzupełniania już istniejących. Po trzecie jest otwarty dla każdego – zainteresowanych zachęcamy do współpracy. Czekamy na propozycje tematów, udostępnianie materiałów i współtworzenie haseł.  

Czerpak Zamojski jest uzupełniany na bieżąco. Znajdziecie go Państwo na stronie Książnicy https://biblioteka.zamosc.pl/ Ma być docelowo zbiorem wiedzy o Zamościu i Zamojszczyźnie, punktem wyjścia do indywidualnych poszukiwań i badań. Swego rodzaju spisem treści wszystkiego tego, co dotyczy regionu. Niewyczerpanym źródłem wiadomości.

Ludzie, miejsca, zdarzenia, kolekcje to cztery główne działy Czerpaka wyodrębnione „na dobry początek”. Ułatwić mają czytelnikom poszukiwania, a wytwórcom porządkowanie materiałów. Bazę stanowią zbiory Biblioteki Cyfrowej Książnicy Zamojskiej oraz szeroko pojęte Regionalia ze szczególnym uwzględnieniem Zamościa i Zamojszczyzny.

>> biblioteka.zamosc.pl/czerpak-zamojski <<

Ulotki, broszury, wizytówki, stare kalendarze, foldery, zaproszenia, plakaty, bilety to tylko część z tzw. Dokumentów Życia Społecznego, które po spełnieniu swojej funkcji najczęściej lądują w pojemniku na makulaturę lub w piecu. Nie wszyscy bowiem wiedzą, a część zapomina (stąd to  przypomnienie), że są to „nad złoto droższe” skarby. Do tego czasopisma, starodruki, prywatne kolekcje książek, pocztówek, znaczków…

Zbiór takich skarbów posiada Czytelnia Regionalna Książnicy Zamojskiej, w której gromadzi się i udostępnia bogatą literaturę regionalną związaną z historią i teraźniejszością Zamojszczyzny. Zbiór ów stanowią m.in. książki, czasopisma regionalne i lokalne, artykuły z czasopism i zbiory specjalne m.in. mapy, pocztówki czy ekslibrisy.

Czytelnia, dla regionalistów, pasjonatów lokalnej historii i dokumentalistów teraźniejszości jest swego rodzaju świątynią, żeby nie powiedzieć kopalnią. Bo choć można się tu dokopać do owych skarbów, to z uwagi na miejsce towarzyszą tej odkrywczej czynności cisza i spokój. Jest tu prawie wszystko na niemal każdy temat. Wystarczy przyjść – i zatracić się na długie godziny.

Kolekcja jest na bieżąco uzupełniana – o  stały dopływ nowości i rzeczy archiwalnych dbają pracownicy biblioteki, znajomi tychże, ale też Regionaliści, pasjonaci świadomi ulotności rzeczy… czytelnicy i sympatycy. Wciąż liczymy na Państwa wsparcie. Dziękując jednocześnie za dotychczasową współpracę.

Książnica Zamojska udostępnia zbiory (ich liczba wciąż rośnie) w ramach Biblioteki Cyfrowej http://cyfrowa.biblioteka.zamosc.pl/dlibra. Liczba publikacji w kolekcji, na dzień 14 października, to 4387 zdigitalizowanych jednostek prezentowanych w podziale na kolekcje: Księgozbiór Rodziny Zamoyskich, Wydawnictwa Drukarni Akademii Zamojskiej, Dziedzictwo Regionu, Podominikański Księgozbiór z Krasnobrodu, 440 lat miasta Zamość, Regionalne Kolekcje Tematyczne, które tworzą: Powstanie 1794 Kościuszkowskie, Popisy publiczne szkół, NSZZ Solidarność Zamojskich Fabryk Mebli, Czasopisma Regionalne 1893-1945 oraz  Statek "Ziemia Zamojska". To niewyczerpane źródło wiedzy o Zamościu, Zamojszczyźnie, ludziach, zabytkach, wydarzeniach.

Każdy element zbioru to materiał do badań, analiz i tworzenia następnych kolekcji. Można zacząć w dowolnym miejscu, dowolnej części... książki, czasopisma, artykuły, plakaty i ich autorzy, pocztówki, afisze, zaproszenia, bilety, pieczątki, plus oczywiście fotografie z wydarzeń – przyjdź, zobacz, lub obejrzyj wirtualnie, kolekcjonuj i uzupełniaj z nami „zamojskie” zbiory. Współtwórz ten osobliwy zbiór regionaliów.

Rozejrzyj się i pamiętaj – niczego nie wyrzucaj.

Piotr Piela / Książnica Zamojska