10 rocznica śmierci Barbary Białkowskiej

19 marca 2020 r. minęła 10. rocznica dr Barbary Białkowskiej (1932-2010), kontynuatorki najlepszych tradycji bibliotekarstwa dziecięcego, popularyzatorki literatury i kultury czytelniczej dzieci i młodzieży, pracowniczki Instytutu Książki i Czytelnictwa Biblioteki Narodowej.

Urodziła się 11 czerwca 1932 r. w Siedlcach, w rodzinie inteligenckiej Mieczysława i Heleny Palusińskich. W Warszawie ukończyła szkołę ogólnokształcącą st. licealnego i zdała maturę w 1950 r. Studia polonistyczne rozpoczęła na UMCS w Lublinie. Kontynuowała je na Uniwersytecie Warszawskim, gdzie uzyskała dyplom studiów zawodowych I stopnia (1953). W tym samym roku wyszła za mąż za Grzegorza Białkowskiego (późniejszego rektora UW). Zaoczne studia magisterskie na filologii polskiej UW ukończyła w 1966 r.

Od 1956 rozpoczęła pracę w Bibliotece m.st. Warszawy w Dziale Bibliotek Dziecięcych. Po uzyskaniu kwalifikacji bibliotekarskich powierzono jej prowadzenie nowo otwartej biblioteki wzorcowej na Mokotowie. Kierowała nią przez 5 lat, następnie podjęła pracę w Instytucie Książki i Czytelnictwa BN, gdzie przepracowała 23 lata (do 1992 r.). Zmianę specjalizacji zawodowej uzasadniała potrzebą sprawdzenia się w pracy naukowej w dziedzinie upowszechniania czytelnictwa dziecięcego. W 1978 r. uzyskała stopień doktora nauk humanistycznych. Pasją jej było kształcenie i doskonalenie bibliotekarzy dziecięcych oraz instruktorów czytelnictwa dziecięcego. Prowadziła zajęcia dydaktyczne z literatury dziecięcej w policealnym studium dla bibliotekarzy w CUKB i Wyższej Szkole Pedagogicznej ZNP. Jest autorką ponad 70 publikacji. Przygotowała m.in. Wykaz działów katalogu rzeczowego w bibliotekach publicznych dla dzieci wraz ze wskazówkami metodycznymi, Wskazówki w sprawie organizacji czytelnictwa dzieci, katalog wzorcowy Książki dla bibliotek Literatura dla dzieci i młodzieży 1945-1970. Była współorganizatorką i wykładowczynią na kursach dla bibliotekarzy i pracowników zagranicznych ośrodków slawistycznych, realizowanych przez BN z Towarzystwem Łączności z Polonią Zagraniczną oraz dużych wystaw ilustrujących rozwój piśmiennictwa dla dzieci i młodzieży.

Należała do założycieli Polskiej Sekcji IBBY. Uczestniczyła w pracach Międzynarodowego Zespołu Naukowo-Badawczego ds. Literatury Dziecięcej przy UW. Zaangażowała się także w prowadzenie biblioteki tyflologicznej Zakładu dla Niewidomych w Laskach.

Była idealną matką, samodzielnie wychowywała córkę i dwóch synów. Znaliśmy ją i podziwialiśmy jako tytana pracy, osobę niezwykle życzliwą, pogodną, mimo przeciwności, które towarzyszyły jej życiu.

Zmarła 19 marca 2010 r. w Warszawie, pochowana na Cmentarzu Komunalnym (d. wojskowym) na Powązkach.

K.K.

Zob. też:
Lewandowicz-Nosal Grażyna: Barbara Białkowska (1932-2010). W: Teoretycy i praktycy polskiego bibliotekarstwa. Warszawa : SBP, 1912, s. 25-31 (Bibliotekarze Polscy we Wspomnieniach Współczesnych ; t. 12)