VIII Konferencja Fonotek: Fonografia polska od niepodległości do dziś

Mamy konferencję na przyrody łonie, aby porozmawiać znów o Edisonie – tak zaczyna się Ballada, autorstwa jednej z uczestniczek, odśpiewana a cappella na melodię znanej piosenki, podczas uroczystej kolacji. To element VIII Konferencji Fonotek Fonografia polska od Niepodległej do dziś, która odbyła się w dniach 13-14 maja br. w Gołuchowie k. Kalisza,  w ramach XVI Ogólnopolskiego Tygodnia Bibliotek.

Merytoryczny program Konferencji obejmował następujące referaty:

• prof. dr hab. M. M. Drozdowski : Rola środowisk twórczych w narodzinach i początkach II Rzeczypospolitej,
• dr K. Janczewska-Sołomko: Lata dwudzieste, lata trzydzieste w polskiej fonografii,
• M. Pieńkowski: Wpływ fonografii na rozwój kinematografii w międzywojennej Polsce,
• dr J. Jackowski : Nowe narzędzia informatyczne do opracowywania i prezentowania polskiego dziedzictwa etnofonograficznego. Prezentacja aplikacji stworzonej w ramach projektu „Polska muzyka tradycyjna – dziedzictwo fonograficzne”,
• L. Bether: Śladami zapomnianej fonografii – poznańskie początki,
• M. Wróblewska:  Polscy mistrzowie fortepianu na rolkach pianolowych z kolekcji Biblioteki Narodowej,
• A. Kostrzewa:  „Archeologia” w służbie fonografii. Historia czterech wałków fonograficznych Centralnego Archiwum Fonograficznego,
• M. Witowska:  „Życzysz Pan sobie gramofon?” – o przedwojennych sklepach muzycznych na Śląsku słów kilka,
• S. Kruczkowski : Sensacyjne nagrania z historii Polski w I połowie XX wieku (m.in. Prezydenta I. Mościckiego, ministra J. Becka),
• I. Leonowicz, M. Zdunek : Dokumenty dźwiękowe i audiowizualne w katalogu NUKAT,
• J. Łubocki: Miejsce rolek pianolowych, talerzy pozytywkowych i innych dokumentów ożywiających instrumenty mechaniczne w typologii dokumentów związanych z dźwiękiem,
• P. Nodzak: Ukryte skarby, ich ochrona i przyszłość – kolekcja płyt szelakowych Biblioteki Głównej Akademii Muzycznej im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku,
• H. Bias: Muzyka, której nie znamy – „Muzyczne cuda Gruzji”, na podstawie albumu Georgia in folksongs (1968),
• dr K. Piątkowska-Pińczewska:  Archiwalne nagranie transkrypcji pieśni Stanisława Moniuszki „Prząśniczka”,
• K. Plewka: Dokumentacja Przedsiębiorstwa Państwowego „Polskie Nagrania” w zasobie Narodowego Archiwum Cyfrowego – stan obecny i plany na przyszłość,
• H. Trzeszczkowska „Kontrasty” – czasopismo regionalne i jego obecność w „Bibliografii fonografii polskiej”,
• I. Zymer Niskonakładowe bezpłatne publikacje płytowe – szansa czy przeżytek. 20 lat wydawnictwa płytowego POLMIC.    

W konferencji uczestniczyli przedstawiciele bibliotek, archiwów, ośrodków uniwersyteckich z różnych stron Polski. Wypowiedzi – niektóre wręcz sensacyjne – wniosły bogactwo faktów, odkryć i myśli związanych z historią polskiej fonografii, a także informacje o aktualnych formach katalogowania, zabezpieczania dokumentacji i perspektywach dotyczących tych zagadnień. Podczas spotkania promowana były także najnowsze dwa projekty dot. zasobów fonograficznych, realizowane przez SBP: publikacja „Archiwa dźwiękowe w Polsce – kolekcje, popularyzacja, rekonstrukcja”, pod red. Małgorzaty Kozłowskiej (dofinansowana ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury), a także projekt „Źródła do badań fonografii polskiej od 1878 r. do czasów współczesnych – kontynuacja projektu i zwiększenie zasięgu upowszechniania informacji o polskiej fonografii” (dofinansowany ze środków Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego, w ramach Działalności Upowszechniającej Naukę).

Na ręce przewodniczącej Sekcji Fonotek SBP pisma skierowane do organizatorów i wszystkich uczestników Konferencji nadesłali: przewodnicząca Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich, Joanna Pasztaleniec-Jarzyńska oraz prezes Stowarzyszenia Polskich Artystów Muzyków, prof. dr hab. Ryszard Cieśla.    

Konferencja odbywała się w Ośrodku Kultury Leśnej, położonym na rozległym terenie – jak sama nazwa wskazuje - leśnym. Merytorycznej części konferencji towarzyszyło zwiedzanie zamku, koncert kameralny (sponsorowany przez STOART), odwiedziny w zagrodzie żubrów oraz uroczysta kolacja, a także miła i serdeczna atmosfera.

Zapowiedź Konferencji została nagrana w formie telefonicznego wywiadu przez kaliskie Radio „Centrum” , a następnie rozgłośnia wyemitowała audycję dotyczącą naszego przedsięwzięcia. Patronem medialnym Konferencji był też tygodnik Ziemia Kaliska.  

Przy organizacji Konferencji swój nieoceniony wkład wnieśli: Miejska Biblioteka Publiczna im. A. Asnyka w Kaliszu, Fundacja Rodziny Wiłkomirskich – również w Kaliszu oraz Pan mgr. inż. Lech Piszczorowicz. Wszystkim składam serdeczne podziękowania

 >> Galeria zdjęć

Autorzy zdjęć: Liliana i Maciej Bether

Tekst: Katarzyna Janczewska-Sołomko

Przewodnicząca Sekcji Fonotek ZG SBP