Społeczne oczekiwania wobec bibliotek publicznych - doświadczenia brytyjskie

Brytyjczycy postanowili sprawdzić, co motywuje ludzi do odwiedzin w bibliotece, co skłania ich do tego, by regularnie tam wracali, a także z jakich powodów przestali korzystać z bibliotek lub dotychczas w ogóle z nich nie korzystali. Dane z badań przeprowadzonych na zlecenie Rady Muzeów, Bibliotek i Archiwów, choć czasem wydają się oczywiste, mogą okazać się inspirujące i przydatne także dla polskich bibliotekarzy. Co więcej, do pewnego stopnia przypominają one ustalenia z badań społecznych realizowanych w naszym kraju przed rozpoczęciem Programu Rozwoju Bibliotek.

Brytyjczycy uważają, że biblioteki publiczne pełnią w społeczeństwie ważną rolę i w znacznym stopniu przyczyniają się do jego rozwoju. Taki pogląd wyraziły zarówno osoby będące użytkownikami bibliotek, jak i te, które z nich nie korzystają. Dla 74% użytkowników biblioteki są „bardzo ważne” w ich życiu, a 59% osób niekorzystających uważa, że biblioteki pełnią ważną lub wręcz kluczową rolę w społeczeństwie. Biblioteki brytyjskie, podobnie jak polskie, postrzegane są jako instytucje otwarte, bezpieczne, cieszące się społecznym zaufaniem. Wypowiedzi respondentów świadczą o tym, że marka bibliotek w Wielkiej Brytanii jest silna, a ich pozycja w społeczeństwie nie powinna być zagrożona.

Okazuje się jednak, że Wielkiej Brytanii, która dotkliwie odczuwa skutki kryzysu ekonomicznego, nie stać już na utrzymywanie sieci bibliotek publicznych o dotychczasowej skali. Wskutek redukcji budżetów wiele placówek bibliotecznych już zostało zlikwidowanych lub przeznaczonych do likwidacji. Od lipca 2010 na Wyspach Brytyjskich realizowany jest program pod nazwą The Future Libraries Programme, zakładający modernizację bibliotek m.in. poprzez partnerstwa samorządów lokalnych i dzielenie się kosztami usług, wprowadzanie w bibliotekach innych usług publicznych, współfinansowanie bibliotek przez inne podmioty (parafie, organizacje lokalne itp.) oraz przenoszenie bibliotek do budynków innych instytucji.

Ciekawostka: Jednym z dotychczasowych efektów The Future Libraries Programme jest nowa mini-biblioteka w miejscowości Hudson, hrabstwie North Yorkshire, którą otwarto w… lokalnym pubie.

Źródło: Program Rozwoju Bibliotek