25 rocznica śmierci Władysławy Borkowskiej

18 stycznia 2019 r. minęła 25 rocznica śmierci Władysławy Borkowskiej, bibliotekarki i bibliografa, organizatorki i wieloletniej kierowniczki Publicznej Biblioteki Instytutu Urbanistyki i Architektury, członka honorowego Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich, która wniosła duży wkład w ujednolicenie zasad katalogowania alfabetycznego zbiorów w bibliotekach polskich.

Studiowała historię na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Warszawskiego, równolegle kończyła studia pedagogiczne, uzyskując dyplom nauczyciela szkół średnich. W 1927 r. – jeszcze przed oficjalnym powołaniem Biblioteki Narodowej – rozpoczęła pracę w zespole Stefana Dembego, przyszłego dyrektora BN. Pracując w Bibliotece ukończyła dziewięciomiesięczny kurs bibliotekarski Związku Bibliotekarzy Polskich oraz zdała egzamin państwowy dla bibliotekarzy naukowych I kategorii.

W czasie wojny z przerwami pracowała w BN, jednocześnie uczestnicząc w działalności konspiracyjnej. Była członkiem Związku Walki Zbrojnej, a następnie Armii Krajowej. Ukończyła kurs dla szyfrantów, rozszyfrowywała meldunki dowództwa, które przekazywała łączniczkom. W czasie powstania warszawskiego prowadziła kursy dla szyfrantów. Po upadku powstania wraz z rodziną została wysiedlona z Warszawy, do której powróciła na początku 1945 r. i od razu włączyła się do pracy grupy bibliotekarzy zabezpieczających księgozbiory prywatne w zburzonej Warszawie.

1 kwietnia 1945 r. rozpoczęła pracę w Bibliotece Technicznej Biura Odbudowy Stolicy, która po wielu zmianach przekształciła się w Publiczną Bibliotekę Instytutu Urbanistyki i Architektury. Przez kilka lat pracowała jeszcze w BN jako dietariuszka. W tym czasie zajmowała się problemami ujednolicenia zasad katalogowania alfabetycznego zbiorów w bibliotekach polskich. W 1946 r. ukazała się praca W. Borkowskiej i J. Grycza Skrócone przepisy katalogowania alfabetycznego, będąca podstawowym przewodnikiem dla bibliotekarzy i bibliografów przez wiele lat. Wydawnictwo miało kilka wydań. Pod jej kierownictwem Biblioteka IUA stała się jedną z największych bibliotek z dziedziny urbanistyki i architektury w kraju, otwartą dla szerokich rzesz czytelników, z bogatym piśmiennictwem polskim i zagranicznym.

Aktywnie działała w organizacjach zawodowych i społecznych: Związku Bibliotekarzy Polskich, Związku Bibliotekarzy i Archiwistów Polskich i Stowarzyszeniu Bibliotekarzy Polskich. Została honorowym członkiem SBP. Była autorką wielu artykułów zamieszczanych w czasopismach fachowych, rozdziału Katalog alfabetyczny w podręczniku Bibliotekarstwo naukowe, a także kilku haseł biograficznych w Polskim słowniku biograficznym. Wraz z Jadwigą Czarnecką zredagowała dwa pierwsze tomy wydawnictwa Biblioteki powszechne przeznaczonego dla pracowników mniejszych i średnich bibliotek publicznych.

E.B.

Zob. też:

Kowalczyk Jakobina: Władysława Borkowska (1902-1994), „Przegląd Biblioteczny” 1995 nr 1, s. 101-106
Kowalczyk Jakobina: Władysława Borkowska – bibliotekarstwo było jej powołaniem. W: Organizatorzy i inspiratorzy. Warszawa 1997, s. 41-51. (Bibliotekarze Polscy we Wspomnieniach Współczesnych ; t. 5)