Targi Dziedzictwo: technologie w służbie zabytkom - podsumowanie

Zakończyły się 5. Targi Konserwacji i Restauracji Zabytków oraz Ochrony, Wyposażenia Archiwów, Muzeów i Bibliotek Dziedzictwo, które trwały w Warszawie od 7 do 9 października. Szeroka paleta produktów i usług prezentowanych przez wystawców z Polski i zagranicy pokazała, jak ważne we współczesnej ochronie dziedzictwa są nowe technologie. Wydarzeniu towarzyszyło ponad 20 specjalistycznych prelekcji oraz sesji tematycznych, poświęconych najnowszym trendom oraz dokonaniom w dziedzinie ochrony, jak i konserwacji zabytków i zbiorów.

Wysokim zainteresowaniem odwiedzających tegoroczne targi cieszyły się nowości technologiczne z zakresu digitalizacji zbiorów. Osoby poszukujące nowych narzędzi do pracowni konserwatorskich czy laboratoriów z zaciekawieniem przyglądały się wysokiej jakości cyfrowym mikroskopom 3D. Zainteresowaniem cieszyły się także wysoce zaawansowane metody konserwacji obiektów zabytkowych m.in. z wykorzystaniem akceleratorów elektronowych. Wykorzystanie technologii jądrowych w usuwaniu substancji szkodliwych jest niezwykle skuteczne. W trakcie takiego procesu nie powstają bowiem żadne związki toksyczne – tłumaczył Krzysztof Krukowski z Instytutu Chemii i Techniki Jądrowej w Warszawie. Tegoroczne Targi Dziedzictwo stanowiły również okazję do zapoznania się z najnowszą ofertą producentów specjalistycznych rozwiązań dla muzeów, archiwów i bibliotek. Zaprezentowano m.in. nowoczesne gabloty wystawiennicze, systemy regałowe czy opakowań do przechowania zbiorów i dokumentów.

Wydarzeniu towarzyszyły Ogólnopolskie Dni Konserwatorskie i sesje poświęcone ochronie zbiorów muzealnych, archiwalnych i bibliotecznych, w ramach których eksperci z organizacji branżowych, urzędów administracji państwowej oraz ośrodków akademickich prowadzili szereg dyskusji i wykładów. Dyskutowana była rola samorządów i organizacji pozarządowych w procesie ochrony dóbr kultury. Mówiono o problemach drewnianej architektury sakralnej w Polsce prezentując przykłady odrestaurowania prawosławnych cerkwi we wschodnich województwach. Dyskutowano także o najważniejszych problemach konserwatora archeologicznego i badaniach na inwestycjach drogowych.

Wiele uwagi poświęcono poprawie estetyki polskich miast wraz z poszanowaniem dziedzictwa historycznego. Narodowy Instytut Dziedzictwa podczas specjalnego panelu przedstawił prowadzoną kampanię społeczną pod hasłem: „Krajobraz mojego miasta”, która dotyczy ochrony historycznej przestrzeni, opanowania chaosu reklamowego, oświetlenia w mieście, estetyki i użyteczności miejskich placów czy zieleni w mieście. Targi podczas, których zgromadziła się spora grupa osób zajmujących się profesjonalnie ochroną dziedzictwa są najlepszym elementem związanym z budowaniem tego typu kampanii – powiedział Mariusz Czuba, zastępca dyrektora Narodowego Instytutu Dziedzictwa.

Dużym zainteresowaniem cieszył się specjalny panel zorganizowany przez Stowarzyszeniem Architektów Polskich. Zaprezentowaliśmy tematykę współpracy architekta praktyka z konserwatorem urzędowym. Omawiano konkretne przypadki studiów konserwatorskich bądź projektów i planów rewitalizacji. Chcemy pokazać jak ta bardzo istotna i niezbędna współpraca odbywa się w praktyce – mówiła Anna Marta Urbańska, pełnomocnik Zarządu Głównego Stowarzyszenia Architektów Polskich ds. Dziedzictwa historycznego.

Omawiano także zagadnienia dotyczące prewencji i profilaktyki w zwalczaniu przestępczości oraz terroryzmu wobec dóbr kultury. Ważna w tym zakresie jest idea Błękitnej Tarczy, która powstała w 1996 roku po doświadczeniach wojny w b. Jugosławii. Jest to szeroki międzynarodowy program odnoszący się do pogotowia pomocy i doradztwa na rzecz zagrożonego dziedzictwa kulturowego – mówił Krzysztof Sałaciński, Prezes Polskiego Komitetu Błękitnej Tarczy.

Program merytoryczny wydarzenia obejmował także prezentacje najnowocześniejszych technik konserwacji archiwaliów, cennych księgozbiorów, zabytkowych fotografii oraz unikalnych czasopism. Następuje maksimum zachowania i minimum ingerencji. Widzimy zmianę metod konserwacji i pracy konserwatora w instytucjach posiadających książki i archiwa – mówiła Ewa Potrzebnicka zastępca dyrektora Biblioteki Narodowej ds. ochrony i udostępniania zbiorów.

Odbyły się także prelekcje poświęcone innowacjom. Dużym zainteresowaniem cieszyła się prezentacja zorganizowana w dniu 150. urodzin Marii Skłodowskiej-Curie, w trakcie której przedstawiono – dotychczas szerzej nieznane – radiacyjne metody konserwacji zabytków opracowane przez polską noblistkę.