Sprawozdanie z 76 Kongresu IFLA, 10-15 sierpnia 2010 w Goteborgu

W dniach 10-15 sierpnia 2010 roku obradował w Goteborgu, Szwecja 76 Kongres Międzynarodowej Federacji Stowarzyszeń Bibliotekarskich – IFLA. Hasłem tegorocznego spotkania ponad 3,8 tysiąca bibliotekarzy ze 139 krajów było „Open access to knowledge –promoting  sustainable Progress ”- Otwarty dostęp do wiedzy – promowanie zrównoważonego rozwoju.

Organizatorami Kongresu w Goeteborgu był Narodowy Komitet IFLA 2010, w skład którego wchodzili przewodnicząca Szwedzkiego Stowarzyszenia Bibliotek Inga Lunden oraz dyrektorzy najważniejszych bibliotek Szwecji , od Biblioteki Narodowej poczynając poprzez biblioteki akademickie, publiczne, a także uczelni przygotowującej kadry z zakresu bibliotekarstwa i informacji naukowej.

IFLA to międzynarodowa organizacja istniejąca od 1927 r. zrzeszająca ponad 1700 stowarzyszeń bibliotekarskich i bibliotek z 150 krajów. Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich należy do organizacji – założycieli IFLA.
Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich reprezentowali: Elżbieta Stefańczyk - przewodnicząca SBP, zastępca dyrektora BN oraz Joanna Chapska, członek ZG SBP, zastępca dyrektora WBP im.  H. Łopacińskiego w Lublinie.

Program konferencji był bardzo bogaty. Obok sesji plenarnych zaplanowano ponad 160 różnego rodzaju spotkań zorganizowanych przez poszczególne Sekcje i Komisje IFLA.
Zgodnie z hasłem przewodnim tegorocznego Kongresu we wszystkich sesjach starano się zaprezentować referaty nawiązujące do otwartego dostępu do wiedzy. Otwarty dostęp do wiedzy rozumiany wieloaspektowo, jako dostęp bezpłatny, dostęp bez wykluczeń dla różnych grup użytkowników, niezależny od miejsca pochodzenia czytelnika, ale otwarty na innowacyjność odbiorców wiedzy.
Problematyka zaprezentowanych wystąpień odzwierciedlała specyfikę i prowadzone prace w poszczególnych strukturach IFLA.    
Sesje w których uczestniczyłam odnosiły się do następujących zagadnień: Bibliografia,  Katalogowanie,  Gromadzenie i Uzupełnianie Zbiorów; Biblioteki Wielkich Miast i Biblioteki Publiczne oraz Zarządzanie Stowarzyszeniami Bibliotekarskimi.
Z ogromnym zainteresowaniem uczestniczyłam we wspólnej sesji realizatorów programów Global Libraries z różnych krajów .Zaprezentowały się Łotwa, Meksyk, Rumunia oraz Polska. Polską prezentację przygotowali Jolanta Jeżowska i Maciej Kochanowicz z FRSI. Należy podkreślić, że Program Rozwoju Bibliotek realizowany przez FRSI wyróżniał się, gdyż przedstawiał dynamikę  działań odpowiadających trafnie na potrzeby polskich bibliotek publicznych. Sesja ta była rozwinięciem ”Advocacy for sustainable public computer access programs: using evidence of library impact on users” prezentowanego przez Pilar Pacheco (Global Development Program, Chile) oraz Kristine Paberza (Global Development Program, Latvia) na sesji poświęconej zarządzaniu i marketingowi. Autorki zaprezentowały programy realizowane w Botswanie, Chile, Litwie ,Łotwie i Polsce.

Obradom towarzyszyły: targi wydawców literatury i źródeł informacji  dla bibliotek, oprogramowania, a także wyposażenia dotyczącego ochrony i konserwacji zbiorów oraz digitalizacji. Od kongresu IFLA w Berlinie stałym elementem programu każdego spotkania bibliotekarzy jest sesja posterowa. W tym roku zaprezentowano 180 prezentacji różnych działań podejmowanych w bibliotekach, a także realizowanych przez różne organizacje międzynarodowe, organizacje pozarządowe, a także stowarzyszenia bibliotekarskie na rzecz bibliotek w poszczególnych krajach na wszystkich kontynentach. Na podkreślenie zasługuje prezentacja Fundacji Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego, która poprzez poster „Play the PRB” przedstawiła  Program Rozwoju Bibliotek w Polsce w formie gry. Poster prezentowała przedstawicielka FRSI Jolanta Jeżowska.

Uczestnicy Kongresu mieli możliwość zapoznania się z bibliotekami naukowymi, akademickimi, specjalnymi, szkolnymi i publicznymi Goeteborga i miejscowości zlokalizowanych w regionie. Nowością Kongresu było to, że biblioteki można było odwiedzać nie tylko 10 sierpnia  tj. w dzień przed oficjalnym rozpoczęciem Kongresu, ale także w czasie całego jego trwania. Wszystkie biblioteki były cały czas do dyspozycji uczestników Kongresu. Dzięki temu mogłam zapoznać się z działalnością i pracą Biblioteki Uniwersyteckiej, zlokalizowanej w centrum miasta, w przestrzeni campusu uczelni, architektonicznie wkomponowanej w zieleń , Miejskiej  Biblioteki Publicznej znajdującej się w centrum, przy głównej, bardzo ruchliwej ulicy miasta oraz Biblioteką  Szpitala dla Dzieci i Młodzieży im. Królowej Sylwii znajdująca się na terenie szpitala położonego na obrzeżach miasta. Ta placówka służy pacjentom realizując bardzo bogaty program terapii poprzez zabawę, książkę, zbiory medialne i dźwiękowe. Różnorodność zajęć, warsztatów grupowych i indywidualnych z wykorzystaniem zbiorów biblioteki, a także prowadzenie animacji z wykorzystaniem muzyki, teatru, plastyki pozwala małym i większym pacjentom na rozwój mimo pobytu w szpitalu. Za swoją działalność biblioteka ta została uhonorowana tytułem Biblioteki Roku 2009. 

Z dużym zainteresowaniem uczestnicy Kongresu IFLA oczekiwali na ogłoszenie przez Fundację Billa i Meliny Gates laureata międzynarodowej nagrody „Access to Learning Award”. Nagroda Fundacji jest przyznawana corocznie bibliotece lub instytucji prowadzącej działalność informacyjną/edukacyjną za osiągnięcia w zapewnieniu swobodnego dostępu do informacji.  Uczestniczyłam w tej ważnej uroczystości. Tegorocznym zdobywcą nagrody została Centralna Biblioteka Publiczna w Verii (Grecja). Biblioteka ta należy do pionierów greckiego bibliotekarstwa w zakresie komputeryzacji, prowadzi współpracę z ponad 60 bibliotekami publicznymi i licznymi placówkami kultury w regionie . Z jej usług korzysta 180 tys. mieszkańców miasta.
W trakcie Kongresu odbyło się coroczne posiedzenie członków władz Federacji i jej poszczególnych Sekcji  z przewodniczącymi stowarzyszeń bibliotekarskich z całego świata.
Obowiązki prezydenta IFLA pełni w obecnej kadencji (2009-2011) Ellen Tise, dyrektor Biblioteki i Centrum Informacji Uniwersytetu w Stellebosch w RPA, która wraz z Ingrid Parent z Kanady, pełniącą funkcję prezydenta – elekta przedstawiła plany i działalność IFLA na spotkaniu z przedstawicielami organizacji bibliotekarskich uczestniczących w kongresie.

Kongres IFLA to także posiedzenie Rady Federacji z delegatami, w trakcie którego omawiany jest plan pracy organizacji na najbliższy rok, przedstawiany jest budżet, sytuacja w zakresie finansów, w tym najistotniejsza sprawa – wysokość składek członkowskich na najbliższy rok, miejsca organizacji następnych kongresów IFLA.

Całemu kongresowi towarzyszyło oprócz wielu spotkań w centrum kongresowym, całe spektrum ofert różnych imprez kulturalnych odbywających się w Goeteborgu. Oprócz informacji bieżących dostępnych dla uczestników w Internecie wydawany był codziennie „IFLA Express” w językach: angielskim, francuskim, niemieckim, rosyjskim, chińskim i arabskim.

W trakcie trwania kongresu w rozmowach kuluarowych z przedstawicielami stowarzyszeń bibliotekarskich prezentowałam strategię SBP. Do materiałów informacyjnych dla uczestników Kongresu  przekazałam egzemplarze opublikowanych w języku angielskim tekstów „Strategii Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich na lata 2010-2021”  i ulotek  o SBP

Na najbliższy Kongres IFLA Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich zamierza przedstawić referat odnoszący się do realizacji „Strategii SBP na lata 2010-2021” oraz dwie prezentacje na sesję porterową poświęcone architekturze nowych  obiektów bibliotecznych i działaniom lobbingowym  na rzecz bibliotek prowadzonych przez SBP we współpracy z partnerami.

Przygotowała: Elżbieta Stefańczyk